Μπορεί να μιλάμε για τα έργα τα οποία είναι υπό κατασκευή και τα οποία αλλάζουν την εικόνα της χώρας, όπως η γραμμή 4 του Μετρό της Αθήνας, πίσω όμως υπάρχει μια νέα γενιά έργων η οποία θα έρθει να προσθέσει νέες σημαντικές υποδομές στη χώρα και να ενισχύσει μεταφορικά δίκτυα.
Τρία είναι τα κυρίαρχα πεδία δικτύων τα οποία πρόκειται να ενισχυθούν σημαντικά τα επόμενα 10 χρόνια. Αυτοκινητόδρομοι, Σιδηρόδρομοι, Μετρό. Σε αυτά τα πεδία θα δούμε πολύ μεγάλα έργα με εξαιρετικά υψηλούς προϋπολογισμούς που μπορεί να κινητοποιήσουν τις μεγάλες εταιρείες του κλάδου.
Μέσα σε αυτά τα έργα θα δούμε τη νέα σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκη-Ξάνθη, την ολοκλήρωση του κάθετου άξονα Κακαβιά-Ρίο-Τσακώνα, τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, τη νέα σιδηροδρομική γραμμή Καλαμπάκα-Ηγουμενίτσα, την επέκταση της γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας αλλά και την επέκταση του Μετρό Θεσσαλονίκης στο Αεροδρόμιο Μακεδονία. Κάποια από αυτά τα έργα είναι ήδη σε φάση διαγωνισμού, άλλα σε φάση ωρίμανσης και άλλα σε φάση σχεδιασμού.
Το σημαντικότερο έργο όλων όμως, που αλλάζει τελείως την εικόνα μιας ευρύτερης περιοχής της πρωτεύουσας και μαζί της Ελλάδας, είναι το Ελληνικό. Στην περιοχή έχουν ήδη ξεκινήσει τα έργα Α`φάσης τα οποία όμως αποτελούν το 1/3 της επένδυσης. Μετά την ολοκλήρωση τους το 2026 θα υπάρξει η Β` και η Γ`φάση που θα ολοκληρώσει την νέα εικόνα των νέων προαστίων. Η προστιθέμενη αξία που μπορεί να προσδώσει στην πόλη είναι πολύ μεγάλη και μαζί με την Διπλή Ανάπλαση Βοτανικού-Αλεξάνδρας και εκείνη του Φαληρικού Όρμου θα δώσουν το νέο πρόσωπο της Αθήνας.
Σήμερα θα τα δούμε ένα προς ένα με στόχο να αποκτήσουμε μια καλύτερη εικόνα για την αξία τους και την αλλαγή που θα προκαλέσουν με την υλοποίηση τους.
Νο10: Ολοκλήρωση οδικού άξονα Κακαβιά-Ρίο-Τσακώνα
Εδώ περιλαμβάνονται δύο έργα. Την ολοκλήρωση του βόρειου τμήματος από τα Ιωάννινα μέχρι την Κακαβιά που είναι η φυσική συνέχεια της Ιόνιας Οδού και την νότια επέκταση της Ολυμπίας Οδού από τον Πύργο μέχρι την Τσακώνα. Τα δύο έργα είναι τμήμα της Αδριατικής Οδού, ενός δρόμου που ξεκινά από την Τεργέστη στην Ιταλία και καταλήγει στην Μεσσηνία στη χώρα μας.
Είναι έργα με “κρυμμένη” αξία καθώς μέχρι και σήμερα πρακτικά δεν υπάρχει αυτός ο άξονας μιας και σε αρκετές χώρες διεξάγονται έργα. Με την υλοποίηση του όμως θα είναι ένας νέος εμπορικός και τουριστικός δρόμος που θα ενώνει τις Δαλματικές ακτές με εκείνες του Ιονίου και θα μπορέσει να δώσει νέα εναλλακτική διαδρομή στα εμπορεύματα προς την Κεντρική Ευρώπη.
