Στις δύσκολες αυτές μέρες -του εγκλεισμού και της καραντίνας-, θέλησα να γράψω για τα οφέλη και τη σημαντικότητα της άσκησης σε άτομα που ανήκουν σε ειδικούς πληθυσμούς ή αλλιώς σε κοινωνικά ευπαθείς ομάδες.Δεν αναφέρομαι σε όλες άλλα σε κάποιες που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του κλινικού πλυθυσμού.Τέλος,προτείνω ένα από τους πιο κατάλληλους τρόπους άσκησης, την αερόβια άσκηση (περπάτημα,ήπιο τρέξιμο, ποδήλατο).
Η άσκηση είναι μια δομημένη φυσική δραστηριότητα, με αρχή, μέση και τέλος, προσανατολισμένη ανάλογα τις ανάγκες, τη φυσική κατάσταση και τα τυχόν προβλήματα υγείας του ασκούμενου. Πέρα όμως από τον αθλητισμό και την αναψυχή, η άσκηση έχει πολλαπλά οφέλη στην υγεία, αφού βοηθά σημαντικά στην πρόληψη και αντιμετώπιση χρόνιων παθήσεων. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συστήνει πωςη άσκηση δύναται να βελτιώσει την κλινική εικόνα, αλλά και την ποιότητα ζωής πλήθους ασθενών. Μάλιστα σε πολλές χώρες η άσκηση συνταγοραφείται υπό την επίβλεψη ειδικού καθηγητή φυσικής αγωγής με ειδικότητα «Άσκηση σε Κλινικούς πληθυσμούς».
Την παρούσα χρονική περίοδο βρισκόμαστε υπό την πολιορκία του Covid 19 και τα περιθώρια για άσκηση δυστυχώς περιορίστηκαν. Κάποιες πληθυσμιακές ομάδες όμως δεν θα ήταν θεμιτό να σταματήσουν τη φυσική δραστηριότητα, αφού ο εγκλεισμός και η καθιστική ζωή μπορεί να χειροτερέψει την κλινική τους εικόνα,αλλά και να εξασθενήσει το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Σύμφωνα με τον καθηγητή Dr. Jeffrey A. Woods’s καθηγητή στο Illinois University Kinesiology and Community Health, η άσκηση μπορεί να ισχυροποιήσει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, ώστενα μπορέσει να αμυνθεί καλύτερα έναντι ασθενειών αλλά ακόμα και ιώσεων.Οι ομάδες αυτές θα πρέπει να ασκηθούν με εναλλακτικούς τρόπους για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους και κυρίως για τον έλεγχο των συμπτωμάτων των παθήσεων τους. Οι πληθυσμοί που θα πρέπει να συνεχίσουν τη δομημένη φυσική δραστηριότητα σύμφωνα με τις οδηγίες των ιατρών για την αποφυγή του Covid 19 είναι οι ασθενείς με καρδιαγγειακά προβλήματα-υπέρταση, οι διαβητικοί τύπου 2 και οι παχύσαρκοι.
Καρδιαγγειακά προβλήματα & υπέρταση:
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα καλύτερα αποτελέσματα στην κλινική εικόνα των ασθενών με καρδιαγγειακά προβλήματα και υπέρταση τα προκαλείηαερόβιαάσκηση. Αρχικά, η αερόβια άσκηση (ποδήλατο, περπάτημα, τρέξιμο) βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ των ασθενών, ενώ παράλληλα δημιουργεί αγγειοδιαστολή, αφού μέσω της άσκησης παράγεται από το ενδοθήλιο το ένζυμο συνθάση του νιτρικού οξέως, το οποίο προκαλεί αγγειοδιαστολή με αποτέλεσμα την μείωση της αρτηριακής πίεσης. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία οι ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα και υπέρταση θα πρέπει να ακολουθούν τις παρακάτω οδηγίες:
Συχνότητα άσκησης: 3-5/εβδομάδα Ένταση: 60-80% της μέγιστης καρδιακή συχνότητας(Μ.Κ.Σ) Διάρκεια: 15-60 λεπτά *Λαμβάνεται υπ όψιν ότι η Μ.Κ.Σ υπολογίζεται σύμφωνα με την ηλικία και παλμούς ηρεμίας.
