Της Βίκυς Κουρλιμπίνη
Τουλάχιστον δύο με τρία χρόνια εκτιμάται ότι θα χρειαστούν για την επάνοδο της τουριστικής αγοράς μετά το τεράστιο οικονομικό πλήγμα που έχει προκαλέσει η πανδημία, όπως σημειώνουν παράγοντες του χώρου. Όμως και τότε δεν θα είναι σίγουρο εάν ο τουρισμός θα έχει την ίδια δυναμική με πέρσι, μια χρονιά που όχι μόνο έφερε ακόμα δύο ρεκόρ σε έσοδα και εισπράξεις, αλλά έθεσε τις βάσεις για την αναμόρφωση του τουριστικού προϊόντος, την επέκταση της σεζόν και την προσέλκυση επισκεπτών υψηλότερου εισοδηματικού επιπέδου.
Και μπορεί οι μεγάλοι tour operators του εξωτερικού και οι ξενοδόχοι να έχουν μεταφέρει μεγάλο αριθμό ταξιδιωτικών πακέτων για την επόμενη σεζόν και να προετοιμάζουν τη στρατηγική τους για το 2021, τόσο σε επίπεδο τιμών όσο και προβολής, όμως πρόκειται για σχέδια που επί του παρόντος γίνονται επί χάρτου.
Δεν είναι μόνο η ταξιδιωτική κίνηση που θα πρέπει να επιστρέψει στα περσινά δεδομένα, η επανάκτηση του αισθήματος ασφάλειας για ταξίδια, η επιστροφή των συνεδριακών εκδηλώσεων και της κρουαζιέρας. Ταυτόχρονα, tour operators, ταξιδιωτικοί οργανισμοί, αερομεταφορές, ξενοδοχειακός κλάδος και εστίαση, ολόκληρη η τουριστική αλυσίδα, θα πρέπει να έχουν σταθεί όρθια μέχρι τότε. Η κατάσταση στην οποία θα βρίσκονται και οι υπόλοιποι ανταγωνιστικοί προορισμοί της Μεσογείου, η Ισπανία, η Ιταλία, η Τουρκία, η Κροατία και η Αίγυπτος, παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο.
Στον πάτο τα έσοδα
Το πλήγμα για την οικονομία και την απασχόληση είναι μεγάλο, δεδομένης και της συνεισφοράς του κλάδου στο ΑΕΠ (21% η συνολική συμμετοχή στο ΑΕΠ και 22% στην απασχόληση σύμφωνα με στοιχεία του 2019), ενώ και ο φετινός πήχης των εσόδων κατέβηκε κι άλλο.
Από τα 5 δισεκατομμύρια που ήταν η αρχική πρόβλεψη, με το άνοιγμα των εποχικών ξενοδοχείων και των περιφερειακών αεροδρομίων, ο στόχος έπεσε στη συνέχεια στα 4 δισεκατομμύρια, για να χαμηλώσει πλέον στα 3 με 3,5 για το σύνολο της χρονιάς. Πολύ χαμηλότερα από το 20% των εισπράξεων που περίμενε φέτος ο τουρισμός, λόγω της πολύ υψηλής ζήτησης που καταγραφόταν στις αρχές του έτους. Οι εκτιμήσεις για τα έσοδα ισχύουν, βέβαια, υπό την προϋπόθεση πως δεν θα υπάρξει νέα μεγάλη έξαρση του κορονοϊού, καθώς το δεύτερο κύμα της πανδημίας έχει χτυπήσει ξανά το καμπανάκι του συναγερμού.
Σημειώνεται πως τη φετινή χρονιά η αγορά ανέμενε 20 δισεκατομμύρια ευρώ, τουλάχιστον 1,5 δισ. παραπάνω από τα 18,2 δισ. που ήταν το περσινό ταμείο.
