Με ταχείς ρυθμούς προχωρά το Πρόγραμμα για την Υποστήριξη Εθελοντικών Ομάδων Δασοπυροπροστασίας που υλοποιείται από το ΜΚΣ Δεσμός, σε συνεργασία με το WWF Ελλάς και το HIGGS (Higher Incubator Giving Growth & Sustainability). Ήδη, οι πρώτες 21 ομάδες έχουν λάβει εξοπλισμό που αναβαθμίζει σημαντικά την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των συνολικά 749 μάχιμων εθελοντών τους. Η ενίσχυση θα ολοκληρωθεί με παραδόσεις εξοπλισμού σε επιπλέον 29 ομάδες πριν την έναρξη της ερχόμενης αντιπυρικής περιόδου, η οποία ξεκινάει τον Μάιο. Παράλληλα, πλήθος εθελοντών έλαβε εξειδικευμένη κατάρτιση στα αντικείμενα της πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών, αλλά και της αποκατάστασης καμένων δασικών εκτάσεων.
Πρόκειται συνολικά για μια συνεργασία πνοής για την προστασία των δασών μας που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της «Πρωτοβουλίας 21» και με την υποστήριξη του Ιδρύματος Αθηνάς Ι. Μαρτίνου, του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και της Εθνικής Τράπεζας.
Οι εθελοντικές ομάδες δασοπυροπροστασίας βρίσκονται σταθερά στην πρώτη γραμμή των δασικών πυρκαγιών, συνεισφέροντας καίρια στο έργο των αρμόδιων κρατικών φορέων. Γι’ αυτό και η ενίσχυσή τους σε εξοπλισμό, αλλά και τεχνογνωσία, είναι απαραίτητη προκειμένου να συνεχίσουν να αποτελούν ένα κρίσιμο κρίκο του εθνικού συστήματος δασοπυροπροστασίας. Στο πλαίσιο αυτό, στο πρόγραμμα κλήθηκαν να δηλώσουν συμμετοχή 149 εθελοντικές ομάδες με εντατική ενασχόληση στο αντικείμενο, από τις οποίες οι 98 ανταποκρίθηκαν στη διαδικασία αξιολόγησης. Για την επιλογή των συνολικά 50 ομάδων που ενισχύονται, το WWF Ελλάς ακολούθησε μία δοκιμασμένη μεθοδολογία, μέσα από ερωτηματολόγια, προσωπικές συνεντεύξεις, αλλά και επιτόπιες επισκέψεις, ώστε να κατανοήσει το εύρος των δράσεων των ομάδων, καθώς και να αποτυπώσει με ακρίβεια τις ανάγκες τους σε εξοπλισμό. Η συγκεκριμένη μεθοδολογία επέτρεψε τη σε βάθος ανάλυση και κατέδειξε μέσω συγκεκριμένων κριτηρίων, τις πλέον ευάλωτες περιοχές και ομάδες. Ενδεικτικά, εντοπίστηκαν ομάδες που είτε καλύπτουν περιοχές που δεν διαθέτουν κρατικές πυροσβεστικές δυνάμεις ή όπου αντικειμενικά η επέμβαση αυτών καθυστερεί λόγω απόστασης, είτε βρίσκονται σε περιοχές υψηλού κινδύνου για δασικές πυρκαγιές ή και σε πυρόπληκτες περιοχές, στις οποίες αναμένεται φυσική αναγέννηση του δάσους, οπότε και χρειάζεται να προστατευθούν ακόμα πιο εντατικά από τις ομάδες.
Ειδικότερα, κατά την περίοδο Ιούνιος 2022 – Ιανουάριος 2023, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 80 αυτοψίες σε ομάδες ανά την επικράτεια, από τη Ρόδο μέχρι τον Έβρο και από τη Σάμο μέχρι την Κεφαλονιά. Για την κάθε ομάδα που τελικά επιλέχθηκε ύστερα από αυτή την εκτεταμένη αξιολόγηση, καταρτίστηκε ένα πλήρως εξατομικευμένο πλάνο ενίσχυσης λαμβάνοντας υπόψη διάφορα κριτήρια, όπως: τον τομέα δράσης της και τα γεωγραφικά δεδομένα που υπαγορεύουν διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης των πυρκαγιών, την τακτική δράσης της κάθε ομάδας και την υφιστάμενη δυναμική της σε μέσα και ανθρώπινο δυναμικό. Επίσης, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση σε αιτήματα που μπορούν να έχουν πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, όπως είναι για παράδειγμα η δημιουργία πεζοπόρων τμημάτων και ο κατάλληλος εξοπλισμός τους, ώστε να μπορούν να επέμβουν και σε γειτονικούς τομείς, καθώς και η αναβάθμιση των οχημάτων άμεσης επέμβασης. Βάσει αυτών των κριτηρίων, επιλέχθηκαν υλικά κατάλληλων προδιαγραφών ανά κατηγορία εξοπλισμού, ώστε να επιτευχθεί η ουσιαστική αναβάθμιση του έργου κάθε ομάδας, εστιάζοντας κυρίως στην ασφάλεια του ανθρώπινου δυναμικού.
