«Η Έμα Στόουν μπαίνει στην κρεβατοκάμαρα και αντικρίζει τον νεκρό της σύζυγο, τον Νταμιάν Μποννάρ. Είναι τυλιγμένος σε άσπρο σάβανο. Μοιάζει με τον Χριστό. Βάζει προκλητικά το χέρι της μέσα στο στόμα του και αργά κάθεται πάνω στο πρόσωπό του. Αρχίζει να αυνανίζεται όλο και πιο έντονα. Στον τοίχο μπροστά της βρίσκεται η εικόνα της Παναγίας. Την κοιτά κατάματα και έρχεται σε οργασμό γλείφοντάς την. Και πάνω εκεί στην κορύφωση της απόλαυσης, αφήνει την τελευταία της ανάσα.» www.news247.gr
Αυτή είναι η περιγραφή μιας σκηνής της νέας ταινίας «Βληχή» του Γιώργου Λάνθιμου, η οποία προβλήθηκε προσφάτως σε παγκόσμια πρεμιέρα στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κατερίνας Σακελλαροπούλου και πολλών άλλων ταγών κι επισήμων!!!
Υπάρχει, όμως, κάτι ακόμα πιο οδυνηρό από την περιγραφόμενη βλάσφημη σκηνή:
Πουθενά και από κανέναν (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) δεν έχει υπάρξει (έστω και μια αναιμική, έστω και για τα μάτια του κόσμου) τοποθέτηση, έκφραση γνώμης, κριτική, επιχειρηματολογία, αντίδραση, διαμαρτυρία. Ούτε καν από την Εκκλησία!!! Αν η Εκκλησία ως θεσμός δεν υπερασπίζεται την Παναγία, τον ακρογωνιαίο λίθο της Πίστης μας, ποιος είναι ο λόγος της ύπαρξής της και πόσο άδικο έχουν εκείνοι που υποστηρίζουν πως η Εκκλησία είναι ένας πυλώνας κοσμικής εξουσίας, πως κρατά ισορροπίες και πως «τα κάνει πλακάκια» με την εκάστοτε πολιτική εξουσία στα πλαίσια του γνωμικού «το ’να χέρι νίβει τ’ άλλο και τα δυο το πρόσωπο»;
Αν η ηθοποιός της ταινίας «Βληχή» αυνανιζόταν και ερχόταν σε οργασμό κοιτάζοντας και γλείφοντας μια φωτογραφία της μάνας μας, πώς θα μας φαινόταν; Θα το χειροκροτούσαμε ως έκφραση υψηλής τέχνης και ως δικαίωμα ελευθερίας;
Και ποια «επανάσταση» θα γινόταν (και δικαίως θα γινόταν) αν στη θέση της εικόνας της Παναγίας βρισκόταν μια εικόνα του Μωάμεθ, του Βούδα, του Αβραάμ κλπ, κλπ ;
Τι έχει φταίξει και ΜΟΝΟ η Χριστιανική Ορθόδοξη Θρησκεία έχει μείνει παντελώς απροστάτευτη, του «κλότσου και του μπάτσου», και μόνο πάνω της εκφράζεται η «ελευθερία της τέχνης»;
Όμως το θέμα της οποιασδήποτε «Τέχνης», η οποία, για να τραβήξει την προσοχή, βλασφημά την Ορθόδοξη Πίστη δεν είναι μόνο θρησκευτικού χαρακτήρα:
Σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 η έννοια της «θρησκείας» μπορεί να θεωρηθεί ότι περιλαμβάνει την ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης ή της πίστης. Πώς γίνεται, λοιπόν, η περιβόητη «ελευθερία της τέχνης» να μπορεί να προσβάλλει, να κακοποιεί και να δυναστεύει, άλλες (πιο σημαντικές) ανθρώπινες-κοινωνικές ελευθερίες;
Πρόσφατα, το 2019, η βουλή των Ελλήνων, ομόφωνα(!!!), κατάργησε από τον ποινικό κώδικα τη «βλασφημία». Σ’ αυτόν το νέο ποινικό κώδικα διατηρήθηκε όμως το άρθρο 361 περί εξύβρισης που λέει:
«1. Όποιος, εκτός από τις περιπτώσεις της δυσφήμησης (άρθρα 362 και 363), προσβάλλει την τιμή άλλου με λόγο ή με έργο ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο τιμωρείται με φυλάκιση έως έξι μήνες ή χρηματική ποινή.»
