Κρίναμε σκόπιμο να παρέμβουμε με το παρόν κείμενο για ένα θέμα που απασχολεί
τον αγροτικό πληθυσμό της Λακωνίας και τους αιρετούς όλων των βαθμίδων,
εννοώντας τις υψηλές για την περίοδο θερμοκρασίες που επικράτησαν στις 16/5
διότι κάποιος πρέπει να δώσει μία ψύχραιμη επιστημονικη και οχι πολιτικη ματιά
στο ζήτημα χωρίς κορώνες και υπερβολές.
Στόχος μας δεν είναι να γράψουμε αν υπάρχει ή δεν υπάρχει ζημιά, διότι δεν
έχουμε σκοπό να υποκαταστήσουμε κανένα και πόσο μάλλον τον αρμόδιο φορέα
για αυτού του είδους τα ζητήματα, που ως γνωστόν είναι ο ΕΛΓΑ. Γίνεται λοιπόν
αντιληπτό ότι δεν πρόκειται να πλειοδοτήσουμε ή να μειοδοτήσουμε με φράσεις
«καταστροφή», «χρεωκοπία», «ολοκληρωτική ζημιά» ή αντιστρόφως «δεν υπάρχει
τίποτα» «δεν έχει γίνει ζημιά» κλπ.
Τα δεδομένα ως έχουν είναι:
Ο ΕΛΓΑ εξετάζει για αποζημίωση γεγονότα που επιδρούν στην ηρτημένη εσοδεία,
με λίγα λόγια στον καρπό και όχι στο άνθος, ενώ την ίδια στιγμή υλοποιεί και
προγράμματα ΠΣΕΑ που αποσκοπούν στην κάλυψη λοιπών αιτίων ζημίωσης του
φυτικού κεφαλαίου, με διαδικασίες που δεν σχετίζονται με το «ασφαλιστήριοσυμφωνητικό» που έχει υπογράψει ο αγρότης-καλλιεργητής.
ΕΛΙΑ
1. Η ελιά παρενιαυτοφορεί γεγονός που έχει τη σημασία του για την
αναμενόμενη παραγωγή και την ποσοστιαία μείωση αυτής από το
οποιοδήποτε αίτιο.
2. Ικανοποιητική καρπόδεση επιτυγχάνεται στην ελιά, όταν το 2-5% των
ανθέων μετατραπεί σε καρπό.
3. Η ελιά στη Λακωνία «δένει» μετατρέποντας το άνθος σε καρπό
εξελισσόμενη χρονικά από τα νότια άκρα του Νομού προς Βορρά, πράγμα
που σημαίνει ότι πρέπει να διαπιστωθεί μέχρι και ποιο σημείο του νομού
από νότο προς Βορρά είχε γίνει η καρπόδεση, οπότε τίθεται ζήτημα ζημίας
σε ηρτημένη εσοδεία και από ποιο σημείο και άνω έχει πληγεί το άνθος,
οπότε πρέπει να εξετασθεί το ζήτημα των ΠΣΕΑ.
4. Στις ημερομηνίες που μνημονεύονται υπήρξαν ακραίες θερμοκρασίες για 1
έως 3 μέρες για τη διαδικασία της καρπόδεσης και τηε εξέλιξης του
καρπιδίου.
ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΗ
1. Στα εσπεριδοειδή παρατηρείται καρπόπτωση, εάν η θερμοκρασία περάσει
τους 35ο C. Την ίδια περίοδο παρατηρείται καρπόπτωση και από άλλες αιτίες
όπως υδατικό στρες αλλά και από προσβολές. Αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα
ότι πρέπει να εξετασθεί με εξατομίκευση τι ποσοστό της καρπόπτωσης
οφείλεται σε θερμοκρασιακά αίτια.
ΕΛΙΑ-ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΗ
1. Υπάρχει θερμοκρασιακή διαφορά άρα και διαφορετική επίδρασή της είτε
στο άνθος είτε στον καρπό ανάλογα με την έκθεση του αγροτεμαχίου που
μπορεί να κυμανθεί αρκετούς βαθμούς (βορρινή-νότια έκθεση).
2. Η επίδραση της θερμοκρασίας είναι διαφορετική ανάλογα με τη σχετική
θέση της ανθοφορίας και της καρπόδεσης επί του δένδρου με μεγαλύτερη
επίδραση στην έξω νότια και άνω περιοχή της κόμης.
3. Πολλοί παραγωγοί ακόμα και εντός των περιοχών, όπου υπήρξαν υψηλές
θερμοκρασίες, επέλεξαν και έκαναν άρδευση με στόχο όχι την κάλυψη των
αναγκών της εξατμισοδιαπνοής αλλά μέσω της υπερβολικής ποσότητας
εφαρμογής της ρύθμισης του μικροκλίματος. H επίδραση αυτή είναι
εντονότερη, όταν το μέσο εφαρμογής είναι μικροεκτοξευτήρες τοπικών
αρδεύσεων (sprayers) εναντι της σταγδην αρδευσεως.
4. Σε περίπτωση που υπάρχει η υποστηριζόμενη από κάποιους καθολική ζημιά,
θα πρέπει την ίδια χρονική στιγμή οι περιφέρειες που επλήγησαν να
ζητήσουν να μη γίνει δακοκτονία, για να μην διασπαθιστεί δημόσιο χρήμα.