Το Ιωάννινα-Κακαβιά έχει πάρει τον δρόμο της υλοποίησης από το υπουργείο Υποδομών και θεωρείται πως είναι θέμα εβδομάδων η προκήρυξη του διαγωνισμού. Το ερώτημα είναι αν καταφέρει να προλάβει τις επερχόμενες εθνικές εκλογές.
Το τελευταίο τμήμα από τον Πύργο μέχρι την Τσακώνα, αναζητά τελικές χαράξεις και χρηματοδότηση όμως πρακτικά με την υλοποίηση του βόρειου τμήματος μέχρι την Κακαβιά, δυνητικά κάποια στιγμή θα οδηγηθούμε στην υλοποίηση και αυτού του τμήματος.
Νο9: Επέκταση Μετρό Θεσσαλονίκης στο Αεροδρόμιο Μακεδονία
Μια από τις επόμενες επεκτάσεις του Μετρό Θεσσαλονίκης, μετά τη λειτουργία της βασικής γραμμής και της γραμμής Καλαμαριάς είναι η επέκταση του δικτύου προς το Αεροδρόμιο Μακεδονία.
Η επέκταση της Αττικό Μετρό αφορά στην επέκταση της 2ης γραμμής μετά τον σταθμό Μίκρα σε υπέργεια όδευση με 3 ενδιάμεσους σταθμούς (Σχολή Πολέμου, Διαβαλκανικό, Γεωργική Σχολή) και τερματικό τον σταθμό “Αεροδρόμιο Μακεδονία”. Θα είναι ένα από σημαντικότερα μελλοντικά έργα της Θεσσαλονίκης που θα μεγαλώσει το μητροπολιτικό της δίκτυο.
Νο8: Ολοκλήρωση Γραμμής 2 Μετρό Αθήνας Αχαρνές-Γλυφάδα
Εδώ έχουμε τριπλό αντικείμενο έργων για να μας φέρει στην τελική μορφή της “κόκκινης” γραμμής 2 του Μετρό της Αθήνας. Η πρώτη είναι η επέκταση προς Ίλιον που μόλις προκηρύχθηκε από την Αττικό Μετρό. Περιλαμβάνει 3 σταθμούς (Παλατιανή, Ίλιον, Άγιος Νικόλαος). Για να ολοκληρωθεί προς βορρά απομένει μια επέκταση με 3 ακόμα σταθμούς μέχρι το Μενίδι (Καματερό, Άνω Λιόσια και Αχαρνές) και προς νότο μια επέκταση με 3 σταθμούς μέχρι τη Γλυφάδα (Άνω Γλυφάδα, Γρ.Λαμπράκη, Γλυφάδα). Το στοίχημα είναι να βρεθεί η χρηματοδότηση για τα δύο αυτά έργα.
Νο7: Διπλή Ανάπλαση Βοτανικού-Αλεξάνδρας
Είναι από τις πλέον μεγάλες παρεμβάσεις στην πρωτεύουσα που εκτελούνται από τον Δήμο Αθηναίων. Στον Βοτανικό θα γίνουν τρία μεγάλα έργα. Τα δύο πρώτα αφορούν στην ευρεία ανάπλαση της περιοχής που σήμερα μοιάζει τριτοκοσμική και το επιστέγασμα είναι το νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού που θα την κάνει να μοιάζει πιο αστική. Επίσης προβλέπονται πολλές ιδιωτικές επενδύσεις για την μετατροπή της περιοχής σε ένα νέο οικονομικό κέντρο για την Αθήνα.
Παράλληλα το νέο γήπεδο θα σημάνει και το γκρέμισμα της σημερινής έδρας του τριφυλλιού, στην Λ.Αλεξάνδρας που θα αναπλαστεί για να αποτελέσει ένα νέο πνεύμονα πρασίνου σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή.
