Βελτιώσεις στο σχέδιο νόμου για την ενιαία τιμή βιβλίου

Η ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης με τους Θεσμούς, στο πλαίσιο της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος, είχε ως αποτέλεσμα την εκ νέου θέσπιση καθεστώτος Ενιαίας Τιμής Βιβλίου για όλα τα είδη βιβλίων. Χάρη στην επιτυχημένη συνεργασία των Υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού και Οικονομίας και Ανάπτυξης, ικανοποιήθηκε ένα αίτημα σύσσωμου σχεδόν του χώρου του βιβλίου, ο οποίος από το 2014 βιώνει τις απολύτως αρνητικές συνέπειες της μερικής κατάργησης της Ενιαίας Τιμής Βιβλίου.

Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, αντί της στείρας επαναφοράς του νόμου του 1997 με την απλή κατάργηση των διατάξεων του 2014, επεξεργάστηκε ένα νέο πλήρες πλαίσιο για την Ενιαία Τιμή Βιβλίου.

Για το πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκε δημόσια διαβούλευση με ανάρτηση του σχεδίου νόμου στην ιστοσελίδα του Υπουργείου, ενώ την Παρασκευή 8 Ιουνίου 2018, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου, παρουσία της Υπουργού, του Υφυπουργού και του Γενικού Γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή, συναντήθηκε με τους ενδιαφερόμενους φορείς (συλλόγους εκδοτών και βιβλιοπωλών, Εταιρεία Συγγραφέων, ΟΣΔΕΛ). Αφού κατέγραψε, αξιολόγησε και επεξεργάστηκε τις παρατηρήσεις των φορέων, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού προχώρησε σε συγκεκριμένες νομοτεχνικές βελτιώσεις στο κείμενο του νόμου, οι οποίες και ενσωματώθηκαν στο πολυνομοσχέδιο που έχει ήδη κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.

Με τις νομοτεχνικές βελτιώσεις αυτές, μεταξύ άλλων, αποσαφηνίστηκαν οι μεταβατικές διατάξεις από το προηγούμενο καθεστώς στον νέο νόμο και διευκρινίστηκαν λεπτομέρειες σχετικά με τις αναθεωρήσεις της τιμής του βιβλίου και τη σχετική αποζημίωση των βιβλιοπωλών.

Το συντομότερο δυνατό θα εκδοθεί και η Κοινή Υπουργική Απόφαση, όπως προβλέπεται, προκειμένου να τεθεί σε ισχύ ο νόμος.

Επισυνάπτεται το τελικό σχέδιο νόμου, ήτοι τα άρθρα 34 έως 39 του πολυνομοσχεδίου.

ΤΜΗΜΑ Ε΄
Διατάξεις του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού
Ενιαία τιμή βιβλίου
Άρθρο 34
Πεδίο εφαρμογής και ορισμοί
1. Ως βιβλίο νοείται, για την εφαρμογή του παρόντος Τμήματος, πέραν της έντυπης έκδοσης, το CD-ROM, το DVD ROM, οποιοσδήποτε τύπος ψηφιακού κειμένου (αρχείου) που αναπαράγει το περιεχόμενο συγκεκριμένου βιβλίου καθώς και το ηλεκτρονικό βιβλίο (e-book).
2. Ως εκδότης νοείται, για την εφαρμογή του παρόντος Τμήματος, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που εκδίδει βιβλία στην Ελλάδα σε οποιαδήποτε γλώσσα ή που εκδίδει βιβλία στο εξωτερικό στην ελληνική γλώσσα και τα οποία διατίθενται στην Ελλάδα.
3. Οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος εφαρμόζονται και σε βιβλία που κυκλοφορούν στην Ελλάδα από εκδότη που έχει την έδρα του στην Ελλάδα και τα οποία έχουν εκτυπωθεί ή αναπαραχθεί στο εξωτερικό για λογαριασμό του εκδότη.
4. Οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος δεν εφαρμόζονται σε μεταχειρισμένα και ελαττωματικά βιβλία.
5. Οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος δεν εφαρμόζονται στον καθορισμό τιμής βιβλίου μετά την παρέλευση δεκαοκτώ (18) μηνών από την πρώτη έκδοση του, με επιφύλαξη της παρ. 9 του άρθρου 35.
6. Οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος δεν εφαρμόζονται στην τιμή διάθεσης βιβλίων στο συγγραφέα τους, στο Δημόσιο, στα Ν.Π.Δ.Δ., σε κάθε νομικό πρόσωπο που εξυπηρετεί κοινωφελείς ή πολιτιστικούς ή επιστημονικούς σκοπούς ή παρέχει τέτοιες υπηρεσίες στο κοινό, καθώς και στις επαγγελματικές οργανώσεις συγγραφέων, εκδοτών και βιβλιοπωλών, εφόσον η διάθεση των βιβλίων δεν γίνεται με σκοπό την εμπορική τους εκμετάλλευση.