5. Τέλος από διερεύνηση και αξιολόγηση αγρομετεωρολογικών και
μετεωρολογικών δεδομένων που έγινε από εμάς διαπιστώσαμε ότι αφ’ ενός
επιβεβαιώνεται πλήρως η θέση μας περί του τοπικού χαρακτήρα του
φαινομένου αλλά και περί κορώνων που απλά ζητούν να πάρουν χωρίς να
δικαιούνται δημόσιο χρήμα δυστυχώς πνίγοντας και δυσφημίζοντας αυτούς
που πραγματικά έχουν υποστεί ζημιά.
ΓΕΝΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ
Μέσα από αυτό το οποίο βιώσαμε τις τελευταίες μέρες θα μπορούσε κάποιος να
συμπεράνει ότι οι ίδιοι που κατηγορούν τον ΕΛΓΑ ότι χρεωκόπησε λόγω χρημάτων
που μοιράζονται με πολιτικές εντολές και αποφάσεις, είναι οι ίδιοι που τώρα μιλάνε
για γενικό κακό και συνολικές αποζημιώσεις.
Δεν μπορεί η ελαιοκομία να αποτελεί το φτωχό συγγενή στις αποζημιώσεις του
ΕΛΓΑ, όπου από τη μια τον διατηρούν στη ζωή και από την άλλη με πολύ μεγάλη
δυσκολία, ακόμα και αν το δικαιούται, αποζημιώνεται,
Δεν μπορεί τα κατ’ αρχήν πορίσματα και συνεπώς και οι αναγγελίες να στηρίζονται
σε βόλτες των υπευθύνων και σε αγνάντια κάμπων, συνήθως με τοπικούς
πολιτικούς άρχοντες, χωρίς αγρομετεωρολογικά δεδομένα, τα οποία
στοιχειοθετούν πέραν αμφιβολιών την ύπαρξη ή όχι του φαινομένου καθώς και τη
διάρκειά του, οπότε ακολούθως η εξατομίκευση θα ξεδιαλύνει όλα όσα
αναφέραμε.
Πέραν όμως των ανωτέρω οι δικές μας θέσεις σχετικά με το θέμα του ΕΛΓΑ και
συνεπώς των αποζημιώσεων διατυπώνονται ακολούθως. Θα πρέπει ο ΕΛΓΑ :
1. Να λειτουργήσει στη βάση ενός νέου σύγχρονου κανονισμού αποζημιώσεων
με τη χρήση εργαλείων δημιουργίας και εφαρμογής νέας τιμολογιακής
πολιτικής. Στη νέα αυτή τιμολογιακή πολιτική θα πρέπει να λαμβάνονται υπ’
όψιν δεδομένα από δίκτυα αγρομετεωρολογικών σταθμών, από χάρτες
κλιματικής ζωνοποίησης, από χάρτες εδαφολογικούς και παράγωγους
αυτών, από χάρτες καταλληλότητας καλλιεργειών κλπ. Αυτή η υποδομή
είναι υποχρέωση του Δημοσίου Τομέα να την εγκαταστήσει και να τη
διαχειριστεί, σε όφελος όχι μόνο του ΕΛΓΑ αφού θα εξορθολογιστούν οι
ενέργειές του, αλλά και σε όφελος κάθε επιχειρηματία αγρότη και Γεωπόνου
συμβούλου του, όπου με διαθέσιμα δεδομένα θα μπορεί να προχωρά σε
επενδύσεις στη γεωργία με το μικρότερο δυνατό ρίσκο από πλευράς
εδαφοκλιματικών χαρακτηριστικών της περιοχής επένδυσης. Επιπλέον η
εγκατάσταση και διαχείριση αυτών των εργαλείων της γεωργικής πρακτικής
από την κεντρική διοίκηση ή από τους βαθμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, θα
εξασφαλίσει ότι η διαθέσιμη πληροφορία δεν θα είναι πεδίο εμπορικής
πράξης με περαιτέρω επιβάρυνση του κόστους παραγωγής.
2. Να προχωρήσει σε διαδικασίες που θα επιτρέπουν την άμεση ενεργοποίηση
Γεωπόνων προς εκτίμηση ζημιών και διατύπωση πορισμάτων και συνεπώς
καταβολής αποζημιώσεων, ώστε να μην υφίσταται η άποψη ότι
καθυστερώντας αδικείται ο αγρότης.
3. Να αποδεχθεί και να επιβάλλει και έμμεσους τρόπους εκτίμησης ζημιών ή
ανάκτησης αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών όπως π.χ. η ποιοτική
κατάταξη του προϊόντος που είχε ζημιωθεί κατά την πώληση σε σχέση με την
ιστορικά μέγιστη και μέση παραγωγή αλλά και ποιότητα.
4. Να επανεξετάσει τις καλυπτόμενες αιτίες ζημιών δεδομένου ότι η κλιματική
αλλαγή επιφέρει επιπτώσεις που δεν προβλέπεται η κάλυψή τους.
Κλείνοντας θα θέλαμε να επισημάνουμε την ανακολουθία των τόσων και τόσων που
έχουν ως ευχολόγια ειπωθεί και γραφεί αλλά και με φωτογραφίες αποτυπωθεί για
την γεωργία ακριβείας και τη χρησιμότητά της, την ίδια στιγμή που η αποζημίωση
γίνεται δια βοής.
Για το ΔΣ
Ο Πρόεδρος Ο Γραμματέας
Μπουραζάνης Γεώργιος Κωστάκος Χρύσανθος