Με την παρούσα, και ως συνέχεια της προσπάθειάς μου να αναδείξω την ιστορία της πόλης μέσω της γλυπτικής, θα ήθελα να γνωστοποιήσω στο δημοτικό συμβούλιο την πρόθεσή μου για παραχώρηση δύο γλυπτών τα οποία, μέσω της δημόσιας έκθεσής τους, θα συμβάλλουν στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, στη συνειδητοποίηση της διαχρονικότητας συγκεκριμένων ιδανικών που όριζαν τη ζωή του αρχαίου Σπαρτιάτη και στην δημόσια προώθηση της σύγχρονης κουλτούρας της πόλης μας. Οφείλω να τονίσω ότι μέλημά μου είναι όχι μόνο η απαθανάτιση καίριων γεγονότων και ηθογραφικών πλαισίων που διαμόρφωσαν το ιστορικό συγκείμενο προηγούμενων αιώνων, μα πολύ περισσότερο οι αναγωγές που μπορεί να εντοπίσει ο σύγχρονος πολίτης του κόσμου ανάμεσα σε εκείνη τη συνθήκη και στο σήμερα και η άντληση έμπνευσης και δύναμης από το παρελθόν, ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις του παρόντος και να συμμετάσχει με σθένος στη διαμόρφωση του μέλλοντος.
Το πρώτο γλυπτό αποτελεί μνεία στο Σπαρταθλητή. Σημειώνεται ότι δεν αφορά απεικόνιση του Φειδιππίδη ή κάποιου άλλου συγκεκριμένου δρομέα. αντιθέτως, ο αθλητής που αναπαρίσταται είναι ανώνυμος, ώστε να εγκολπώνει την οικουμενική απεύθυνση του Σπάρταθλου αλλά και να αποτίει φόρο τιμής σε όλους εκείνους που έφεραν εις πέρας το απαιτητικό εγχείρημα, είτε νικώντας είτε απλώς τερματίζοντας, και στους επίδοξους, μελλοντικούς συνεχιστές τους. Το ετήσιο γεγονός του Σπάρταθλου φέρνει στον τόπο μας μερικούς από τους κορυφαίους υπερμαραθωνοδρόμους του κόσμου, και η έλλειψη ενός σχετικού μνημείου αποτελεί σημαντική ανορθογραφία. Ως εκ τούτου, και φιλοδοξώντας να αποτελέσει σήμα κατατεθέν για κατοίκους και επισκέπτες, παραδίδω στην πόλη το Σπαρταθλητή, έργο επίκαιρο και με πολλαπλά σημαινόμενα -είναι θεμελιώδους σημασίας να υμνούνται οι χρονοβόροι αγώνες και οι υπεράνθρωπες προσπάθειες σε μια εποχή που, εν πολλοίς, χαρακτηρίζεται από επανάπαυση και από την πλάνη των γρήγορων, άκοπων αποτελεσμάτων και της ευκολίας.
Το δεύτερο γλυπτό αποτελεί ωδή στη Σπαρτιάτισσα μάνα. Το γυναικείο ζήτημα, ως κοινωνικοπολιτικό φαινόμενο εν εξελίξει, παραμένει επίκαιρο, επομένως αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον η μελέτη της θέσης των γυναικών διαχρονικά. Η ιστορική έρευνα έχει αποφανθεί για το νευραλγικό ρόλο που είχαν οι γυναίκες στην αρχαία Σπαρτιατική κοινωνία και το σεβασμό που απολάμβαναν, κάτι που, σε συνδυασμό με το συγκινησιακό φορτίο του θέματος, με καθοδήγησε στη δημιουργία του συγκεκριμένου έργου. Η δε δημόσια τοποθέτησή του θα λειτουργήσει ως υπόμνηση του ρόλου των γυναικών στη διαμόρφωση του, παγκοσμίως γνωστού, Σπαρτιατικού φρονήματος, ως τιμή στο θεσμό της οικογένειας και ως τεκμήριο ευαισθητοποίησης και διάθεσης συμμετοχής της πόλης στο διάλογο πάνω σε λεπτά -και συχνά παρεξηγημένα ή αγνοημένα- ζητήματα όπως οι συνέπειες της πολεμικής δραστηριότητας στον πληθυσμό που μένει πίσω και οι πολλαπλές πτυχές της μητρότητας.
Η προσφορά μου αυτή δεν έχει οικονομικό κίνητρο, καθώς παραχωρείται δωρεάν, υπό την προϋπόθεση να τοποθετηθεί στο δημόσιο χώρο της πόλης μας. Το μόνο που δε δύναμαι να καλύψω, είναι τα έξοδα της χύτευσης ορείχαλκου. Μοναδικό εφαλτήριο αυτού του πονήματος είναι να προσφέρω τις υπηρεσίες μου και να συμμετέχω με αυτόν τον τρόπο στην αισθητική αναμόρφωση και την ανάδειξη της Σπάρτης.
1) Μνημείο Σπαρταθλητή :
Ο ανδριάς του Σπαρταθλητή φιλοτεχνήθηκε σε διάστημα οκτώ μηνών. Αρχικά σμιλεύτηκε στον πηλό και στη συνέχεια πέρασε σε γύψινο εκμαγείο με στήριξη χαλύβδινων ράβδων εσωτερικά, ώστε μελλοντικά να οδηγηθεί σε καλλιτεχνικό χυτήριο και να περάσει στον ορείχαλκο με τη Μέθοδο του Χαμένου Κεριού. Ο παρών ανδριάς αποτελεί πρόπλασμα.
