Ο βράχος της Μονεμβασιάς είναι ένα ιστορικό , αρχαιολογικό και περιβαλλοντικό μνημείο από τα σημαντικότερα της ανατολικής Μεσογείου . Πολλές γενιές Μονεμβασιωτών το προστάτεψαν και το παρέδωσαν στις επόμενες με αναλλοίωτα τα κεντρικά χαρακτηριστικά του.
Οι δημοτικές αρχές αλλά και η κεντρική εξουσία διαχρονικά πραγματοποίησαν σημαντικά έργα για την ανάδειξη του και αρκετά βρίσκονται σε εξέλιξη όπως η βελτίωση του δρόμου πρόσβασης, η μετατροπή σε μουσείο του σπιτιού του μεγάλου μας ποιητή Γιάννη Ρίτσου , η συντήρηση του ναού του Ελκομένου.
Όμως, με λύπη διαβάσαμε πρόσφατα, ότι ο Δήμος προκήρυξε διαγωνισμό για την εγκατάσταση, λίγα μέτρα έξω από την πύλη της κάτω πόλης, ενός τεράστιου μεταλλικού τελεφερίκ σαν αυτά που τοποθετούνται σε χιονοδρομικά κέντρα. Σύμφωνα με τα έγγραφα που συνοδεύουν την προκήρυξηi, πρόκειται για δύο βαγόνια μεταφοράς 15 ατόμων το καθένα, που θα κρέμονται από τρία συρματόσχοινα μήκους 90 μέτρων το καθένα υποστηριζόμενα από τσιμεντένιες κολώνες. Θα ξεκινά από ένα τσιμεντένιο κτίσμα στην πλαγιά πάνω από το δρόμο και θα καταλήγει στο επάνω κάστρο σε άλλο κτίσμα – πλατφόρμα άφιξης/αναχώρησης που θα προεξέχει από τα τείχη και θα δεσπόζει
στο περιβάλλον. Από αυτό θα ξεκινούν τσιμεντένιοι διάδρομοι διακίνησης επισκεπτών άγνωστου συνολικού μήκους.
Αυτή η κατασκευή θα αλλάξει εντελώς τη φυσιογνωμία ολόκληρου του αρχαιολογικού χώρου , θα γίνει το κυρίαρχο στοιχείο του : Ένα τεράστιο σύστημα από τσιμέντο ,σίδερο και γυαλί που θα δεσπόζει πάνω στο βράχο αλλά και στη νότια πλαγιά του. Η αυστηρή , λιτή βυζαντινή μορφή του βράχου και των δύο οικισμών του ( άνω και κάτω πόλη) που διατηρήθηκε επί αιώνες θα αντικατασταθεί από μια φαιδρή βιομηχανική-τουριστική απομίμηση χιονοδρομικού κέντρου … δίπλα στη θάλασσα.
Θα μας σηματοδοτήσει όλους σαν μια ανιστόρητη και αδιάφορη γενιά που ενδιαφέρθηκε μόνο για την άγρια τουριστική εκμετάλλευση ενός από τα σημαντικότερα μνημεία της χώρας, που μας το κληροδότησε η φύση , η ιστορία και οι προηγούμενες γενιές .
Το τελεφερίκ θα είναι η πιο οχλούσα , λόγω θορύβου, εγκατάσταση στην περιοχή όχι μόνο για τους κατοίκους της «Γέφυρας» και του Κάστρου αλλά και για κατοίκους πιο μακρινών οικισμών . Τα τρία συρματόσχοινα μήκους καθένα 90 μέτρων ,λόγω των εντόνων ανέμων που σχεδόν πάντοτε πνέουν στην περιοχή , θα παράγουν, ημέρα και νύχτα ,ένα αδιάκοπο θόρυβο , ενοχλητικό ακόμη και σε μεγάλες αποστάσεις ενώ κατά τη λειτουργία του θα προστίθεται και ο θόρυβος από το σύστημα τροχαλιών που θα μεταδίδουν την κίνηση.
Το τελεφερίκ ενώ θα είναι μια μόνιμη προσβολή του μνημείου θα λειτουργεί σπάνια, ακριβώς λόγω των ισχυρών ανέμων . Δηλαδή πρόκειται για άχρηστο έργο. Στην Ακρόπολη της Αθήνας έχει τοποθετηθεί ανελκυστήρας στηριγμένος στο βράχο – όχι εναέριο τελεφερίκ όπως σχεδιάζεται για τη Μονεμβασία – και όμως πολύ συχνά δεν λειτουργεί λόγω ανέμων, παρ’ όλο που οι άνεμοι στην Αθήνα δεν συγκρίνονται με τους ανέμους στη Μονεμβάσια.