Νο6: Επεκτάσεις Αττικής Οδού
Έχουν γραφτεί πάρα πολλά για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού. Κατά πάσα πιθανότητα θα κλειδώσουν σε 4 έργα. Την επέκταση της Λ.Κύμης μέχρι την Εθνική Οδό στη Λυκόβρυση που θα υπογραφεί και θα ξεκινήσουν τα έργα. Την αστική σήραγγα Ηλιούπολης που θα συνδέσει Κατεχάκη και Λ.Βουλιαγμένης και θα ανισοπεδοποιήσει τον άξονα μέχρι το Ελληνικό. Τις μελέτες ωρίμανσης τις έχει αναλάβει η Lamda Development. Επίσης τις επεκτάσεις προς τα λιμάνια της Ραφήνας και του Λαυρίου. Για τις 3 επεκτάσεις περιμένουμε νέα από το υπουργείο Υποδομών μετά τις εκλογές. Εκτιμάται ότι υπό προϋποθέσεις θα μπορούν να ολοκληρωθούν μέχρι το 2030. Θα αποτελέσουν σημαντική ανάσα στο κυκλοφοριακό με αιχμή την Κύμης αλλα και τη σήραγγα Ηλιούπολης.
Νο5: ΒΟΑΚ
Η τελευταίο εκκρεμότητα της χώρας στο πεδίο των μεγάλων αυτοκινητόδρομων έχει πάρει σάρκα και οστά. Ήδη το ανατολικό τμήμα από τη Νεάπολη μέχρι τον Άγιο Νικόλαο κατασκευάζεται. Το μεσαίο τμήμα από τη Χερσόνησο μέχρι τη Νεάπολη υπογράφεται για να ξεκινήσει ενώ το βασικό τμήμα από τα Χανιά μέχρι τη Χερσόνησο πάει σε φάση προσφορών και η έναρξη υλοποίησης τοποθετείται το 2024.
Η υλοποίηση του ΒΟΑΚ από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα σημάνει τη λήξη για τον δρόμο-καρμανιόλα που σήμερα λειτουργεί και στοιχίζει πολλές ανθρώπινες ζωές κάθε χρόνο. Αντίθετα θα λειτουργεί ένας σύγχρονος, ασφαλής και άνετος αυτοκινητόδρομος που θα συνδέει τα μεγαλύτερα αστικά, τουριστικά και εμπορικά κέντρα στην βόρεια ακτογραμμή της Κρήτης. Μαζί με το Αεροδρόμιο στο Καστέλι θα αποτελέσουν την αιχμή του δόρατος της ανάπτυξης της Κρήτης τα επόμενα χρόνια.
Νο4:Επέκταση Γραμμής 4 Μετρό Αθήνας προς Μαρούσι-Εθνική Οδό
Είναι ίσως η πιο επείγουσα επέκταση Μετρό τα τελευταία 20 χρόνια. Η Κηφισίας είναι ο τελευταίος μεγάλος άξονας της πρωτεύουσας χωρίς πρόσβαση στο Μετρό αν και κορεσμένος κυκλοφοριακά εδώ και χρόνια. Η επανάκαμψη του τέρατος του κυκλοφοριακού κάνει την υλοποίηση της επέκτασης γραμμής 4 προς Μαρούσι-Εθνική Οδό πρώτη προτεραιότητα.
Θα εξυπηρετεί ίσως τον πιο σημαντικό εμπορικά και οικονομικά άξονα της Αθήνας και θα βελτιώσει το κυκλοφοριακό πρόβλημα των βορείων προαστίων καθώς μέσω της Κηφισίας εξυπηρετούνται δεκάδες δήμοι, η Αττική Οδός ακόμα και η πρόσβαση στην Εθνική Οδό. Με την υλοποίηση του θα αλλάξει τον συγκοινωνιακό χάρτη της Αθήνας και θα δώσει νέες δυνατότητες “πράσινης” μετακίνησης με το Μετρό.
Το στοίχημα της Αττικό Μετρό είναι η εύρεση χρηματοδότησης λόγω του μεγάλου κόστους που ξεπερνά το 1,3 δισ. ευρώ. Είναι από τα έργα που θα μας απασχολήσουν πολύ την επόμενη δεκαετία.