Δηλαδή, αν βρίσεις και προσβάλλεις κάποιον (λόγω ή έργω), τιμωρείσαι από το νόμο. Είσαι ελεύθερος, όμως, να βρίσεις και να προσβάλλεις τον Θεό, τον Χριστό, τη Παναγία και τους Αγίους όλους. Αναρωτιέται κανείς, τι είδους κοινωνία πασχίζουν να φτιάξουν και «πού το πάνε» οι εκάστοτε κυβερνώντες» και τα σκοτεινά κέντρα της παγκοσμιοποίησης.
(Προσωπικά, δεν είμαι της άποψης ότι θέματα κοινωνικού και πολιτικού χαρακτήρα πρέπει να λύνονται στα Δικαστήρια κι όχι στο πεδίο του δημόσιου διαλόγου. Εκείνο που θέλω απλώς να επισημάνω είναι μια αντίφαση που δεν έχει λογική και εξήγηση και σίγουρα εξυπηρετεί σκοτεινές σκοπιμότητες.
Τελικά, ποιος κινδυνεύει από αυτού του είδους την «Τέχνη» ;
«…ας θυμόμαστε πως ο ίδιος ο Χριστός δεν κινδυνεύει από οποιαδήποτε προσβολή, όμως, κινδυνεύει ο άνθρωπος με την αποστασία του και κάποιες φορές η Εκκλησία οφείλει να τον νουθετήσει με τον θεραπευτικό της λόγο ή οφείλει, τουλάχιστον, να υπερασπιστεί την αλήθεια…» agonistes.gr
Και κάτι, ακόμα, για προβληματισμό, όσον αφορά την περιβόητη «ελευθερία της τέχνης» που έχει γίνει σημαία ευκαιρίας και πρόφαση στους πονηρούς καιρούς που ζούμε:
«(…) η ελευθερία τέχνης συχνότατα συνδέεται με τη δημιουργία και συντήρηση μονάδων παραγωγής με υψηλό προϋπολογισμό, μισθωτή εργασία, χρηματοδότες, μηχανισμούς μάρκετινγκ (θέατρο, κινηματογράφος) και μπορεί να είναι κερδοφόρα. Χωρίς να υπεισέρθουμε σε λεπτομέρειες και στατιστικές, από τη στιγμή που η παραγωγή τέχνης μετατρέπεται σε καπιταλιστική επιχείρηση είναι αδύνατο να εφαρμοσθούν κριτήρια και να γίνουν δεκτά επιχειρήματα που αναφέρονται στην ελευθερία έκφρασης εν γένει. (…)»
Θέσεις – τριμηνιαία επιθεώρηση -ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ των Soraya Lunardi, Δημήτρη Χριστόπουλου και Δημήτρη Δημούλη
Εν κατακλείδι:
Ελευθερία στην Τέχνη ΝΑΙ. Συγχρόνως όμως ΚΑΙ ευθύνη ΚΑΙ σεβασμός των ελευθεριών των άλλων.
Γιατί αλλιώς:
«Που οδηγείται μία κοινωνία όταν δεν σέβεται τα θέσμια, τα ιερά και τα όσια; τόσο αυτά που αιώνες την γαλουχούν και την τρέφουν, όσο και όλων εκείνων που συνυπάρχουν στην ίδια κοινωνία;»
Αμφιλόχιος, Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου
Σπάρτη 13-5-2022
Βαγγέλης Μητράκος