Μια μεγάλη επιστημονική έρευνα για την επίδραση του ελληνικού ελαιολάδου στο καρδιαγγειακό σύστημα του ανθρώπου χρηματοδοτούν για πρώτη φορά οι ΗΠΑ.
Πριν από λίγες ημέρες το Εθνικό Ινστιτούτο Αγροτοδιατροφής του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας (National Institute of Food and Agricultrure – USDA) ενέκρινε την επένδυση περίπου ενός εκατομμυρίου ευρώ για να εξεταστεί πώς το πλούσιο σε φαινόλες ελληνικό ελαιόλαδο θα μπορούσε να προστατεύσει το καρδιαγγειακό σύστημα των Αμερικανών. Τα θεαματικά αποτελέσματα παλαιότερης κλινικής μελέτης που είχε πραγματοποιηθεί σε 10 εθελοντές από τις ΗΠΑ με τη συνεργασία των Πανεπιστημίων της Καλιφόρνιας και της Αθήνας άνοιξαν τον δρόμο για να στηριχθεί οικονομικά αυτή η πρώτη μεγάλης κλίμακας έρευνα. Μια έρευνα που θεωρείται ότι θα έχει τεράστιο αντίκτυπο στον χώρο της υγείας και στην αγορά του ελαιολάδου. Από τη χώρα μας θα συμμετάσχει ο αναπληρωτής καθηγητής της Φαρμακευτικής Σχολής Αθηνών Προκόπης Μαγιάτης, ένας επιστήμονας ο οποίος είχε πρόσφατα καταθέσει στην Ελλάδα πρόταση μελέτης που θα εξέταζε τη σχέση του ελληνικού ελαιολάδου με τη χοληστερίνη. Το ελληνικό κράτος είχε απορρίψει την αίτηση επιχορήγησης αναφέροντας ότι «η εν λόγω έρευνα δεν συνεισφέρει στην αριστεία και στην ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας».
Σημαντικό ρόλο στην επίτευξη της παλαιότερης συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Αμερικής είχε διαδραματίσει η δρ. Ελένη Μέλλιου από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, η οποία ως επιστημονική συνεργάτις του Κέντρου Ελαιολάδου του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας είχε πείσει το αμερικανικό ίδρυμα να χρησιμοποιήσει το ελληνικό ελαιόλαδο με βάση μελέτες που αποδεικνύουν την ανωτερότητά του λόγω υψηλής περιεκτικότητας σε ελαιοκανθάλη. «Μπορεί εκ των υστέρων να φαίνεται εύκολο, αλλά ας μην παραβλέπουμε ότι στα μάτια μεγάλου μέρους της διεθνούς αλλά και της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας το ελαιόλαδο ήταν ένα απλό τρόφιμο» λέει ο Προκόπης Μαγιάτης στα «Νέα».
Ασπίδα προστασίας
Στην αρχική έρευνα, η οποία είχε χρηματοδοτηθεί από το Ιδρυμα Καπετάν Βασίλη και την εταιρεία “Γαία”, είχε χορηγηθεί στους συμμετέχοντες ελαιόλαδο από το Ακριτοχώρι και τη Λάμπαινα Μεσσηνίας και είχε αποδειχθεί ότι η χορήγησή του μπορούσε να προστατεύσει από τη συσσωμάτωση των αιμοπεταλίων και τη δημιουργία θρόμβων με τρόπο αντίστοιχο με το φάρμακο ιβουπροφαίνη. «Τότε είχαν χορηγηθεί τρία διαφορετικά ελαιόλαδα με διαφορετική φαινολική σύσταση αλλά ίδιο συνολικό φαινολικό περιεχόμενο και για πρώτη φορά είχε αποδειχτεί ότι η δράση του ελαιολάδου καθορίζεται όχι μόνο από το πόσες αλλά και από το ποιες φαινόλες περιέχει» εξηγεί ο κ. Μαγιάτης.
Τα εντυπωσιακά ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο «Journal of Functional Foods» τον Σεπτέμβριο του 2017, παρείχαν μια πολύ ισχυρή ένδειξη ότι η συχνή κατανάλωση ελαιολάδου με υψηλή ελαιοκανθάλη αποτελεί ασπίδα προστασίας απέναντι στο έμφραγμα και το εγκεφαλικό επεισόδιο.
Λόγω της σοβαρότητας των αποτελεσμάτων και του μεγάλου ενδεχομένου οφέλους για τη δημόσια υγεία το αμερικανικό κράτος αποφάσισε να χρηματοδοτήσει την περαιτέρω διερεύνηση του θέματος σε περισσότερους εθελοντές και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
«Για άλλη μια φορά μας προκαλεί εντύπωση πως το αμερικανικό κράτος επενδύει χρήματα σε ένα προϊόν που ουσιαστικά δεν παράγει, ενώ η χώρα μας, που είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς στον κόσμο, συνεχίζει να παραμελεί και μάλιστα να απορρίπτει αντίστοιχες προτάσεις για την επίδραση των προϊόντων της ελιάς στην υγεία» σχολιάζει ο καθηγητής. «Αυτή τη στιγμή υπάρχουν παγκοσμίως τρεις κλινικές μελέτες και μια μεγάλη διατροφική παρέμβαση χωρίς καμία υποστήριξη από ελληνικούς κρατικούς πόρους» προσθέτει.
Αναζητώντας το καλύτερο
Η επιστημονική ομάδα του Προκόπη Μαγιάτη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών θα μελετήσει δεκάδες ελληνικά ελαιόλαδα, ώστε μέχρι το καλοκαίρι να έχουν επιλεγεί τα δύο καλύτερα, τα οποία στη συνέχεια θα δοθούν σε δύο ομάδες των τριάντα εθελοντών για καθημερινή κατανάλωση υπό την επίβλεψη του καθηγητή John Newman.
Στην επιλογή του καλύτερου ελαιολάδου θα συμβάλει και ο διαγωνισμός Olympia Health & Nutrition Awards: Στις 17 Μαΐου στην Αθήνα θα βραβευθούν, όπως κάθε χρόνο, από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό World Olive Center for Health οι κορυφαίοι παραγωγοί υψηλού φαινολικού ελαιολάδου μέσα από 2.000 συμμετοχές από 8 χώρες, ενώ καθηγητές από το Χάρβαρντ και άλλα πανεπιστήμια του εξωτερικού θα παραθέσουν επιστημονικές ομιλίες.
«Αν σας δημιουργείται η απορία πώς μπορεί κάποιος να φτιάξει ένα ελαιόλαδο με υψηλή ελαιοκανθάλη, την απάντηση δίνει η συσκευή Olive Predictor που βραβεύθηκε ως η καλύτερη καινοτομία ανάμεσα σε 40 προτάσεις στον πρόσφατο διαγωνισμό καινοτομίας Olive Challenge» λέει ο κ. Μαγιάτης, συντονιστής της ομάδας που παρουσίασε τη συσκευή: «Με μια ελάχιστη ποσότητα καρπού ελιάς μπορεί να προβλέψει σε λίγη ώρα πόσο λάδι θα βγει στο ελαιοτριβείο και ποια θα είναι η περιεκτικότητά του στις ευεργετικές ουσίες ελαιοκανθάλη και ελαιασίνη και επομένως αν το λάδι θα έχει ισχυρισμό υγείας».
Η επιστήμη προχωρά και οι προκλήσεις για την Ελλάδα, την τρίτη χώρα στην παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου, αυξάνονται…
[Της Κατερίνας Ροββά από “Τα Νέα”]