Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ, πριν από 46 χρόνια (1972), για να υπενθυμίζει στους ανθρώπους τη μεγάλη ευθύνη τους απέναντι στο φυσικό περιβάλλον του πλανήτη μας, που φιλοξενεί το υπέροχο και καταπληκτικό φαινόμενο της ζωής. Η ημέρα αυτή είναι ταυτόχρονα μια ευκαιρία για την ενημέρωση του παγκόσμιου κοινού σχετικά με τα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα.
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, αποτελεί μία αφορμή για συνειδητοποίηση του τεράστιου προβλήματος που δημιουργούν στο περιβάλλον οι ανθρώπινες δραστηριότητες. Ακόμη κι αν κάποιοι αμφισβητούν την κλιματική αλλαγή και τους επακόλουθους κινδύνους, δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει κάποιες συνταρακτικές επιδράσεις της ανθρώπινης δράσης στο περιβάλλον και την υγεία. Οι θάλασσες είναι γεμάτες βαριά μέταλλα, διοξίνες , φυτοφάρμακα και άπειρους τόνους πλαστικών. Ο αέρας των πόλεων της σύγχρονης << πολιτισμένης ανθρωπότητας>> είναι γεμάτος δηλητηριώδη αέρια, η διατροφή των ανθρώπων γεμάτη τοξικές καρκινογόνες και πολλαπλώς βλαπτικές ουσίες, τά αιώνια δάση, οι πνεύμονες του πλανήτη, αποψιλώνονται με εφιαλτικούς ρυθμούς, η άγρια ζωή, που στηρίζει το οικοσύστημα, μειώνεται ραγδαία και είδη εξαφανίζονται ή τελούν υπό εξαφάνιση. Το χειρότερο όλων, όμως, είναι η εμμονή κάποιων παγκόσμιων κέντρων εξουσίας να διατηρούν το ίδιο μοντέλο ανάπτυξης της ανθρωπότητας, που στηρίζεται στην ενέργεια από την καύση ορυκτών καυσίμων, και την σχάση ραδιενεργών πυρήνων και είναι υπεύθυνο για όλα τα ανωτέρω δεινά και για πολλά άλλα όπως είναι οι πόλεμοι, οι ανθρωποσφαγές, οι οικολογικές καταστροφές, η διαρροή ραδιενέργειας, οι οικονομικές κρίσεις, η προσφυγιά, η πείνα, οι ασθένειες και η δυστυχία σε εκατομμύρια ανθρώπους .
Όλα αυτά γίνονται εν ονόματι ενός θολού και αμφιλεγόμενου σχεδιασμού του παρόντος και του μέλλοντος της ανθρωπότητος όπου οι προαιώνιες ανθρώπινες αξίες έχουν χαθεί ή έχουν υποστεί διαστροφή μέσα σε μία εικονική πραγματικότητα κυριαρχίας πολύ ολίγων επάνω σε πάρα πολλούς, αλλά δυστυχώς ανήμπορους να αντιδράσουν αποτελεσματικά.
Ας δούμε λοιπόν με κάποια στοιχεία την κατάσταση του παγκόσμιου οικοσυστήματος. Φαίνεται να έχει παγιωθεί πλέον η άνοδος της γήινης θερμοκρασίας, εξαιτίας των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, επιφέροντας και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας από την οποία κινδυνεύουν πολλά εκατομμύρια ανθρώπων που ζουν σε περιοχές με μόλις 10 μέτρα υψόμετρο απ’ αυτήν.
Η κλιματική αλλαγή και η ατμοσφαιρική ρύπναση «πάνε πακέτο»! Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 24% της νοσηρότητας και το 23% όλων των θανάτων της εποχής μας αποδίδονται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι επιστήμονες δεν είναι φειδωλοί στα δεδομένα και τα λόγια τους. Το 92% του παγκόσμιου πληθυσμού αναπνέει μολυσμένο αέρα, με συνέπεια κάθε χρόνο 3 εκατομμύρια άνθρωποι να χάνουν τη ζωή τους από ασθένειες που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση. Στην Ελλάδα, σε κάποιες περιοχές, οι μετρήσεις για τις συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων (PM 10) υπερβαίνουν τα 20 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, κρούωντας τον κώδωνα του κινδύνου για τη δημόσια υγεία. Η καθηγήτρια Βιοστατικής και Επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Κλέα Κατσουγιάννη, σε παλαιότερη επιστημονική ανακοίνωσή της είχε υπολογίσει ότι στις μακροχρόνιες επιδράσεις των αιωρούμενων σωματιδίων (PM 10) συγκαταλέγεται και η απώλεια για τους κατοίκους της Αθήνας ενός έτους (!) από το προσδόκιμο επιβίωσης στην ηλικία των 30 χρόνων!
Το επιστημονικό περιοδικό Lancet Oncology, επίσης, σε δημοσίευμα του 2013, που δεν έχει διαψευσθεί, ανέφερε τα αποτελέσματα μελέτης σε 17 μολυσμένες περιοχές της Ευρώπης σύμφωνα με την οποία προέκυπτε ότι ο κίνδυνος να πάθει κάποιος καρκίνο του πνεύμονα αυξάνεται κατά 22% αν ζει σε μια περιοχή με συγκέντρωση αιωρούμενων σωματιδίων μεγαλύτερη απο 10 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα!
Από στοιχεία της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ γνωρίζουμε πλέον ότι:
* Από το 1880 μέχρι το 2012, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία αυξήθηκε κατά 0,85 βαθμούς Κελσίου. Για κάθε ένα βαθμό που αυξάνεται η θερμοκρασία, η παραγωγή των δημητριακών μειώνεται κατά περίπου 5% !
