Την Τετάρτη 19 Μαρτίου έλαβε χώρα μια πολύ όμορφη εκδήλωση στο ισόγειο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης Σπάρτης όπου παρουσιάστηκε το βιβλίο της Μαργαρίτας Θεοδωράκη, κόρης του μεγάλου Μίκη, με τίτλο «Αναμνήσεις ενός κοριτσιού». Τη διοργάνωση ανέλαβε το Νομαρχιακό τμήμα Λακωνίας της ΑΔΕΔΥ και περιλάμβανε όχι μόνο τρεις πολύ ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις του βιβλίου αλλά και αναγνώσεις αποσπασμάτων.
Κατά την παρουσίαση μίλησαν η φιλόλογος Μεταξία Παπαποστόλου, ο δάσκαλος Γιάννης Μητράκος και ο κριτικός μουσικής (και πολιτικός μηχανικός) Γιώργος Μονεμβασίτης. Παράλληλα ο ηθοποιός και τραγουδιστής Παναγιώτης Πετράκης ανάγνωσε ορισμένα χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το βιβλίο αποδίδοντας πλήρως το πνεύμα της συγγραφέως.
Οι τρεις ομιλητές μαζί με τη γλαφυρή αφήγηση του Π. Πετράκη έδωσαν μια πολύ καλή εικόνα του βιβλίου στο κοινό. Σημειωτέον ότι το βιβλίο κυκλοφόρησε πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2020, εν μέσω της καραντίνας ελέω COVID, όταν ζούσε ακόμα ο Μίκης, ο οποίος είχε επικροτήσει την προσπάθεια της κόρης του. Από τότε το βιβλίο γνώρισε ανατυπώσεις και συνεχίζει την πορεία του στα βιβλιοπωλεία της χώρας μας.
Όσον αφορά την εκδήλωση, θα λέγαμε αβίαστα ότι η παρουσίαση ήταν πολύ προσεγμένη και επιτυχημένη αφού ο καθένας από τους ομιλητές μίλησε για ορισμένα τμήματα του βιβλίου που ήταν άκρως ενδιαφέροντα. Συγκριμένα η κ. Παπαποστόλου αναφέρθηκε σε μερικές σημαντικές καταστάσεις όπως τη συναισθηματικά φορτισμένη περιγραφή της φυγάδευσης της Μυρτώς Θεοδωράκη, συζύγου του Μίκη, και των δύο παιδιών τους, Μαργαρίτας και Γιώργου, στο Παρίσι υπό άκρα μυστικότητα την Πρωτομαγιά του 1970. Η φυγάδευση αυτή έγινε μέσω Χίου (σ.σ. τόπου γέννησης του Μίκη), Σμύρνης και τελικώς Αυστρίας. Έπειτα έφθασαν στη γαλλική πρωτεύουσα όπου επανενώθηκε η οικογένεια αφού ο Μίκης είχε αποφυλακιστεί από τη χούντα κατόπιν διεθνών πιέσεων και ταξίδεψε στο Παρίσι τον Απρίλιο του 1970. Η εικόνα του ταξιδιού της Μυρτώς και των παιδιών της είναι ολοζώντανη, όπως ανέφερε η κ. Παπαποστόλου. Σε αυτήν περιγράφονται τα συναισθήματα της Μαργαρίτας και του Γιώργου που ήθελαν διακαώς να βρεθούν κοντά στον πατέρα τους. Επίσης, μνημονεύονται και οι συναντήσεις του πατέρα τους με γνωστά πρόσωπα της πολιτικής, των γραμμάτων και των τεχνών τα οποία κοσμούν, πλέον, τα βιβλία της ιστορίας. Μεταξύ πολλών άλλων η κ. Παπαποστόλου τόνισε τις αναφορές της συγγραφέως για τα ταξίδια της σε πολλά μέρη του πλανήτη με την ορχήστρα του πατέρα της όπου δόθηκαν εκατοντάδες συναυλίες για να γνωστοποιηθεί το ελληνικό πρόβλημα. Έτσι η μικρή, τότε, Μαργαρίτα έγινε πολίτης του κόσμου αλλά παρέμενε και παραμένει πάντοτε Ελληνίδα.
Από την πλευρά του ο κ. Μητράκος τόνισε πως αναφέρονται πολύ σκληρές καταστάσεις στο βιβλίο της Μαργαρίτας όπως της απόπειρας αυτοκτονίας που έκανε η συγγραφέας το 2013 και οι οποίες συνήθως αποφεύγονται στα περισσότερα βιβλία αυτοβιογραφουμένων. Δίνει έμφαση, επίσης, στην προσπάθεια των παιδιών που αγωνίζονται να βρουν χώρο στις ζωές των διάσημων γονέων τους, πόσο μάλλον των παιδιών του Μίκη που έζησε τόσο έντονη και πλούσια ζωή όπως ελάχιστοι. Τόνισε, επιπλέον, ότι στο βιβλίο προτάσσεται ένα (πολύ γνωστό) ποίημα του Καρυωτάκη με τίτλο «Κι αν έσβησε σαν ίσκιος» (σ.σ. το οποίο μελοποιήθηκε από τον Λουκά Θάνο και συμπεριλήφθηκε στον ιστορικό δίσκο «Σάλπισμα» του 1980 με τη συγκλονιστική ερμηνεία του Νίκου Ξυλούρη). Επιπροσθέτως, ο κ. Μητράκος, χαρακτήρισε το βιβλίο ως μυθιστορηματικού τύπου, με αληθινές όμως περιγραφές, που περιλαμβάνουν τις διώξεις των νικητών του εμφυλίου κατά του αριστερού πατέρα της συγγραφέως και υπογράμμισε ότι ξεχειλίζει από την αγάπη που είχαν μεταξύ τους τα μέλη της οικογένειας καθώς και από τον ανυπόκριτο θαυμασμό των παιδιών που έτρεφαν για το τεράστιο πνευματικό ανάστημα του πατέρα τους.