Νο3:Νέα Σιδηροδρομική Γραμμή Θεσσαλονίκη-Καβάλα-Ξάνθη
Είναι η σημαντικότερη νέα σιδηροδρομική γραμμή που αφορά το ανατολικό τμήμα της λεγόμενης Σιδηροδρομικής Εγνατίας. Είναι ήδη σε δημοπράτηση από την ΕΡΓΟΣΕ από το 2022. Η νέα γραμμή Θεσσαλονίκη-Καβάλα-Ξάνθη αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο νέο δημόσιο έργο της χώρας. Θα μειώσει κατά σχεδόν 4 ώρες και περίπου κατά 80 χιλιόμετρα την απόσταση Θεσσαλονίκης-Αλεξανδρούπολης.
Θα ενδυναμώσει τις σιδηροδρομικές γραμμές, θα δώσει νέες αναπτυξιακές δυνατότητες στα λιμάνια και τις ΒΙΠΕ από Θεσσαλονίκη μέχρι Αλεξανδρούπολη και θα ενισχύσει την συνδεσιμότητα τους με το υπόλοιπο εθνικό δίκτυο. Αναμφίβολα είναι ένα τεράστιας σημασίας έργο. Επίσης είναι η πρώτη νέα σιδηροδρομική γραμμή στη Βόρεια Ελλάδα εδώ και πάνω από 120 χρόνια.
Νο2:Νέα Σιδηροδρομική Γραμμή Καλαμπάκα-Ιωάννινα-Ηγουμενίτσα
Αυτό το έργο ίσως είναι ένα από τα κρισιμότερα για τη χώρα. Θα είναι η πρώτη σιδηροδρομική επέκταση του δικτύου προς την Ήπειρο και το Βόρειο Ιόνιο. Θα καλύψει ένα μεγάλο κενό που έχει ο σιδηροδρομικός χάρτης της χώρας και θα βγάλει από τη σιδηροδρομική απομόνωση περιοχές όπως τα Γρεβενά, τα Ιωάννινα και την Ηγουμενίτσα.
Επιπλέον η σιδηροδρομική σύνδεση του λιμανιού της Ηγουμενίτσας θα συμβάλει στην περαιτέρω γεωπολιτική αναβάθμιση της χώρας και της σύνδεσης με την Ιταλία και τη Δυτική Ευρώπη. Για τα Ιωάννινα θα σημάνει την αναβάθμιση της πόλης σε συγκοινωνιακό κόμβο, οδικό και σιδηροδρομικό με σημαντικές προεκτάσεις στην ανάπτυξη της περιοχής.
Παράλληλα συμβάλλει στην ισόρροπη και δίκαιη ανάπτυξη των Περιφερειών της χώρας καθώς η γραμμή θα εξυπηρετεί 3 Περιφέρειες: Θεσσαλίας, Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου ενώ θα τις ενώσει με τα μεγάλα σιδηροδρομικά κέντρα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Είναι δύσκολο και ακριβό έργο, οι μελέτες έχουν πάρει έγκριση από την Ευρώπη και αναμένεται να γίνει ο διαγωνισμός από τον ΟΣΕ που θα δώσει σάρκα και οστά στην μελλοντική υλοποίηση αυτού του έργου.
Νο1: Επένδυση Ελληνικού
Πρόκειται για το σπουδαιότερο, μεγαλύτερο και πιο σύνθετο έργο που έχει δει η χώρα εδώ και δεκαετίες. Αφορά στην μετατροπή από την Lamda Development του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού σε μια νέα “έξυπνη” και “πράσινη” πόλη, που θα διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα Μητροπολιτικά Πάρκα στην Ευρώπη, προηγμένες τεχνολογίες λειτουργίας μιας πόλης, ανάδειξη των ρεμάτων της περιοχής, μια νέα παραλία, ένα νέο τουριστικό πόλο στον Άγιο Κοσμά, εμπορικό πόλο στην Λ.Βουλιαγμένης, αθλητικά κέντρα, οικιστικές ζώνες κ.α.
Η πρώτη φάση των έργων είναι σε εξέλιξη με ορίζοντα το 2026 για περίπου το 1/3 των έργων. Στη συνέχεια θα χρειαστεί περίπου μια δεκαετία για να ολοκληρωθεί το project που θα αλλάξει το πρόσωπο της Αθήνας και της Ελλάδας, ως σύγχρονης πόλη και προορισμού στην Μεσόγειο.
Νίκος Καραγιάννης | Υποδομές