* Οι ωκεανοί θερμαίνονται, η ποσότητα του χιονιού και του πάγου έχουν μειωθεί και η στάθμη της θάλασσας έχει αυξηθεί. Από το 1901 μέχρι το 2010 η μέση στάθμη της θάλασσας αυξήθηκε κατά 19 εκατοστά, ενώ οι ωκεανοί επεκτείνονται εξαιτίας της θέρμανσης και του λιωσίματος των πάγων. Η έκταση των πάγων στην Αρκτική θάλασσα συρρικνώνεται κάθε δεκαετία από το 1979 κατά 1,07 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα!
* Οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) έχουν αυξηθεί κατά περίπου 50% από το 1990. Οι εκπομπές αυτές παρουσίασαν μεγαλύτερη αύξηση κατά το διάστημα 2000-2010, παρά στις τρεις προηγούμενες δεκαετίες.
* Η αισιόδοξη επιστημονική πλευρά υποστηρίζει ότι είναι ακόμη δυνατό, χρησιμοποιώντας μία σειρά από τεχνολογικά μέτρα και αλλαγές στη συμπεριφορά μας, να περιορίσουμε την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 2 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, αρκεί τα κέντρα εξουσίας να πάψουν να στρουθοκαμηλίζουν, δίνοντας προτεραιότητα στην εφήμερη οικονομική ανάπτυξη.
Η πατρίδα μας, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, εξακολουθεί να είναι ουραγός σε πανευρωπαϊκό επίπεδο σε σχέση με μια σειρά περιβαλλοντικών ζητημάτων που αφορούν:
Τη διαχείριση και την ποιοτική αναβάθμιση των υδάτινων πόρων.
Την ολοκληρωμένη διαχείριση των στερεών αποβλήτων.
Την προστασία των τοπίων και του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Το ατμοσφαιρικό περιβάλλον και την ηχορύπανση.
Τους θεσμούς προστασίας του περιβάλλοντος και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση της κοινωνίας μας.
Τη διαχείριση προστατευόμενων περιοχών και βιοτόπων.
Τη χωροταξία, την πολεοδομία και τις αναπλάσεις.
Στο μεταξύ στο λακωνικό χώρο επικρατεί πλήρης ακινησία και τα γνωστά περιβαλλοντικά προβλήματα χρονίζουν:
Απουσία λήψης μέτρων για την προστασία των φυσικών αποδεκτών και μάλιστα του ιστορικού Ευρώτα και του Λακωνικού Κόλπου από τη ρύπανση.
Αδιαφορία για την προστασία των ορεινών μας συγκροτημάτων (Ταΰγετος-Πάρνωνας) μέσω ειδικά προστατευόμενων περιοχών.
Η πολιτική ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων καρκινοβατεί.
Άρνηση υιοθέτησης εναλλακτικών μορφών ενέργειας.
Έλλειψη κατάρτισης και υλοποίησης στρατηγικού σχεδιασμού για την προστασία και ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων.
Παθητική αντιμετώπιση του προβλήματος της αλόγιστης χρήσης γεωργικών δηλητηρίων και χημικών λιπασμάτων στη γεωργική παραγωγή, πλημελλής έλεγχος προϊόντων.
Μη στήριξη των βιοκαλλιεργητών.
Άγνοια περί της χλωρίδας και της πανίδας του τόπου μας και κατά συνέπεια καμία πολιτική προστασίας της.
Ο ΟΙΚΟΣΥΛ από το 1989 αγωνίζεται σταθερά και σθεναρά για την προστασία του περιβάλλοντος, στα πλαίσια των δυνάμεων και των δυνατοτήτων του. Με την ευκαιρία του φετινού εορτασμού θα τονίσουμε για μία ακόμη φορά την μεγάλη αξία της συνειδητής δράσης κατ΄ αντιδιαστολή με την ασυνείδητη μιμητική και χειραγωγούμενη από το σύστημα υπερκαταναλωτική συμπεριφορά, που δυστυχώς κυριαρχεί σήμερα. Η ανάπτυξη οικολογικής συνείδησης, ως μέρος της ευρύτερης ανθρώπινης συνείδησης μπορεί να κάνει την διαφορά. Ας αξιολογήσουμε τις αληθινές μας ανάγκες και προτεραιότητες και ας ρυθμίσουμε την αγοραστική και καταναλωτική συμπεριφορά μας σύμφωνα με αυτές. Π.χ Δώστε τέρμα στη χρήση πλαστικής σακούλας, μην αγοράζετε προϊόντα που έχουν υποστεί μεγάλη επεξεργασία και άρα εχουν επιβαρύνει το περιβάλλον, καθώς και κάθε προϊόν που έχει παραχθεί με μη οικολογικούς τρόπους. Ακόμη και μικρές αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στην προστασία του περιβάλλοντος Πρέπει να δημιουργηθεί γρήγορα μια κρίσιμη μάζα ανθρώπων απ’ όλα τα επίπεδα της κοινωνίας, που με τις πράξεις τους θα ανακόψουν την ασχημη πορεία που περιγράψαμε. Τα περιθώρια έχουν στενέψει επικίνδυνα. Εχουμε ατομική και συλλογική ευθύνη όλοι μας, προκειμένου να διασώσουμε το κοινό μας σπίτι, τον γαλάζιο πλανήτη μας. Να θυμόμαστε διαρκώς πως τη γη την έχουμε δανειστεί από τα παιδιά μας και οφείλουμε να τους την αποδώσουμε αλώβητη!
ΑΠΟ ΤΟ Δ.Σ.