Είναι το παραδοσιακό γλυκό ψωμί το οποίο έχει διάφορες ονομασίες ανά τον κόσμο. Στην Αρμενία ονομάζεται “τσορέκ”, στη Βουλγαρία “κοζουνάκ”, στη Ρουμανία “κοτσονάκ” και σε πολλά άλλα μέρη με παρόμοιο όνομα.Στην Ελλάδα έφθασε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και από τότε φτιάχνεται τις ημέρες του Πάσχα, προσθέτοντας αυγά, βούτυρο και γάλα. Η ονομασία “τσορέκ” στα Τούρκικα, σημαίνει οποιαδήποτε ζύμη περιέχει μαγιά.Το τσουρέκι συμβολίζει την Ανάσταση του Χριστού, καθώς το αλεύρι ζωντανεύει και μεταμορφώνεται σε ψωμί το οποίο συμβόλιζε τη ζωή. Στην Ελλάδα αποτελεί παραδοσιακό γλυκό ψωμί το οποίο φτιάχνεταικαθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα Χριστούγεννα, αλλά κατ’ εξοχήν το Πάσχα. Αναφέρεται και ως “λαμπρόψωμο ή λαμπροκουλούρα”, αλλά επικράτησε η λέξη τσουρέκι, από την περίοδο της τουρκοκρατίας.Το σχήμα που επικράτησε είναι η πλεξίδα με ή χωρίς το κόκκινο αυγό και προέρχεται από τους ειδωλολατρικούς χρόνους που θεωρούντο σύμβολα για την απομάκρυνση των κακών πνευμάτων. Το ζύμωμα του ξεκινάει από το πρωϊ της Μεγάλης Πέμπτης.
Υλικά1 κιλό περίπου αλεύρι για τσουρέκια300 ml χλιαρό νερό60 γρ νωπή μαγιά300 γρ ζάχαρη250 γρ φρέσκο βούτυρο λιωμένο4 αυγά2 βανίλιες1/4 κ γλ μαστίχα κοπανισμένη με 1/2 κ σ άχνη ζάχαρη1 κ γλ μαχλέπι1/4 κ γλ κακουλέ κοπανισμένο με λίγη άχνη ζάχαρηξύσμα από 1-2 πορτοκάλια1 κρόκο αυγού αραιωμένο με 1 κ γλ νερό, (για το άλειμμα)αμύγδαλα φιλέ, ελαφρά καβουρδισμένα για το γαρνίρισμα
Τρόπος παρασκευής1. Κοσκινίζετε το αλεύρι σε λεκάνη, σχηματίζετε μια λακουβίτσα στο κέντρο και ρίχνετε το χλιαρό νερό τρίβοντας μέσα τη μαγιά. Σκεπάζετε με πετσέτα τη λεκάνη και αφήνετε σε ζεστό μέρος για 1 1/2 περίπου ώρα, μέχρι να δημιουργηθούν στην επιφάνεια πολλές μικρές φουσκαλίτσες.2. Έπειτα, χτυπάτε στο μίξερ το βούτυρο με τη ζάχαρη, για 5′ μέχρι να έχετε μια αφράτη κρέμα. Ρίχνετε ένα ένα τα αυγά και συνεχίζοντας το χτύπημα , προσθέτετε τα μυρωδικά και χαμηλώνετε την ταχύτητα , μέχρι να ενωθούν όλα τα υλικά στο μείγμα.3. Όταν είναι έτοιμο το αλεύρι με τη μαγιά, ξεσκεπάζετε και προσθέτετε μέσα στη λεκάνη το μείγμα των αυγών. Ανακατεύετε όλα πλέον τα υλικά του μείγματος, φέρνοντας το άθικτο αλεύρι από τα πλαϊνά προς το κέντρο με τα υπόλοιπα υλικά. Ζυμώνετε για 7′-8′ λεπτά, μέχρι να πάρετε μια ζύμη ελαστική και εύπλαστη.4. Χωρίστε τη ζύμη σε 2 μέρη και το κάθε μέρος σε 3 κομμάτια και πλάστε σε μέτρια κορδόνια για να φτιάξετε κοτσίδες. Στο επάνω μέρος κάθε τσουρεκιού-κοτσίδας, βυθίστε ένα κόκκινο πασχαλινό αυγό.5. Απλώστε αντικολλητικό χαρτί στις λαμαρίνες του φούρνου σας και τοποθετείστε επάνω τα τσουρέκια. Αφήστε τα για 1 περίπου ώρα σε ζεστό μέρος να φουσκώσουν καλά. Προθερμάνετε τον αερόθερμο φούρνο σας στους 160ο και ετοιμάστε τα τσουρέκια σας, αλείφοντας με τον καλά χτυπημένο κρόκο αυγού για να γυαλίσουν ωραία και πασπαλίστε με τα καβουρδισμένα φιλέ αμυγδάλου.6. Ψήνετε για 1 ώρα μέχρι να ροδίσουν. Αφήστε σε σχάρα να κρυώσουν και τυλίξτε τα με μεμβράνη για να τα διατηρήσετε αφράτα.