Πρόκειται για περίοπτο γλυπτό δρομέα σε φυσικό μέγεθος. Η στάση του σώματός του δηλώνει κίνηση άνευρου τρεξίματος, με αποτυπωμένη την εγκάρσια και οριζόντια παλινδρομική κίνηση που συνοδεύει το κουρασμένο τρέξιμο, και τη στιγμιαία μετατόπιση του κέντρου βάρους από το ένα πόδι στο άλλο. Υπάρχει αντίθετη κίνηση ώμων και γοφών και τα χέρια, στο μετακάρπιο επίπεδο είναι κλειστά σε σχηματισμό χαλαρής γροθιάς . Το επίπεδο στο οποίο κινείται ο δρομέας είναι ελαφρώς επικλινές, και ως εκ τούτου το κέντρο βάρους ανέρχεται και προχωρεί προς τα εμπρός με εμφανή την επιβάρυνση στον τετρακέφαλο μυ και ειδικότερα τους ορθούς μηριαίους
Για την απόδοση της στάσης του σώματος, προηγήθηκε ανατομική μελέτη σε σώματα υπερμαραθωνοδρόμων αθλητών , ώστε να κατανοηθεί η οστεοδομή, η μυϊκή μάζα, αλλά και η ρεαλιστική στάση που δηλώνει κόπωση.
2)Σπαρτιάτισσα μάνα που περιμένει το γιο της για να του δώσει την ασπίδα του
Η Σπαρτιάτισσα μάνα, φιλοτεχνήθηκε σε διάστημα περίπου εννέα μηνών. Αρχικά σμιλεύτηκε στον πηλό και στη συνέχεια πέρασε σε γύψινο εκμαγείο ώστε μελλοντικά να οδηγηθεί σε καλλιτεχνικό χυτήριο και να περάσει στον ορείχαλκο με τη Μέθοδο του Χαμένου Κεριού.
Πρόκειται για περίοπτο γλυπτό γυναίκας, ελαφρώς μεγαλύτερο του φυσικού μεγέθους σε καθιστή στάση, που φέρει ασπίδα στο αριστερό προτεταμένο της χέρι. Τα πόδια βρίσκονται σε κάμψη της επιγονατίδας τοποθετημένα το ένα πάνω στο άλλο. Η κόμη δε, βασίζεται στη σχετική αποτύπωση κατά την ελληνιστική περίοδο.
Η ματιέρα (φορμαλιστικά) και των δυο γλυπτών είναι πρωτότυπη και όχι βάσει σχετικής μανιέρας ,δουλεμένη εξ’ αρχής τόσο ως προς τη στάση του σώματος όσο και ως προς τη φόρμα και τις υφές.
Τα γλυπτά είναι παραστατικά με στοιχεία ιστορισμού και αναφορές στην ευρωπαϊκή γλυπτική του 19ου και 20ου αιώνα.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
O Δημοσθένης Τζανάκος γεννήθηκε το 1992 και μεγάλωσε στη Σπάρτη. Σπούδασε ζωγραφική και σκηνογραφία στη Σχολή Καλλών Τεχνών Φλώρινας, από όπου και αποφοίτησε με άριστα το 2016, με επιβλέποντα καθηγητή το Γιάννη Ζιώγα.
Έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Φλώρινας, στην Κουμαντάρειο Πινακοθήκη Σπάρτης, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών, στον προαύλιο χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης, καθώς και σε Αθηναϊκές γκαλερί.
Έργα του εκτίθενται μόνιμα στο Μουσείο Νεότερης Σπάρτης (προτομή του συγγραφέα Δ.Πετσετίδη), στο Regional Museum Celjie στη Σλοβενία (προτομή του ιδρυτή των Διεθνών Παιδικών Αγώνων ICG, Metod Klemenc) στο διοικητήριο του ΚΕΕΜ (προτομή του οπλαρχηγού Κυριακούλη Μαυρομιχάλη), στην πλατεία Βασιλικής (Κουρτσούνα) Λακωνίας (προτομή της Μανιάτισσας Ηρωίδας Ιωάννας Γιατράκου), στο προαύλιο του Ι.Ν Κοιμήσεως Θεοτόκου Έλους Λακωνίας (προτομή Άνθιμου Σκαλιστήρη), στη Στέγη Γραμμάτων Κωστής Παλαμάς στην Πάτρα (προτομή της συγγραφέα Ματθίδλη Σεράο) καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές. *Αναμένεται η τοποθέτηση της προτομής του Χρήστου Καρβούνη εκ των 118, στην οδό Κ. Παλαιολόγου στη Σπάρτη και η τοποθέτηση του γλυπτού του Μιχαήλ Μαχαίρα.
Είναι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος. Από το 2016 διατηρεί εργαστήρι Γλυπτικής στη Σπάρτη, και από το Σεπτέμβρη του 2018, εργάζεται ως καθηγητής καλλιτεχνικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Τζανάκος Δημοσθένης
Ομήρου 6 – Σπάρτη
Τηλέφωνο:6970665063
e-mail: odimoseimai@gmail.com
