Ερώτηση προς τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ναυτιλίας σχετικά με την προστασία της χελώνας Caretta caretta κατέθεσε ο βουλευτής Λακωνίας Στ. Αραχωβίτης, μαζί με άλλους 52 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, μετά τα συνεχιζόμενα φαινόμενα εκθαλασσώσεων νεκρών ή τραυματισμένων χελωνών σε ακτές των νομών Λακωνίας και Μεσσηνίας.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:
«Οι μοναδικές σε φυσικό πλούτο και ομορφιά παραλίες του βόρειου Λακωνικού Κόλπου φιλοξενούν φωλιές της Caretta caretta κάθε χρόνο, ενώ ο θαλάσσιος χώρος της περιοχής του Λακωνικού όπου εντοπίζονται εκτεταμένα λιβάδια Ποσειδωνίας αποτελεί ένα από τα 3 κυριότερα τροφικά πεδία της χελώνας Caretta caretta και το μοναδικό σημείο στην Ελλάδα που συναντάται συχνά και άλλο είδος θαλάσσιας χελώνας, η πράσινη χελώνα (Chelonia mydas). Για το λόγο αυτό, τμήμα της περιοχής του Λακωνικού Κόλπου είχε ενταχθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000 με κωδικό GR2540003 «Δέλτα Ευρώτα».
Με την Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης (ΦΕΚ Β΄4432/15-12-2017), έγινε χαρακτηρισμός νέων αλλά και σημαντικές επεκτάσεις θαλάσσιων περιοχών που αποτελούν σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της προστασίας της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta, διότι καλύπτουν σημαντικά πεδία τροφής, διαχείμασης ή ζευγαρώματος στη θάλασσα και ορισμένες παραλίες ωοτοκίας της Caretta caretta.
Επειδή η προστασία στη θάλασσα για τις θαλάσσιες χελώνες είναι εξαιρετικής σημασίας, καθώς περνούν το 99,9% του κύκλου ζωής τους μέσα στο νερό, οι πρόσφατες αυτές τροποποιήσεις αναγνωρίστηκαν σαν ορόσημο στο πλαίσιο προστασίας της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta.
Οι επεκτάσεις υφιστάμενων περιοχών Natura 2000 στο θαλάσσιο και χερσαίο χώρο συμπεριλαμβάνουν και τις Εκβολές Ευρώτα, όπου εντοπίζεται αυξημένη παρουσία θαλασσίων χελωνών αλλά και της περιοχής Μονεμβασίας (GR2540001) με συμπερίληψη του σπηλαίου Σολωμού – τρύπα και Πύργος Αγ. στεφάνου και θαλάσσια ζώνη έως το ακρωτήριο Καμήλι.
Ταυτόχρονα σχεδόν, με τον Νόμο 4519/2018 για τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών έγινε αύξηση της χωρικής αρμοδιότητας του πρώην «Φορέα Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγρότοπου Μουστού». Ο νέος «Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου και Μονεμβασίας» πλέον περιλαμβάνει 14 περιοχές του Δικτύου, μεταξύ των οποίων και οι παραπάνω περιοχές natura 2000.
Παρόλα αυτά, στην περιοχή της Λακωνίας αλλά και της Μεσσηνίας εντοπίζονται κατά σειρά ετών νεκρές χελώνες Caretta caretta, και υπάρχει ανησυχία για τυχόν αύξηση του αριθμού και πλημμελή προστασία της χελώνας.
Σύμφωνα με τα δεδομένα που συλλέχθηκαν στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE2002NAT/GR/8500, οι εκθαλασσώσεις (όταν δηλαδή εκβράζονται από την θάλασσα νεκρές ή τραυματισμένες) την περίοδο 2002-2006 ήταν 840 άτομα από τα οποία τα 304 (36,2%) στην Πελοπόννησο. Σαν κύρια αιτία τραυματισμού των χελωνών που φιλοξενήθηκαν στο κέντρο διάσωσης την ίδια περίοδο είναι τα τραύματα από εμπλοκή με αλιευτικά εργαλεία (περίπου 45%), ενώ δεύτερη αιτία ο εσκεμμένος τραυματισμός (27,6%).