Διαβήτης Τύπου 2: Ο διαβήτης τύπου 2 είναι ένα μη ινσουλινο εξαρτώμενο μεταβολικό νόσημα όπου οι ασθενείς λαμβάνουν ειδική φαρμακευτική αγωγή για να μειώσουν τα επίπεδα της γλυκόζης αίματος. Συνήθως οι διαβητικοί τύπου 2 είναι μεσήλικαάτομα, υπέρβαρα ήπαχύσαρκα.Τα ανεξέλεγκτα επίπεδα γλυκόζης αίματος μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας όπως νεφρική ανεπάρκεια. Σύμφωνα με τη παγκόσμια βιβλιογραφία η αερόβια άσκηση διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στον έλεγχο του γλυκαιμικού δείκτη, αφού μειώνει τα επίπεδα της, βελτιώνει την γλυκοζιλιωμένη αιμοσφαιρίνη και περιορίζει την συγκέντρωση βιοδεικτών που αυξάνουν την αντίσταση του κυττάρου στην ινσουλίνη. Οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 θα πρέπει να ακολουθούν τις παρακάτω οδηγίες για αερόβια άσκηση:
Συχνότητα άσκησης: 3-5/εβδομάδα Ένταση: 50-80% της μέγιστης καρδιακή συχνότητας(Μ.Κ.Σ) Διάρκεια: 20-60 λεπτά *Λαμβάνεται υπ όψιν ότι η Μ.Κ.Σ υπολογίζεται σύμφωνα με την ηλικία και παλμούς ηρεμίας.
Παχυσαρκία: Η παχυσαρκία χαρακτηρίζεται ως νόσημα, όπου τα ποσοστά του σωματικού λίπους είναι αυξημένα σε μεγάλο ποσοστό ανάλογα το φύλλο.Με ΒΜΙ (Δεικτης Μάζας Σώματος) από 30 και πάνω θεωρείται κάποιος παχύσαρκος. Η παχυσαρκία συνδέεται άμεσα με καρδιαγγειακά προβλήματα, διαβήτη, αναπνευστικά αλλά και ορθοπεδικά προβλήματα. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία οι παχύσαρκοι θα πρέπει να κάνουν ασκήσεις αντιστάσεων παρουσία ειδικούΚ.Φ.Α και αερόβια άσκηση. Την προκειμένηστιγμή εν μέσω πανδημίας οι παχύσαρκοι έχουν τη δυνατότητα να εκτελέσουν αερόβια άσκηση(περπάτημα ποδήλατο). Αυτή η πληθυσμιακή ομάδα μπορεί να ακολουθήσει τις παρακάτω οδηγίες:
Συχνότητα αερόβιας άσκησης: 5-7/εβδομάδα Ένταση: 50-80% της μέγιστης καρδιακή συχνότητας(Μ.Κ.Σ) Διάρκεια: 45-60 λεπτά Σύνολο τουλάχιστον 150 λεπτά/εβδομάδα *Λαμβάνεται υπ όψιν ότι η Μ.Κ.Σ υπολογίζεται σύμφωνα με την ηλικία και παλμούς ηρεμίας.
Όλα αυτά τα αναφέρω, για να δείξω πόσο σημαντικό ειναι οι άνθρωποι αυτοί να βάλουν στο πρόγραμμα τους τη φυσική δραστηριότητα για την προάσπιση της υγείας τους. Επίσης, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμεπως η άσκηση θα πρέπει να γίνεται σε ανοιχτό χώρο με τα κατάλληλα μέτρα προστασίας και μεμονωμένα. Βέβαια, για τηδιεξαγωγή της άσκησης οι ευπαθείς ομάδες θα πρέπει να έχουν την έγκριση του θεράποντος ιατρού τους, να έχουν στα φυσιολογικά της όρια την αρτηριακή πίεση και το γλυκαιμικό τους δείκτη, ενώ ταυτόχρονα οι διαβητικοί θα πρέπει να προσέχουν την υπόδηση τους και να προστατεύονται από μικροτραυματισμούς. Ως καθηγητρια φυσικης αγωγής και αθλητισμού συνιστώ η άσκηση να συνεχίζεται, ακόμα καιαν πρόκειται για απλό περπάτημα.Εξέχουσας σημασίας παράγοντας είναι το γεγονός πως οι αθλητικές ασκήσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν ακόμα και χωρίς συγκεκριμένο εξοπλισμό. Τα αποτελέσματα είναι άμεσα εμφανή, αρκεί να υπάρχει θέληση. Εξάλλου, η τακτική φυσική δραστηριότητα αποτελεί το κλειδί για καλή υγεία.
Άρθρο: Κατερίνα Τσαγγούρη – Καθηγήτρια φυσικής αγωγής και αθλητισμού