Ήδη, με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για το εξάμηνο, έχουν χαθεί περίπου 5 δισ. από τον τουρισμό. Πιο συγκεκριμένα, οι τουριστικές εισπράξεις την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου ήταν μόλις 678 εκατ. ευρώ, από 5,41 δισ. το αντίστοιχο περσινό εξάμηνο. Στην ουσία, το τουριστικό καλάθι είναι άδειο από τον Μάρτιο και έπειτα, καθώς τα 527 εκατ. αφορούν εισπράξεις του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου, πριν δηλαδή το κλείσιμο των συνόρων και το πάγωμα του τουρισμού. Δραματική ήταν η εικόνα των εσόδων τον Ιούνιο. Μόνο 64 εκατ. ευρώ ήταν οι εισπράξεις, από 2,56 δισ. ευρώ πέρσι. Όπως αναφέρει επίσης η ΤτΕ, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών και οι σχετικές εισπράξεις παρουσίασαν επίσης μείωση κατά 93,8%.
Στο εξάμηνο η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση μειώθηκε κατά 76,9% και διαμορφώθηκε στους 2.178 εκατ. ταξιδιώτες, έναντι 9.407 εκατ. ταξιδιωτών την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Ειδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση μέσω αεροδρομίων μειώθηκε κατά 84,6%, ενώ αυτή μέσω οδικών σταθμών κατά 55,4%.
Ζητούν στήριξη
Όπως λένε οι ξενοδόχοι, οι αφίξεις και οι πληρότητες στα ξενοδοχεία, με εξαίρεση την εσωτερική κίνηση, ήταν επίσης σε χαμηλά επίπεδα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, ενώ άγνωστο είναι πώς θα κινηθούν οι κρατήσεις τον επόμενο μήνα, που για την πλειονότητα των επιχειρηματιών στους τουριστικούς προορισμούς είναι χαμένος. Όλα αυτά την ώρα που το 56% των αφίξεων ξένων τουριστών πραγματοποιείται το διάστημα Ιούλιος – Αύγουστος – Σεπτέμβριος.
Αναπόφευκτες θεωρούνται οι απολύσεις, όπως λένε φορείς του τουριστικού χώρου, που ζητούν από την κυβέρνηση επιπρόσθετα μέτρα για την προστασία της απασχόλησης και την ενίσχυση των εργαζομένων στις τουριστικές επιχειρήσεις, καθώς η ρευστότητα είναι μηδενική. Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, με επιστολή του στο υπουργείο Οικονομικών, έχει προτείνει μια σειρά παρεμβάσεων προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πολύ δύσκολο διάστημα μέχρι τον Μάρτιο του 2021, μέχρι δηλαδή την έναρξη της επόμενης τουριστικής περιόδου, που επίσης όμως δεν ξέρει κανείς πώς θα εξελιχθεί, τόσο στο μέτωπο του κορονοϊού όσο και γενικότερα από κάποιον άλλο απρόβλεπτο παράγοντα.
Στα μέτρα στήριξης που ζητούν οι επιχειρήσεις περιλαμβάνονται: η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών, αφού το σύνολο των τουριστικών επιχειρήσεων παρουσιάζουν εποχικότητα στη λειτουργία τους, η οποία σε πολλές περιπτώσεις δεν “επικεντρώνεται” στο γ’ τρίμηνο του έτους, όπως προβλέπεται στην ψηφισθείσα ρύθμιση. Επομένως, όπως υπογραμμίζει ο ΣΕΤΕ, η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών θα πρέπει να επεκταθεί και στις υπόλοιπες τουριστικές επιχειρήσεις και να παραταθεί.
Ζήτησαν, ακόμα, την παράταση του μέτρου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας και κατά τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο, την επέκταση του προγράμματος “Συν-Εργασία” έως και τις 31/3/2021, με τη μορφή που σήμερα έχει (κάλυψη από τον κρατικό Προϋπολογισμό του μη μισθολογικού κόστους για την περίοδο που ο εργαζόμενος δεν εργάζεται), την κάλυψη αδειών και δώρου Χριστουγέννων των εργαζόμενων στις εποχικές επιχειρήσεις των οποίων οι συμβάσεις τελούν σε αναστολή και αλλαγή στην ασφαλιστική κάλυψη όσων εργαζομένων απασχολούνται με τηλεργασία και μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Η ρύθμιση αυτή θα πρέπει να έχει άμεση εφαρμογή και συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα έως 31/3/2021.
capital