Σημειώνεται ότι στην περίπτωση νεκρής χελώνας, οι λιμενικές αρχές φροντίζουν να γίνει άμεσα ταφή από τον τοπικό ∆ήμο και να ενημερώσουν το Κέντρο ∆ιάσωσης για την περιοχή όπου βρέθηκε. Σε περίπτωση τραυματισμένης χελώνας οι λιμενικές αρχές και πάλι φροντίζουν για την οργάνωση της μεταφοράς της στο Κέντρο ∆ιάσωσης
Επειδή η αποτελεσματική προστασία του είδους είναι υποχρέωση της χώρας μας που προκύπτει και από το Ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο
Επειδή η ολοκλήρωση του θεσμικού έργου και πλαισίου για την προστασία και της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta έγινε μόλις πρόσφατα
Επειδή γινόμαστε δέκτες διαμαρτυριών κυρίως από εθελοντές που δραστηριοποιούνται στην περιοχή για την προστασία του είδους
Ερωτώνται οι κκ Υπουργοί:
1) Από τα δεδομένα καταγραφής των εκθαλασσώσεων θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta και των αιτίων αυτών των συμβάντων, ποια είναι τα δεδομένα της άμεσης ή έμμεσης ανθρωπογενούς επίδρασης και υπάρχουν στοιχεία που να υποδηλώνουν αύξηση των εκθαλασσώσεων στην περιοχή των Ν. Λακωνίας και Μεσσηνίας;
2) Ποιες θεσμικές πρωτοβουλίες μπορεί να αναληφθούν για την αντιμετώπιση της κύριας αιτίας θανάτου, που είναι τα τραύματα από εμπλοκή με αλιευτικά εργαλεία;
3) Συμπεριλαμβάνονται στις πρωτοβουλίες του νέου Φορέα δράσεις προστασίας και διαχείρισης των νέων περιοχών αλλά και δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στις νέες αυτές περιοχές;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Αραχωβίτης Σταύρος
Αθανασίου Αθανάσιος (Νάσος)
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αντωνίου Χρήστος
Αυλωνίτου Ελένη
Βαγιωνάκη Ευαγγελία (Βάλια)
Βάκη Φωτεινή
Γάκης Δημήτριος
Γεωργοπούλου Ευσταθία (Έφη)
Γιαννακίδης Ευστάθιος
Γκαρά Αναστασία (Νατάσα)
Δημαράς Γεώργιος
Δουζίνας Κωνσταντίνος
Δρίτσας Θεόδωρος
Εμμανουηλίδης Δημήτριος
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Ιγγλέζη Αικατερίνη
Καββαδία Ιωαννέτα (Αννέτα)
Καραγιάννης Ιωάννης
Καρακώστα Ευαγγελία (Εύη)
Καρασαρλίδου Ευφροσύνη
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Κατσαβριά -Σιωροπούλου Χρυσούλα
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Κωνσταντινέας Πέτρος
Λιβανίου Ζωή
Μανιός Νικόλαος
Mεγαλοοικονόμου Θεοδώρα
Μιχελογιαννάκης Ιωάννης
Μορφίδης Κωνσταντίνος
Μουμουλίδης Θεμιστοκλής (Θέμης)
Μπαλτάς Αριστείδης
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Ξυδάκης Νικόλαος
Πάλλης Γεώργιος
Πάντζας Γεώργιος
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Παπαδόπουλος Νικόλαος
Παπαφιλίππου Γεώργιος
Παυλίδης Κωνσταντίνος
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σεβαστάκης Δημήτριος
Σηφάκης Ιωάννης
Σιμορέλης Χρήστος
Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)
Σπαρτινός Κωνσταντίνος
Σταματάκη Ελένη
Στογιαννίδης Γρηγόριος
Συρίγος Αντώνιος
Τσόγκας Γεώργιος
Φίλης Νικόλαος
Ψυχογιός Γεώργιος