Αποτελεί παραδοχή πώς η Πελοπόννησος γενικότερα και η Λακωνία ειδικότερα έχουν χάσει πολλά «τρένα ανάπτυξης» του παρελθόντος, είτε λόγω πράξεων και παραλείψεων της αυτοδιοίκησης, είτε λόγω απουσίας ή χλιαρής παρέμβασης και διεκδικητικότητας από μέρους φορέων και πολιτών για την κατάθεση ρεαλιστικών αιτημάτων, προτάσεων και σχεδίων.
Μολαταύτα, δεν είναι αργά να γίνουν τα απαιτούμενα έργα, παρεμβάσεις και δράσεις ώστε η περιοχή μας να μπει και αυτή -έστω και καθυστερημένα- σε τροχιά ανάπτυξης.
Καταθέτουμε στο Περιφερειακό Συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Πελοποννήσου τις εξής προτάσεις:
ΟΔΙΚΑ & ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ ΕΡΓΑ
Αναμφισβήτητα, οι οδικοί άξονες αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη σε μια περιοχή, ενισχύοντας τόσο τον κλάδο του τουρισμού όσο και αυτών του εμπορίου, των υπηρεσιών, της πρωτογενούς και δευτερογενούς παραγωγής.
Προφανώς ο νέος αυτοκινητόδρομος Λεύκτρο-Σπάρτη, ο οποίος ολοκληρώθηκε και δόθηκε στην κυκλοφορία πριν από περίπου δύο χρόνια, είναι ένα σημαντικό έργο· όμως, η υπεραξία αυτού του έργου θα αναδειχθεί όταν -ευελπιστούμε όχι σε μακρύ μέλλον- μετατραπούν τα τμήματα Τσακώνα-Καλό Νερό-Πύργος-Πάτρα σε αυτοκινητοδρόμους, όπου η σύνδεση της Λακωνίας με τουριστικές περιοχές (Αρχαία Ολυμπία, Ναός Επικούριου Απόλλωνα, κ.λπ.), με σημαντικά λιμάνια (Κατακόλου, Κυλλήνης, Πάτρας), καθώς και με την πόλη της Πάτρας θα καταστεί εξαιρετικά σύντομη και ασφαλής. Εδώ επισημαίνουμε -αυτό που φημολογείται το τελευταίο διάστημα ότι συζητείται από κύκλους του παραχωρησιούχου ως σκέψη- τη δυνατότητα κατασκευής ενός νέου τμήματος αυτοκινητοδρόμου, μετά τον κόμβο της Πελλάνας, και δεξιά προς Τρίπολη, όπου, μειώνοντας τη χιλιομετρική απόσταση Σπάρτης-Τρίπολης από 80 περίπου χιλιόμετρα σε 60-65, θα καταστεί η διέλευση ανταγωνιστική σε σχέση με την παλαιά οδό Σπάρτης-Τρίπολης των 57 χιλιόμετρων, όπου αυτή (την παλαιά Ε.Ο.), σε πολύ μεγάλο ποσοστό επιλέγουν σήμερα οι οδηγοί αποφεύγοντας να καταβάλουν διόδια διανύοντας 25 περίπου χιλιόμετρα επιπλέον – κάνοντας ουσιαστικά τον ίδιο χρόνο προς και από την Τρίπολη είτε από τον αυτοκινητόδρομο είτε από την παλαιά αρτηρία.
Περαιτέρω, και με δεδομένο ότι το σύνολο σχεδόν του οδικού δικτύου της Λακωνίας είναι παλαιό, και σε πολλές περιπτώσεις κακό και επικίνδυνο, θα πρέπει να γίνουν σημαντικά έργα και παρεμβάσεις ώστε να αποκτήσουμε ένα ασφαλές και σύγχρονο δίκτυο.
Ειδικότερα:
Η επέκταση του αυτοκινητοδρόμου «Λεύκτρο-Σπάρτη» μέχρι και το Γύθειο, έργο στρατηγικής σημασίας που θα ελαχιστοποιήσει το χρόνο μετάβασης προς την πόλη και το νέο λιμάνι της, καθώς και προς την ευρύτερη περιοχή της Μάνης. Επισημαίνεται ότι και ο αρχικός -προ 25ετίας- σχεδιασμός τούτο προέβλεπε («Λεύκτρο-Σπάρτη-Γύθειο») και ότι σχετικά πρόσφατα δημοσιεύματα έγκυρων και εξειδικευμένων Site εντάσσουν το έργο αυτό στο προτεινόμενο πλαίσιο μιας νέας γενιάς μεγάλων έργων (βλ. http://www.ypodomes.com).
