Έχουν περάσει 195 χρόνια από την ανεκτίμητη εθνική προσφορά των γυναικών της Μάνης, τις ιστορικές εκείνες στιγμές που οι Μανιάτισσες με μοναδικό όπλο τους το δρεπάνι του θερισμού, κατάφεραν και ταπείνωσαν τον Ιμπραήμ Πασά. Η αυταπάρνηση, η τόλμη, το θάρρος, η ανδρεία και πατριωτική Αρετή των θρυλικών ηρωίδων δρεπανηφόρων Μανιατισσών, ελάμπρυναν σε αυτή την γυναικεία υπόθεση Ανδρικού Αναστήματος και Μανιάτικης Τιμής τον Ιερό Αγώνα του Εικοσιένα και διέσωσαν τη φυλή και την Πατρίδα από βέβαιον αφανισμό.
Καλοκαίρι του 1826 Ιούνιος, τέτοια εποχή, ορδές Αιγυπτίων απειλούν να καταπνίξουν την επανάσταση εν τη γενέσει της. Ήταν μια μάχη άγνωστη, μια μάχη που έδωσαν οι ουσιαστικά άοπλες γυναίκες της Μάνης και η οποία απέκτησε μεγάλη για το έθνος μας σημασία, αφού σημειώθηκε την περίοδο που η Επανάσταση κινδύνευε να χαθεί από τις εσωτερικές έριδες, που αποδυνάμωσαν τα στρατεύματα και έκαμψαν το ηθικό των αγωνιστών. Ο Ιμπραήμ που είχε αποβιβαστεί στη Μεθώνη έσπερνε το τρόμο, κατέκαιγε και έσφαζε τους πάντες. Στο Μανιάκι ο Παπαφλέσσας που επιχείρησε να τον σταματήσει σκοτώνεται μαζί με τους 300 άντρες του. Ο εθνικός διχασμός, βρίσκεται σε όλο του το μεγαλείο. Οι ήττες των Ελλήνων στο πεδίο των πολεμικών επιχειρήσεων, δεν άφηναν περιθώρια για αισιοδοξία. Τα αισθήματα που κυριαρχούσαν ήταν η φρίκη, η απελπισία και ο φόβος.
Κάτω από αυτό το κλίμα ο Ιμπραήμ επιστρέφει από τη Στερεά στην Πελοπόννησο, με την έπαρση του αήττητου στρατάρχη και τον τίτλο του πορθητή. Από όπου περνά σπέρνει τον όλεθρο και την καταστροφή.
Προκειμένου, δε, να εκμηδενίσει τις πενιχρές αντιστάσεις και με σκοπό να «τιμωρήσει» τους Μανιάτες, στράφηκε προς το μοναδικό ελεύθερο κομμάτι της Ελλάδας, τη Μάνη. Φθάνοντας κοντά στη Βέργα του Αλμυρού, όπου οι Μανιάτες είχαν ταμπουρωθεί για να τον αντιμετωπίσουν, ο Ιμπραήμ απαιτεί την παράδοση όλης της Μάνης, γιατί αλλιώς –όπως διαμηνύει- «θα την περάσει όλη από το σπαθί του και δεν θα αφήσει ούτε ίχνος σπιτιού».
Βέργα και Πύργος Διρού είναι τα δύο μέτωπα όπου ο Ιμπραήμ με 15.000 άνδρες από στεριά και θάλασσα, παλεύει με 2.000 Μανιάτες. Στο Διρό, ο επιδρομέας τράπηκε σε φυγή αφού υπέστη πρωτοφανή πανωλεθρία. Η ίδια πανωλεθρία τον περίμενε μετά από δύο μήνες και στον Πολυάραβο, όπου μετά την συντριβή του, καταντροπιάστηκε και έφυγε τρομαγμένος γιατί κινδύνευε να συλληφθεί και ο ίδιος.
Αυτή είναι η δύναμη των γυναικών, από τα μοναδικά παραδείγματα στην παγκόσμια ιστορία..
Οι γυναίκες της Μάνης, έπραξαν εις το ακέραιο το καθήκον τους στην πατρίδα.
Καθήκον που κανείς δεν τους το υπέδειξε, αλλά που τους το υπαγόρευσαν τα αυστηρά μεν αλλά χρηστά πατρογονικά πατριωτικά τους ήθη.
Και εμείς, νομίζουμε ότι έτσι απλοϊκά, εξοφλούμε τα προς αυτές οφειλόμενα χρέη μας. Γιατί τόσο τα δικά μας χρέη, αλλά και όλων των άλλων Ελλήνων, προς αυτές τις αστράτευτες στρατευμένες στην έννοια της ελευθερίας και της φιλοπατρίας γυναίκες, είναι και θα παραμείνουν χρέη ανεξόφλητα και ανεξαργύρωτα.
Για το ποια είναι η Ελλάδα σήμερα, με αφορμή τον απρόσμενο αυτό πολεμικό άθλο των γυναικών της Μάνης στο ακρογιάλι του Διρού, το γνωρίζουμε και το βιώνουμε.
Αν θα υπήρχε όμως Ελλάδα σήμερα, χωρίς τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση αυτών των γυναικών, είναι κάτι που προκαλεί σοβαρούς προβληματισμούς και αμφιβολίες.
Η νίκη λοιπόν αυτή, υπήρξε καθοριστική για την έκβαση του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων, πιο σημαντική ίσως και από την ναυμαχία του Ναβαρίνο που ήρθε 16 μήνες μετά. Μια νίκη που είναι τουλάχιστον ισάξια αν όχι ανώτερη των μαχών του Βαλτετσίου, της Γραβιάς, των Βασιλικών και των Δερβενακίων.
Ο Ακαδημαϊκός Διονύσιος Κόκκινος αναφερόμενος στη μάχη του Δυρού και ιδιαίτερα στις ηρωίδες της Μάνης, τους αφιερώνει τα ακόλουθα λυρικά λόγια: «…Δια μίαν ακόμη φοράν, η δραματική και ηρωική πραγματικότης υπερέβη τας συλλήψεις των θρύλων κατά τον Ιερόν Αγώνα της ανεξαρτησίας μας…. . Είναι ασύλληπτου πολεμικού μεγαλείου. Η Μάνη μας έδωσε νέες Αμαζόνες…».
Μάνη, ένας τόπος φωτεινός και ελεύθερος, τόπος των βράχων, των πύργων και των εκκλησιών, τόπος της θάλασσας, της πέτρας και της ελιάς, τόπος της περηφάνιας και της ελευθερίας.
Τιμή και δόξα στις ηρωικές δρεπανηφόρες μανιάτισσες!