Γενιές και γενιές Ελλήνων, από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, μεγάλωσαν και έζησαν μαζί με τα χελιδόνια, τους προάγγελους αυτούς της Άνοιξης, τα «παιδιά» της Φύσης και της Ζωής.
Ήλθ’, ήλθε χελιδών
καλάς ώρας άγουσα και καλούς ενιαυτούς
επί γαστέρα λευκά κηπί νώτα μέλαινα …
Μτφρ: Ήρθε, ήρθε η Χελιδόνα
κι έφερε καλή σοδειά τις χρονιάρες μέρες,
στην κοιλιά της κάτασπρη,
στα φτερά της σαν τηγάνι …
(Τα Δημώδη των Αρχαίων – Αττικά Συμποτικά, μετάφραση-σχόλια: Γιάννης Δάλλας, εκδόσεις: ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Αθήνα 2001).
Ποιος μπορεί να περιγράψει τα συναισθήματα εκείνα που γεννιούνται στην ψυχή του ανθρώπου, όταν βλέπει, ύστερα από το χειμώνα, να σπαθίζουν τον γαλανό ουρανό τα χελιδονάκια;
Κι όμως: Αυτό το πολυαγαπημένο πουλί της ελληνικής φύσης σήμερα απειλείται με εξαφάνιση ύστερα από αιώνες-αιώνων.
Το διαπιστώνει κανείς εύκολα, αλλά το επιβεβαιώνουν ΚΑΙ οι επιστήμονες, ότι ο πληθυσμός των χελιδονιών μειώνεται συνεχώς, από χρόνο σε χρόνο, και μάλιστα, υπάρχουν μέρη όπου δεν ακούγεται πλέον το γνωστό τιτίβισμά τους, εκείνο που γεμίζει τη φύση με το τραγούδι χαράς. Σύμφωνα με σχετική έρευνα στη Γερμανία, τα λευκοχελίδονα, μέσα σε μια 10ετία (2006-2016) υπέστησαν μείωση του πληθυσμού τους κατά 40% !!!
Αυτά τα ωφέλιμα, πανέμορφα και αξιαγάπητα πουλάκια, που φεύγουν για την Αφρική, κάτω από τη Σαχάρα, κάθε Φθινόπωρο, ώστε να αποφύγουν τον χειμώνα, όταν χτυπήσει μέσα τους το ξυπνητήρι του Θεού ξαναγυρίζουν στα μέρη μας, κάπου εκεί στον Μάρτιο. Κι όμως: Τα χελιδόνια, αυτά τα πουλιά της χαράς και της ζωής, «πληρώνουν» την αφοσίωσή τους στον άνθρωπο με το να απειλούνται και να εξολοθρεύονται από τον «σύγχρονο πολιτισμό» του:
-Η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, που προξενεί ο σύγχρονος άνθρωπος, θυσιάζοντας τη Ζωή στον βωμό του Κέρδους, μέσα στα πολλά θύματά της έχει ΚΑΙ τα χελιδόνια.
-Η κατάχρηση των εντομοκτόνων που γίνεται τις τελευταίες 10ετίες, εκτός του ότι βλάπτει τον άνθρωπο και το περιβάλλον, στερεί τα χελιδόνια από τη μοναδική τροφή τους, που είναι τα ιπτάμενα έντομα.
-Το περιβάλλον των πόλεων έχει γίνει πλέον απαγορευτικό για να ζήσουν εκεί τα χελιδόνια και να φτιάξουν τις φωλιές τους, στους εξωτερικούς τοίχους κτηρίων, κάτω από σκεπές και προεξοχές.
Κι ακόμα: Ενώ παλιά οι άνθρωποι ένιωθαν ως χαρά και ευλογία το να έρθουν τα χελιδόνια για να φτιάξουν φωλιά στο σπιτικό τους, σήμερα θεωρούν τις χελιδονοφωλιές και τα χελιδόνια ένα βάρος που λερώνει και ασχημαίνει τις πολυκατοικίες τους, τα νεόσπιτα, τις βεράντες, τις εισόδους κλπ, κλπ. Γι’ αυτό,
αν κάποιο ζευγάρι χελιδονιών καταφέρει να φτιάξει σε κάποιο σπίτι ή πολυκατοικία τη φωλιά του, ευθύς αυτή γκρεμίζεται.
-Η τσιμεντοποίηση των πάντων σε συνδυασμό με την αλλαγή του κλίματος και την ελάττωση των βροχών αποστερεί τα χελιδόνια (τουλάχιστον στις πόλεις) από την πρώτη ύλη για την κατασκευή της φωλιάς τους, που είναι η λάσπη.
Τα χελιδόνια όπως όλα τα πλάσματα της Φύσης, θέλουν απλώς την ηρεμία τους για να συνεχίσουν να ζουν, έτσι όπως όρισε ο Δημιουργός. Εμείς, οι σημερινοί άνθρωποι των πόλεων, αν δεν έχουμε τη διάθεση να κάνουμε κάποια πράγματα για να συνεχίσουν να ζουν μαζί μας τα χελιδόνια, μπορούμε (τουλάχιστον) ν’ αλλάξουμε νοοτροπία και ο κάθε ένας από μας να ξαναγίνει φίλος των χελιδονιών, φίλος της Φύσης.
«Η φύση ξέρει. Θέλει απλά να την αφήνεις ήσυχη! Αν καταλάβαινε κι ο άνθρωπος καλύτερα τα φυσικά φαινόμενα, η ζωή μας στον πλανήτη γη θα ήταν ίσως πολλαπλάσια καλύτερη από τη σημερινή.»
(Δημήτρη Τσικούρας – λογοτέχνης)
28-4-2022
Βαγγέλης Μητράκος