Η παράκαμψη Σκάλας & Βλαχιώτη, η βελτίωση των -ξεπερασμένων, κακών και επικίνδυνων- τμημάτων που κατασκευάστηκαν κατά τη διάρκεια των είκοσι τελευταίων ετών, νέες χαράξεις όπου επιβάλλεται να γίνουν το συντομότερο στο δρόμο προς Σκάλα, Μολάους, Μονεμβάσια, Νεάπολη, ώστε, ο επικίνδυνος αυτός δρόμος να καταστεί, εάν όχι αυτοκινητόδρομος, τουλάχιστον ασφαλούς και ταχείας κυκλοφορίας.
Η ουσιαστική βελτίωση του δρόμου Γυθείου-Αρεόπολης-Γερολιμένα.
Η ουσιαστική βελτίωση του δρόμου από Αρεόπολη-Οίτυλο προς Στούπα-Καρδαμύλη και Καλαμάτα, δεδομένου ότι συντομεύεται ο χρόνος πρόσβασης από τη Λακωνική Μάνη προς και από το αεροδρόμιο της Καλαμάτας.
Η ουσιαστική βελτίωση τμημάτων του δρόμου -και κατασκευή νέων όπου απαιτείται- από την Κυνουρία (Άστρος, Λεωνίδιο, Τυρός, κ.λπ.) προς τη Λακωνική ακτογραμμή του Μυρτώου Πελάγους (Κυπαρίσσι, Μονεμβάσια).
Επιπροσθέτως, σε ενδεχόμενη ουσιαστική αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό του σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου, η Λακωνία θα πρέπει οπωσδήποτε να περιλαμβάνεται σε έναν τέτοιο σχεδιασμό.
Άλλα σημαντικά έργα υποδομής θεωρούμε και προτείνουμε:
Την κατασκευή νέας μαρίνας στη Μονεμβασιά.
Την περαιτέρω αναβάθμιση του λιμανιού του Γυθείου.
Όλα αυτά τα προτεινόμενα -μίνιμουμ αναγκαία- έργα θα συμβάλουν καθοριστικά στην ασφαλή και συντομότερη μετακίνηση ανθρώπων (κατοίκων, τουριστών-επισκεπτών), καθώς και στην συντομότερη και οικονομικότερη διακίνηση αγαθών και υπηρεσιών εντός και εκτός Λακωνίας.
ΕΡΓΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Πέρα όμως από τα έργα που σχετίζονται αποκλειστικά με τη βελτίωση των υποδομών, υπάρχει μια ακόμα σειρά μεγάλων έργων που θα οδηγήσουν σε ουσιαστική αναβάθμιση της Λακωνίας όπως:
Η κατασκευή του Νέου Αρχαιολογικού Μουσείου της Σπάρτης, η οποία σε συνδυασμό με τις νέες σοβαρές τουριστικές επενδύσεις πού έχουν ήδη γίνει ή και αναμένονται να γίνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα στην ευρύτερη περιοχή της Σπάρτης, θα οδηγήσει σε αύξηση της τουριστικής κίνησης στη Σπάρτη και την ευρύτερη περιοχή της Λακωνίας. Εδώ σημειώνουμε ότι ο φορέας μας συμμετέχει ενεργά στην κίνηση φορέων και πολιτών της Σπάρτης και της Λακωνίας για την ενεργοποίηση της πολιτείας περί της αναγκαιότητας ανέγερσης του Νέου Μουσείου, και εκφράζουμε τη συγκρατημένη αισιοδοξία μας για τα βήματα που έχουν γίνει από πλευράς του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού και ζητούμε περαιτέρω επιτάχυνση των διαδικασιών ώστε να οδηγηθούμε το συντομότερο δυνατό στην προκήρυξη του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, κάτι που αποτελεί και τον προπομπό κατασκευής του έργου.
Η σύνδεση του Νέου Μουσείου με τους παρακείμενους αρχαιολογικούς χώρους, το Αρχαίο Θέατρο (απαιτείται η ανάδειξή του), την Ακρόπολη της Αρχαίας Σπάρτης, η ουσιαστική συντήρηση και περαιτέρω ανάδειξη -ουσιαστικά εγκαταλειμμένων- περιφερειακών σημαντικών Μνημείων (Πελλάνα, Βαφειό, Μενελάια, κ.λπ.), καθώς και η ανάδειξη νέων Μνημείων (ανασκαφή Αγίου Βασιλείου – Ξηροκάμπι), θα καθιστούσαν τη Σπάρτη και τη Λακωνία ισχυρό πόλο έλξης αρχαιολογικού τουρισμού. Επίσης, θεωρούμε μεγάλο και αναγκαίο έργο πολιτισμού την ανασκαφή των χώρων πέριξ της Αρχαίας Σπάρτης και του Αρχαίου Θεάτρου.
