Η Μονή Παναγίας Έλωνας είναι ένα από τα πιο σημαντικά θρησκευτικά προσκυνήματα της Πελοποννήσου και προσελκύει χιλιάδες πιστούς, ειδικά κατά τον μήνα Αύγουστο, ο οποίος είναι αφιερωμένος στην Παναγία. Η μονή βρίσκεται στη νότια Κυνουρία, κοντά στο χωριό Κοσμάς, χτισμένη σε μια εντυπωσιακή τοποθεσία, σκαρφαλωμένη σε έναν απότομο βράχο του Πάρνωνα. Η παράδοση αναφέρει ότι η εικόνα της Παναγίας βρέθηκε θαυματουργά σε μια έλατο (από όπου και η ονομασία “Έλωνα”), και το μοναστήρι χτίστηκε ακριβώς στο σημείο αυτό.
Η εορτή της Παναγίας της Έλωνας, στις 15 Αυγούστου, είναι το αποκορύφωμα των θρησκευτικών εκδηλώσεων, με πολλούς προσκυνητές να καταφθάνουν από όλη την Ελλάδα για να τιμήσουν τη χάρη της Παναγίας και να ζητήσουν την ευλογία της. Πολλοί από αυτούς έρχονται να ευχαριστήσουν την Παναγία για τα θαύματα που, σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, έχει επιτελέσει.
Η μονή, εκτός από τον θρησκευτικό της ρόλο, διατηρεί και σημαντική πολιτιστική και ιστορική αξία, καθώς υπήρξε καταφύγιο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και συνέβαλε στην ενίσχυση του αγώνα για την απελευθέρωση. Σήμερα, οι μοναχές που την κατοικούν συνεχίζουν την πνευματική και κοινωνική τους προσφορά, ενώ το μοναστήρι παραμένει κέντρο πνευματικής ανάτασης και κατάνυξης.
Οι προσκυνητές επισκέπτονται τη μονή όχι μόνο για να προσευχηθούν, αλλά και για να ζητήσουν τη βοήθεια της Παναγίας σε διάφορα ζητήματα της ζωής τους. Πολλοί αναφέρουν ότι έχουν βιώσει θαύματα, είτε προσωπικά είτε μέσα από τις αφηγήσεις άλλων, που έχουν ενισχύσει την πίστη τους. Αυτά τα θαύματα περιλαμβάνουν θεραπείες ασθενειών, βοήθεια σε δυσκολίες και λύσεις σε προβλήματα που φαίνονταν άλυτα.
Η ατμόσφαιρα της μονής, ειδικά κατά τον Δεκαπενταύγουστο, είναι μοναδική, γεμάτη ευλάβεια και συγκίνηση. Οι πιστοί, με βαθιά πίστη και ευλάβεια, συμμετέχουν στις θρησκευτικές τελετές, ανάβουν κεριά και προσεύχονται με την ελπίδα ότι η Παναγία θα εισακούσει τις προσευχές τους και θα εκπληρώσει τα αιτήματά τους.
Άρθρο: Τάκης Λ. Καρβουνιάρης