Άρθρο 35
Καθορισμός τιμής βιβλίου
1. Ο εκδότης οφείλει να καθορίζει την τιμή διάθεσης του βιβλίου του και τις ενδεχόμενες πρόσθετες παροχές που μπορούν να προσφέρονται στο κοινό και να ενημερώνει για τα ανωτέρω όσους προμηθεύονται αντίτυπα του βιβλίου για διάθεση στο κοινό.
2. Απαγορεύεται η διάθεση βιβλίων στο κοινό από τον ίδιο τον εκδότη τους ή από τρίτο:
α. σε τιμή που υπερβαίνει την τιμή που καθορίστηκε από τον εκδότη ή
β. σε τιμή που είναι μικρότερη του ενενήντα τοις εκατό (90%) της τιμής αυτής.
3. Κατά τη διάθεση του βιβλίου, ο εκδότης δεν προβαίνει σε προσφορά προσθέτων παροχών, αν αυτές δεν καθορίζονται σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2. Απαγορεύεται επίσης η διαφήμιση παροχών που δεν καθορίζονται σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο.
4. Όταν η επιχείρηση διάθεσης βιβλίων στο κοινό είναι εγκατεστημένη σε απόσταση μεγαλύτερη των πενήντα (50) χιλιομέτρων από την έδρα του εκδότη του διατιθέμενου βιβλίου, η διάθεσή του μπορεί να γίνεται σε τιμή που υπερβαίνει έως και πέντε τοις εκατό (5%) την καθορισμένη από τον εκδότη τιμή διάθεσης στο κοινό.
5. Ο εκδότης μπορεί να αναπροσαρμόζει την τιμή διάθεσης του βιβλίου στο κοινό. Στην περίπτωση αυτή, οφείλει να ενημερώσει, εντός δεκαπέντε (15) ημερών, για την αναπροσαρμογή της τιμής όσους προμηθεύονται ή έχουν προμηθευτεί αντίτυπα του βιβλίου για διάθεσή τους στο κοινό.
6. Όσα φυσικά ή νομικά πρόσωπα προμηθεύονται ή έχουν προμηθευτεί αντίτυπα βιβλίου για περαιτέρω διάθεση τους στο κοινό υποχρεούνται να τα διαθέτουν σε τιμή:
α. που δεν υπερβαίνει τη νέα τιμή που καθορίστηκε από τον εκδότη
β. που δεν είναι μικρότερη του ενενήντα τοις εκατό (90%) της τιμής αυτής.
Η υποχρέωση αυτή ισχύει μετά την παρέλευση δεκαπέντε (15) ημερών από την ημέρα που το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο διαθέτει τα βιβλία στο κοινό, έλαβε γνώση του ανακαθορισμού της τιμής.
7. Σε περίπτωση αναπροσαρμογής της τιμής διάθεσης του βιβλίου σε ύψος χαμηλότερο της τιμής που είχε αρχικά καθοριστεί ο εκδότης οφείλει:
α. είτε να καταβάλει, ως αποζημίωση, στα φυσικά ή νομικά πρόσωπα της παρ. 6 τη διαφορά ανάμεσα στην παλαιά και στη νέα τιμή επί τον αριθμό των αδιάθετων αντιτύπων,
β. είτε να δεχθεί την επιστροφή των αδιάθετων αντιτύπων στην τιμή στην οποία έγινε η προμήθεια των αντιτύπων, υπό την προϋπόθεση ότι τα αντίτυπα δεν φέρουν φθορές και αλλοιώσεις
Η επιλογή μεταξύ της αποζημίωσης ή της επιστροφής των αδιάθετων αντιτύπων, σύμφωνα με τις περιπτ. α και β γίνεται από τον εκδότη της δεύτερης και τρίτης παραγράφου του άρθρου 34 .
8. Δεν θεωρείται υπέρβαση της καθορισμένης από τον εκδότη τιμής διάθεσης του βιβλίου στο κοινό η αμοιβή για συμπληρωματικές υπηρεσίες που παρέχονται στο κοινό κατά τη διάθεση του βιβλίου.
9. Σε περίπτωση ανατύπωσης του βιβλίου, η τιμή διάθεσής του στο κοινό δεν μπορεί να είναι χαμηλότερη του 80% της καθορισμένης από τον εκδότη τιμής διάθεσης, επί δώδεκα μήνες. Το χρονικό διάστημα των δώδεκα (12) μηνών ξεκινάει:
α. είτε μετά την παρέλευση δεκαοκτώ (18) μηνών από την πρώτη έκδοση, όταν η ανατύπωση συντελείται πριν τη συμπλήρωση των δεκαοκτώ μηνών από την πρώτη έκδοση,
β. είτε από την ημερομηνία της πρώτης ανατύπωσης, όταν αυτή συντελείται μετά τη συμπλήρωση των δεκαοκτώ (18) μηνών από την πρώτη έκδοση.
10. Σε περίπτωση που το βιβλίο επανεκδοθεί με σημαντικές αλλαγές από τον ίδιο εκδότη με διαφορετικό Διεθνή Μοναδικό Αριθμό Βιβλίου (ISBN), οι παρ. 1 έως 9 εφαρμόζονται υπό την προϋπόθεση ότι έχουν παρέλθει τουλάχιστον είκοσι τέσσερις (24) μήνες από την ημερομηνία κατά την οποία τα αντίτυπα του βιβλίου που διέθεσε ο εκδότης εξαντλήθηκαν. Τεκμήριο γι’ αυτό αποτελεί η σχετική δήλωση του εκδότη στη βάση δεδομένων κυκλοφορούντων βιβλίων «Βιβλιονέτ».
11. Όλα τα βιβλία που τίθενται στην αγορά θα πρέπει να φέρουν αναγραφή του μήνα και του έτους της τρέχουσας έκδοσης. Σε περίπτωση ανατύπωσης ή επανέκδοσης, εκτός των όσων ορίζονται στο προηγούμενο εδάφιο, τα βιβλία θα πρέπει να φέρουν επίσης τον αύξοντα αριθμό της καθώς και το μήνα και έτος της πρώτης έκδοσης. Σε περίπτωση μη αναγραφής του μήνα έκδοσης, λογίζεται ως μήνας έκδοσης ο Ιανουάριος του έτους της έκδοσης του βιβλίου.