Τα περίπου 6.000.000€ που είναι ο αρχικός προϋπολογισμός και επιπλέον τα ποσά που θα χρεωθούν για τις οριστικές μελέτες -που αφήνονται να γίνουν από τον υποψήφιο εργολάβο (!!!)-είναι τεράστιο ποσό και ο τόπος το έχει ανάγκη για πολύ πιο επείγοντα και πιο
σημαντικά έργα που ταυτόχρονα δεν προσβάλουν ούτε το περιβάλλον ούτε την πολιτιστική κληρονομιά: Πρώτα απ’ όλα για τη συντήρηση και αποκατάσταση των δεκάδων σημαντικών μνημείων της επάνω πόλης αλλά και για τη βελτίωση του βιολογικού καθαρισμού λυμάτων του Κάστρου που κάθε καλοκαίρι υπερχειλίζει και μετατρέπεται σε πηγή μόλυνσης και δυσοσμίας και για τον καθαρισμό της θάλασσας που τα τελευταία χρόνια είναι γεμάτη απορρίματα.
Το μόνο πρόσχημα για αυτή την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και την αλόγιστη σπατάλη πόρων αναγκαίων για επείγοντα έργα είναι η πρόσβαση στο επάνω κάστρο ανθρώπων με κινητικά προβλήματα : Το επιχείρημα είναι προσχηματικό πρώτον γιατί σήμερα οι επισκέπτες έχουν ελάχιστα να δουν στην επάνω πόλη επειδή ακριβώς δεν έχει συντηρηθεί. Αυτό που χρειάζεται είναι να διατεθούν κεφάλαια για τη συντήρηση/αποκατάστασή της , όχι για αύξηση του αριθμού των επισκεπτών σε μνημεία εγκαταλειμμένα στην τύχη τους. Δεύτερον γιατί τα άτομα με κινητικά προβλήματα δεν μπορούν να κινηθούν ούτε καν στην κάτω πόλη που σήμερα συγκεντρώνει και το μεγαλύτερο τουριστικό ενδιαφέρον. Τρίτον ουδέποτε έγινε κάποια μελέτη που να αποδεικνύει ότι υπάρχει τόσο πιεστικό και μαζικό ενδιαφέρον προσώπων με κινητικά προβλήματα για την επάνω πόλη ώστε να γίνει κατά προτεραιότητα η εγκατάσταση τελεφερίκ, πριν αποκατασταθούν -έστω στοιχειωδώς- και γίνουν επισκέψιμα τα επί αιώνες εγκαταλειμμένα μνημεία .
Ο Σύλλογος Φίλων Μονεμβασίας απευθύνεται στο Υπουργείο Πολιτισμού , στους επιστήμονες του ΚΑΣ , στην αρχαιολογική υπηρεσία και στη Δημοτική Αρχή της Μονεμβάσιας με το εξής ερώτημα : Πιστεύετε πραγματικά ότι θα ωφελήσει σε κάτι η επιθετική αλλαγή της μορφής και του ύφους του Βράχου της Μονεμβασιάς ;
Ειδικά ο Δήμος θα έπρεπε να σκεφθεί και την οικονομική επιβάρυνση του προϋπολογισμού του με το κόστος συντήρησης. Λόγω της έντασης των ανέμων ,οι φθορές θα είναι πέραν των συνήθων . Το αναβατόριο της Ακρόπολης στην Αθήνα , πολύ πιο ήπια κατασκευή από το προτεινόμενο για τη Μονεμβάσια , κλείνει για μακρά διαστήματα για τεχνικούς λόγους.
Καλούμε όλους τους φορείς και τους κατοίκους της περιοχής να κινητοποιηθούν για να μην προχωρήσει αυτό το καταστροφικό για τον τόπο μας έργο. Κανείς στη Μονεμβάσια δεν θα ωφεληθεί από αυτό , ούτε καν όσοι ασχολούνται με τον τουρισμό. Ο βράχος της Μονεμβασιάς συγκεντρώνει χιλιάδες τουριστών για αυτό που είναι από τον 6ο αιώνα μέχρι σήμερα . Η μετατροπή του σε απομίμηση χιονοδρομικού κέντρου θα απομακρύνει επισκέπτες ,δεν θα προσελκύσει .
Μονεμβασιά 5 Δεκέμβρη 2023
i Η προμελέτη του έργου δεν δημοσιεύθηκε .Τα υπόλοιπα είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Δήμου. https://monemvasia.gov.gr/%cf%80%cf%81%ce%bf%ce%bc%ce%ae%ce%b8%ce%b5%ce%b 9%ce%b1-%ce%ba%ce%b1%ce%b9- %ce%b5%ce%b3%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b1%cf%83%ce%b7- %ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b2%ce%b1%cf%84%ce%bf%cf%81%ce%af/