Μέσα σε έντονο συγκινησιακό κλίμα και με την παρουσία του Εξοχότατου Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλου , του Προέδρου της Βουλής εκπροσώπων της Ελληνικής κυβέρνησης και του Κοινοβουλίου, της Περιφερειακής και Δημοτικής Αρχής, της Εκκλησίας, Τοπικών φορέων, των αντιπροσώπων των αδελφοποιημένων Δήμων, Μόρφου της Κύπρου και Le Plessis Trevisse της Γαλλίας και πλήθους Ιερωμένων και πολιτών, πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 29 Μαΐου, ειδική τελετή ανακήρυξης σε επίτιμο δημότη του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη, Μονεμβασίας και Σπάρτης κ.κ. Ευσταθίου , στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Σπάρτης ,αίθουσα «Ευάγγελος Φιλιππόπουλος» ,
Για την προσωπικότητα και το έργο του Σεβασμιωτάτου αναφέρθηκε στην ομιλία του, ο Δήμαρχος Σπάρτης Ευάγγελος Βαλιώτης, ο οποίος ανέφερε ότι η υλοποίηση της απόφασης ανακήρυξής του σε επίτιμο δημότη κατά τη συγκεκριμένη μέρα, η οποία προσφέρεται για συλλογικό, εθνικό και πνευματικό προβληματισμό, αποτελεί ύψιστη τιμή και το ελάχιστο οφειλόμενο χρέος του Δήμου προς το πρόσωπο του Σεβασμιώτατου κ. κ. Ευστάθιου.
Τιμά με αυτόν τον τρόπο την πολυετή προσφορά του στην τοπική κοινωνία, το πλούσιο κοινωνικό και φιλανθρωπικό του έργο, τη συνεχή στήριξη της νεολαίας και των αδύναμων συμπολιτών μας με ιδρύματα όλων των βαθμίδων, , τη δράση του προγράμματος Βοήθεια στο Σπίτι, την εξαιρετική συνεργασία του με τις δημοτικές και πολιτειακές αρχές του τόπου, τη συμβολή του στη δημιουργία του Πανεπιστημίου και ΤΕΙ και το πλούσιο εκδοτικό του έργο.
Ο Πρόεδρος του Δ. Σ. κ. Σπύρος Μοιράγιας ανέγνωσε την ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και στη συνέχεια μαζί με το Δήμαρχο Σπάρτης επέδωσαν στο Σεβασμιώτατο, πάπυρο, με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και ένα αρχιερατικό εγκόλπιο , με απεικόνιση την Ανάσταση του Κυρίου, με την ευχή « Να αποτελέσει την αρχή για την ανάσταση της πατρίδας μας».
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης εμφανώς συγκινημένος αποδέχθηκε «ταπεινά και με αιώνια ευγνωμοσύνη την τιμητική διάκριση» αφιερώνοντάς την όμως στην Εκκλησία, επισημαίνοντας ότι «δεν κάνω τίποτα άξιο επαίνου και ιδιαίτερης τιμής ή επιβράβευσης αλλά απλά και αθόρυβα το καθήκον και το χρέος μου».
Στη σύντομη ομιλία του ανέφερε επίσης χαρακτηριστικά: «Η ομόφωνη απόφαση αποκαλύπτει την αξιέπαινη συνεργασία του Δημοτικού Συμβουλίου και τη ευγενική ανεπίφθονη και πλούσια σε αισθήματα καρδιά σας. Μου υποδεικνύετε διακριτικά το δρόμο, που πρέπει να ακολουθώ και να επιλέγω την επισκοπική μου ζωή, αλλά και το καθήκον μου και το χρέος, που πρέπει να εκπληρώνω, για να είμαι χρήσιμος και ωφέλιμος. Αντανακλά στην οικογένειά μου τη στενή, δηλαδή στους αείμνηστους γονείς μου και τα αδέρφια μου, που με στήριξαν και με βοήθησαν αποτελεσματικά, επίσης στη γενέτειρά μου, που υπεραγαπώ και στους διδασκάλους μου όλων των βαθμίδων, που με γαλούχησαν με τα γράμματα της ελληνικής ορθοδόξου παραδόσεως μας. Η διάκριση επεκτείνεται στον ιερό κλήρο, τους ευγενείς άρχοντες και στον ευλογημένο και φιλόθεο λαό, δηλαδή σε όλη τη μητρόπολή μας, την οποία υπεραγαπώ χωρίς όρους και όρια και την οποία υπηρετώ ως επίσκοπος για 38 χρόνια. Η τιμητική αυτή διάκριση απλώνεται σε ολόκληρη την εκκλησία μας, την οποία διακονώ επί 54 συναπτά έτη ως κληρικός.»