Ο ανθρωπισμός είναι αδιαπραγμάτευτος όρος στην άσκηση της Ιατρικής. Ο γιατρός πρωτίστως πρέπει να είναι άνθρωπος. Να θεραπεύει αλλά και να εμψυχώνει. Να χορηγεί φάρμακα αλλά και να προσφέρει το ζεστό του βλέμμα και το αληθινό του χαμόγελο. Να έχει πλήρη γνώση του αντικειμένου του, αλλά να ακούει και τον ασθενή. Να ενημερώνεται διαρκώς για τις νέες εξελίξεις (πώς αλλιώς θα προτείνει την ιδανική θεραπεία) αλλά να λαμβάνει υπόψη του και τις ιδιαιτερότητες και τις ανησυχίες του ασθενούς. Να μπαίνει στη θέση του, να καλλιεργεί και να αναπτύσσει την ενσυναίσθηση. Μέσα στην ανελέητη ρουτίνα της καθημερινότητας να ‘χει περίσσευμα καρδιάς.
Μου μεταφέρουν συχνά περιπτώσεις έλλειψης ευαισθησίας και σεβασμού προς τον ασθενή. Περιπτώσεις όπου η συμπεριφορά του γιατρού ήταν ψυχρή, βιαστική και κάποιες φορές ανάλγητη. Μου μιλούν για γιατρούς αγενείς, που εκφράζονται απότομα, που προσβάλουν ή που επιβάλλουν την άποψή τους χωρίς να εξηγούν. Αυτό επισύρει την οργή των ασθενών, των συγγενών κι εν τέλει όλου του εργασιακού περιβάλλοντος.
Θεωρώ ότι είναι υποχρέωση και καθήκον της ιατρικής κοινότητας να θεραπεύει τέτοια φαινόμενα εν τη γενέσει τους. Επίσης οφείλει να σχεδιάσει ένα σύστημα περίθαλψης, όπου η επιστημονική γνώση να συμπορεύεται με την ανθρωπιά.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η ποιότητα της σχέσης του ασθενούς με τον γιατρό επηρεάζει το ιατρικό αποτέλεσμα! Ο ασθενής που κατανοεί ή διαισθάνεται το πραγματικό ενδιαφέρον του γιατρού, έχει θετική συναισθηματική αντίδραση, συμμορφώνεται πρόθυμα στις οδηγίες , συνεργάζεται σε ό,τι του ζητηθεί. Όταν η επικοινωνία δεν είναι καλή, η αντίδραση του ασθενούς δεν είναι η επιθυμητή και η αναμενόμενη. Και δεν εννοώ μόνον συναισθηματικά.
Ευτυχώς που οι γιατροί χωρίς ενσυναίσθηση αποτελούν την ισχνή μειοψηφία και η συντριπτική πλειοψηφία μπαίνει στη θέση του ασθενούς και ”συμπονά”.
Αποδείχτηκε κι αυτήν την περίοδο της πανδημικής κρίσης. Τους είδαμε στους τηλεοπτικούς μας δέκτες να αγκαλιάζουν τους ασθενείς, να σκουπίζουν δάκρυα, να σφίγγουν χέρια, να τους χαμογελούν ενθαρρυντικά.
Χωρίς ηθική, χωρίς ευγένεια και καλοσύνη, χωρίς γνήσια διάθεση για προσφορά , χωρίς ανθρωποκεντρική προσέγγιση, ο γιατρός ασκεί ένα επάγγελμα, όχι όμως λειτούργημα!
Πάσα τε επιστήμη, έλεγε ο Πλάτωνας, χωριζομένη αρετής , πανουργία ου σοφία φαίνεται.
Πολλώ δε μάλλον η Ιατρική.
*Ο κ.Νεοκλής Κρητικός είναι βουλευτής Λακωνίας με τη Νέα Δημοκρατία, Ιατρός-Γενικός Χειρουργός και τώρα προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες του για την αντιμετώπιση της πανδημίας στο Νοσοκομείο Καλαμάτας.