Παράλληλα, το διάστημα Απρίλιος-Μάιος 2022 πραγματοποιήθηκε ο 1ος κύκλος εκπαιδευτικών εργαστηρίων, στον οποίο συμμετείχαν 53 εθελοντικές ομάδες από διάφορες περιοχές της χώρας (Αττική, Σάμος, Νότιο Αιγαίο, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος), ενώ ο 2ος κύκλος εργαστηρίων ξεκίνησε τον Ιανουάριο. Στόχος είναι η παροχή εξειδικευμένης γνώσης στους εθελοντές δασοπυροσβέστες για τα ζητήματα πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών, αναβαθμίζοντας σημαντικά την ασφάλεια κατά τη δράση τους στο πεδίο. Επίσης, μέσω των εργαστηρίων, ενισχύεται η κατανόηση του ιδιαίτερα σημαντικού ρόλου που έχουν οι εθελοντές στην προστασία της φυσικής αναγέννησης της δασικής βλάστησης ύστερα από πυρκαγιά, καθώς η προστασία των εκτάσεων αυτών από νέες πυρκαγιές είναι επιτακτική για πολλά χρόνια μετά την καταστροφή.
«Αυτό το πρόγραμμα κάλυψε βασικές και μακροχρόνιες ελλείψεις του συλλόγου μας και θα έχει σαν αποτέλεσμα την καλύτερη και ολοκληρωμένη προσφορά στο κοινωνικό μας έργο, αλλά και στο φυσικό περιβάλλον του νησιού μας που τόσο έχει πληγεί από τις δασικές πυρκαγιές στο παρελθόν», δηλώνει ο Βασίλης Ζαβιτσάνος, πρόεδρος του Συλλόγου Εθελοντών Πυροσβεστών Πυθαγορείου Σάμου, μία εκ των ομάδων που ενισχύεται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας.
Αντίστοιχα, ο Άγγελος Λυμπέρης, πρόεδρος Συλλόγου Εθελοντών Πυροσβεστών Αγίου Κηρύκου Ικαρίας, ανέφερε: «Η ενίσχυση σε εξοπλισμό μόλις έφτασε στο νησί της Ικαρίας αξιοποιήθηκε από τους εθελοντές μας στη φωτιά των Φούρνων την 6η Ιανουαρίου 2023. Η βοήθεια αυτή έχει ήδη αποδειχθεί εξαιρετικά σημαντική, τόσο για εμάς και την ασφάλεια των μελών μας, όσο και για τη συνδρομή που καλούμαστε να προσφέρουμε στην πυροσβεστική. Ειδικά κατά τις περιόδους ελλιπούς συγκοινωνιακής σύνδεσης, οπότε και είναι δύσκολη η λήψη βοήθειας από άλλα μέρη. Η δράση αυτή αποτελεί πρακτική στήριξη των εθελοντών αλλά και ουσιαστική στήριξη των κατοίκων των ακριτικών νησιών».
Στην επόμενη φάση του προγράμματος, το WWF Ελλάς, σε συνεργασία με τις επιλεγείσες εθελοντικές ομάδες, θα αξιολογήσει με ποιο τρόπο συνέβαλε η κατάρτιση και η υλική ενίσχυση που έλαβαν οι ομάδες παρακολουθώντας το έργο τους κατά την ερχόμενη αντιπυρική περίοδο.
Απώτερος στόχος της πρωτοβουλίας αυτής, είναι να μπορέσει να συμβάλλει και με περαιτέρω προτάσεις και συμπεράσματα για τη βελτίωση της ετοιμότητας των εθελοντικών ομάδων δασοπυροπροστασίας της χώρας στο ζήτημα της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών και των συνεπειών τους στο φυσικό περιβάλλον, αλλά και στο κοινωνικό σύνολο.