Αναμφισβήτητα όλοι αναγνωρίζουμε την καθοριστική σημασία που έχει η ύπαρξη Ανώτερων & Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων σε μια πόλη, όχι μόνο για τα άμεσα οικονομικά οφέλη που επιφέρει, αλλά, κυρίως, γιατί η παρουσία τους συμβάλλει στην κοινωνική, πολιτιστική, πνευματική και επιστημονική ανάπτυξη της περιοχής.
Η παραμονή αλλά και η ενίσχυση των δύο Τμημάτων του Πανεπιστημίου και του τμήματος του Τ.Ε.Ι. που λειτουργούν στην πόλη της Σπάρτης αποτελεί για μας αναγκαιότητα υψίστης σημασίας. Θα πρέπει λοιπόν η λειτουργία των Σχολών να θωρακιστεί θεσμικά και πρακτικά, ώστε η παραμονή τους ή μη στην πόλη να μην εξαρτάται κάθε φορά από μικρά και τυχαία δρώμενα, που διεξάγονται κυρίως στο παρασκήνιο.
ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ & ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ
Στις σημαντικότερες παρεμβάσεις για την ενίσχυση του πρωτογενούς και του δευτερογενούς τομέα (αγροτοκτηνοτροφική παραγωγή, μεταποίηση & τυποποίηση των προϊόντων) -δεδομένου ότι τα εξαιρετικά υψηλής ποιότητας λακωνικά προϊόντα αποτελούν για τη Λακωνία σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα- προτάσσουμε την αναγκαιότητα ένταξης των καλλιεργειών στη Λακωνία στο πλαίσιο ενός μακροπρόθεσμου σχεδιασμού που να συνδέεται με την αναδιάρθρωση και την εναρμόνισή τους με τη ζήτηση από τις διεθνείς αγορές, όπου και σήμερα τα παραγόμενα κύρια λακωνικά προϊόντα έχουν καθοριστική συμβολή για το εισόδημα της Λακωνίας.
Εξίσου σημαντικός είναι και ο ρόλος της χαμηλού κόστους ενέργειας για τη βιοτεχνική-βιομηχανική ανάπτυξη μιας περιοχής. Η επέκταση του δικτύου του φυσικού αερίου σε ολόκληρη την Πελοπόννησο -επομένως και στη Λακωνία- θα συνέβαλλε σημαντικά στην αύξηση της δραστηριότητας του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα, στη μείωση του κόστους της βιοτεχνικής-βιομηχανικής παραγωγής και των τουριστικών μονάδων, στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αλλά και στη μείωση της ρύπανσης και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων που θα απολαμβάνουν φθηνότερη οικιακή ενέργεια.
ΥΓΕΙΑ – ΔΟΜΕΣ
Φυσικά δε θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στο θέμα της Υγείας, η οποία αποτελεί υπέρτατο αγαθό και για το πόσο συμβάλει, πέραν των άλλων και αυτονόητων, στην ανάπτυξη ενός τόπου.
Η ενίσχυση και η αναβάθμιση των Νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας στη Λακωνία κρίνεται ζωτικής σημασίας παρέμβαση, αφού πέραν της αναγκαιότητας για την παροχή καλύτερων υπηρεσιών υγείας στους μόνιμους κατοίκους, θα συμβάλλει στην αύξηση του τουρισμού, αποπνέοντας αίσθημα ασφάλειας, μιας και οι επισκέπτες μιας περιοχής για το πρώτο που προστρέχουν για να ενημερωθούν είναι οι δομές καθώς και οι παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας της περιοχής που σχεδιάζουν να επισκεφτούν. Επιπλέον η βελτίωση του πλέγματος της Υγείας στη Λακωνία θα ενδυναμώσει και το τμήμα της Νοσηλευτικής πού λειτουργεί στη Σπάρτη.
Τέλος, δε θα μπορούσαμε να μην καταθέσουμε την άποψή μας ότι κάθε ενέργεια και δράση προς την κατεύθυνση της παραγωγικής ανασυγκρότησης της Πελοποννήσου, της Λακωνίας και της Χώρας γενικότερα θα αποτύχει, αν δεν συνδυαστεί με γενικότερες πολιτικές επιλογές για δραστική μείωση της υψηλής φορολογίας, των υψηλότατων συντελεστών Φ.Π.Α, και των υψηλών ασφαλιστικών εισφορών σε μεσαία και μεγάλα εισοδήματα, όπου, όλων αυτών το ύψος σήμερα, αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα για επενδύσεις, εμπόδιο και ανάσχεση για οποιαδήποτε ανάπτυξη.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο
Ο πρόεδρος Ο γενικός γραμματέας
Σωτήρης Ροϊνός Σωτήρης Ηλιόπουλος