Άρθρο 36
Επιβολή κυρώσεων
1. Για τις παραβάσεις των παρ. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 9 και 11 του άρθρου 35 επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 22 του ν. 4177/2013 (Α΄ 173).
2. Η διαδικασία επιβολής προστίμων διενεργείται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 24 του ν. 4177/2013.
3. Τα ποσά των προστίμων που επιβάλλονται κατά την παρ. 1 εισπράττονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε. και μπορεί να αναπροσαρμόζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Οικονομικών.

Άρθρο 37
Εξουσιοδοτικές διατάξεις
1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Εσωτερικών ρυθμίζεται ο τρόπος γνωστοποίησης από τον εκδότη της τιμής διάθεσης του βιβλίου, οι αρμόδιες αρχές για τον έλεγχο των παραπάνω και η διαδικασία πραγματοποίησης αυτού, το ύψος του προστίμου που επιβάλλεται για καθεμία από τις παραβάσεις των παρ. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 9 και 11 του άρθρου 35, καθώς και κάθε αναγκαία για την εφαρμογή της διάταξης της παρούσας λεπτομέρεια.
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Πολιτισμού και Αθλητισμού μπορεί να καθορίζονται χρονικά διαστήματα, που συνολικά δεν υπερβαίνουν τις δεκαπέντε (15) ημέρες ετησίως, κατά τα οποία δεν θα ισχύουν οι κανόνες τιμολόγησης του άρθρου 35.

Άρθρο 38
Μεταβατική διάταξη
1. Οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος εφαρμόζονται στα βιβλία που θα εκδοθούν μετά την δημοσίευση του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης.
2. Όσα βιβλία κατά την δημοσίευση του παρόντος νόμου, υπάγονταν σε καθεστώς ενιαίας τιμής βιβλίου, με βάση τις καταργούμενες διατάξεις του άρθρου 39, εφεξής υπάγονται στην παρ. 2 του άρθρου 35 του παρόντος νόμου, για χρονικό διάστημα δύο (2) ετών από την πρώτη έκδοσή τους ή μέχρι την ημερομηνία πραγματοποίησης ανατύπωσης ή επανέκδοσης. Σε περίπτωση μη αναγραφής του μήνα πρώτης έκδοσης, λογίζεται ως μήνας έκδοσης ο Ιανουάριος του έτους της έκδοσης του βιβλίου.
3. Τα βιβλία που ανατυπώνονται υπάγονται στην παρ. 9 του άρθρου 35 μόνο εφόσον η πρώτη έκδοση πραγματοποιείται μετά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου.
4. Τα βιβλία που έχουν εκδοθεί πριν την δημοσίευση του παρόντος νόμου, σε περίπτωση επανέκδοσης τους με σημαντικές αλλαγές από τον ίδιο εκδότη με διαφορετικό Διεθνή Μοναδικό Αριθμό Βιβλίου (ISBN), μετά την δημοσίευση του παρόντος νόμου, υπάγονται στην παρ. 10 του άρθρου 35.

Άρθρο 39
Καταργούμενες διατάξεις
Με τη δημοσίευση του παρόντος νόμου καταργείται η παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 2557/1997 (Α΄ 271), η υποπερίπτ. 1 της υποπαρ. ΣΤ4 της παρ. ΣΤ του πρώτου άρθρου του ν. 4254/2014 (Α΄ 85) και η παρ. 5 του άρθρου 186 του ν. 4261/2014 (Α΄ 107) καθώς και κάθε άλλη διάταξη αντίθετη προς τις διατάξεις του παρόντος Τμήματος.