Ο κ. Μονεμβασίτης, ο οποίος σημειωτέον είναι από τις γνωστότερους και πλέον καταρτισμένους μουσικοκριτικούς στη χώρα μας, ανέφερε αρχικά κάποια κομβικά στοιχεία για τον μέγιστο Μίκη και έδωσε βάση και στο συγγραφικό του ταλέντο το οποίο κληρονόμησε η κόρη του. Τόνισε, επίσης, ότι η συγγραφέας μεγάλωσε μη φυσιολογικά και έζησε μια μη κανονική ζωή κινούμενη στη σφαίρα του πατέρα της και της περιπετειώδους ζωής του. Επιπλέον, φρονεί ότι η συγγραφέας άργησε να γράψει τις αναμνήσεις της και ότι θα έπρεπε να είχε κινηθεί νωρίτερα με δεδομένη την ικανότητά της αφού το βιβλίο προσφέρει πολλά καινούργια στοιχεία και κάθε κεφάλαιό του ισοδυναμεί με μονόπρακτο έχοντας όμορφη αφήγηση και σωστή δόμηση. Διάβασε, όπως είπε, εν μια νυκτί το βιβλίο ρουφώντας καθετί που έβλεπε στις σελίδες του. Ως γνωστόν ο κ. Μονεμβασίτης είναι ο συγγραφέας ενός ημερολογίου για τον Μίκη που κυκλοφόρησε το 2015 όπως και του πρόσφατου Χρονολογίου για τον μέγιστο συνθέτη που κυκλοφόρησε το 2024 και, κατά συνέπεια, είναι βαθύς γνώστης του έργου και της ζωής του κορυφαίου μουσουργού.
Εν κατακλείδι οι παρουσιάσεις των ομιλητών καθώς και οι αφηγήσεις του κ. Πετράκη περιλάμβαναν πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία και παρακίνησαν το κοινό να σπεύσει να αποκτήσει το βιβλίο. Προσωπικά είχα αγοράσει το βιβλίο από το 2021, στην πρώτη έκδοσή του, και το διάβασα σχεδόν απνευστί ρουφώντας κάθε λεπτομέρεια που ανάφερε η αγαπητή κ. Μαργαρίτα. Συνεπώς, έχοντας και ιδία άποψη, μπορώ «άφοβα» να προτρέψω όλους τους φίλους της μουσικής ιστορίας του τόπου μας να αγοράσουν ένα εντελώς ιδιαίτερο και καλογραμμένο βιβλίο, γεμάτο χρήσιμες πληροφορίες, από την κόρη ενός εκ των κορυφαίων συνθετών του 20ου αιώνα σε παγκόσμια κλίμακα. Η διεισδυτική και ευαίσθητη ματιά της συγγραφέως μάς παρουσιάζει μια άλλη οπτική γωνία αφού παρακολουθούμε τη ζωή της σε συνάρτηση με τον πατέρα-μύθο από τη δική της πλευρά.
Στο τέλος της εκδήλωσης υπήρχε και ένα εξαιρετικό, αλλά δυστυχώς πολύ σύντομο, μουσικό πρόγραμμα με τον Σπύρο Κουτσοβασίλη και την Ειρήνη Χριστοφιλάκη με τραγούδια του Μίκη. Την ολιγομελή ορχήστρα αποτελούσαν ο Κώστας Κατσέτος στο πιάνο, ο Νίκος Αποστολάκος στην κιθάρα και ο Γιώργος Πρίμπας στο μπουζούκι. Τα τραγούδια που ακούστηκαν ήταν τα πασίγνωστα:
• «Ποιος τη ζωή μου» σε στίχους Μάνου Ελευθερίου
• «Του μικρού Βοριά» σε στίχους Οδυσσέα Ελύτη
• «Δραπετσώνα» σε στίχους Τάσου Λειβαδίτη
• «Μυρτιά» σε στίχους Νίκου Γκάτσου
• «Της Δικαιοσύνης ήλιε νοητέ» από το Άξιον εστί του Οδυσσέα Ελύτη.
Στα τέσσερα πρώτα τραγούδια ο Σ. Κουτσοβασίλης και η Ειρ. Χριστοφιλάκη απέδωσαν πολύ όμορφα τις επιτυχίες του Μίκη ζεσταίνοντας το κοινό. Στο τελευταίο τραγούδι κλήθηκε και ο Π. Πετράκης και όλοι μαζί ερμήνευσαν αυτό το θρυλικό κομμάτι από το «Άξιον εστί» με το κοινό να συμμετέχει έντονα. Φυσικά το κοινό ζήτησε κι άλλα τραγούδια. Εντούτοις η βραδιά έκλεισε με αυτά και μείναμε με το παράπονο.
Φυσικά αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές της εκδήλωσης και ιδιαίτερα στον πρόεδρο του νομαρχιακού τμήματος Λακωνίας της ΑΔΕΔΥ Παναγιώτη Κουμουνδούρο όπως και τις κυρίες Μαίρη Βιντιάδου και Sophie Hayes, αφανείς ηρωίδες, που βρίσκονται πίσω από την επιτυχία κάθε εκδήλωσης που αφορά την Μαργαρίτα Θεοδωράκη