Το σύστημα της απλής αναλογικής συγκριτικά με την ενισχυμένη, εξηγεί ο κ. Παναγιώτης Σταθόπουλος, διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών και πολιτικός αναλυτής (Πηγή ΕΡΤ)
«Η διαφορά είναι τεχνικά απλούστατη, δηλαδή το βασικό είναι ότι ο εκλογικός μας νόμος προβλέπει ότι στο σύνολο των ψήφων (…) γίνεται μια αναλογική κατανομή μεταξύ των κομμάτων που υπερβαίνουν το 3% των εδρών. Στο σύστημα του μπόνους (ενισχυμένη αναλογική) προβλέπεται ότι εφόσον το κόμμα που προηγείται, που είναι πρώτο σε ψήφους, είναι από 25% και πάνω, δικαιούται ένα μπόνους εδρών, το οποίο είναι για κάθε μισό % μία έδρα κτλ, με ένα «στοπ» στο 40%, που το μπόνους έχει ξεκινήσει από 20 έδρες και έχει φτάσει τις 40. Εκεί σταματάει η πριμοδότηση γιατί δεν έχει νόημα να συνεχίσει περαιτέρω. Δημιουργείται έτσι κι αλλιώς κοινοβουλευτική πλειοψηφία, από το 40% και πάνω», τονίζει ο κ. Σταθόπουλος.
Ο πολιτικός αναλυτής προχώρησε σε παραδείγματα ώστε να γίνει κατανοητό πώς κατανέμονται οι έδρες, μιας και η απλή αναλογική έχει να εφαρμοστεί από το 1989. «Η τεχνική του εκλογικού νόμου με τον οποίο θα κληρωθούν οι έδρες σε εκλογικές περιφέρειες είναι ίδια είτε είναι η αναλογική είτε είναι ο νόμος του μπόνους. Για την ακρίβεια, κάτι που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι η Ελλάδα από το 1844 μέχρι το 2004 που έκανε εκλογές, πάντα έδινε έδρες σύμφωνα με το άθροισμα ανά εκλογική περιφέρεια.», διευκρίνισε ενώ πρόσθεσε: «Η διαφορά είναι η εξής: η απόλυτη αναλογική με την κυριολεξία του όρου, όπως ξέρουμε στα εργατικά σωματεία, στις φοιτητικές εκλογές, η απλή αναλογική που εφαρμόζεται διαρκώς και παντού στην Ελλάδα – δηλαδή το εκλογικό μέτρο και μετά τα υπόλοιπα των ψήφων – εφαρμόζεται μόνο στις τριεδρικές περιφέρειες και στις διεδρικές αλλά όχι σε μονοεδρικές (…) Όποιος έχει έστω και μία ψήφο παραπάνω, παίρνει την έδρα».
«Στις τριεδρικές το ίδιο, που επίσης πρακτικά σημαίνει ότι τα τρία πρώτα κόμματα θα πάρουν από μία έδρα το καθένα. Οι εξαιρέσεις είναι σπάνιες, είναι δύσκολο να συμβούν ποσοτικά, αριθμητικά. Είχε συμβεί την προηγούμενη φορά στη Λακωνία. Η Νέα Δημοκρατία πήρε δύο έδρες και το τρίτο κόμμα δεν πήρε έδρα. (…) Από τις τετραεδρικές και πάνω γίνεται η λεγόμενη πανελλήνια συγκριτική κατανομή, η οποία έχει ως εξής: Θα γίνει η πρώτη κατανομή σε κάθε μία από τις εκλογικές περιφέρειες, σύμφωνα με το εκλογικό της μέτρο, όπως προβλέπει κανονικά η αναλογική, αλλά στη συνέχεια δεν μπαίνουμε στα υπόλοιπα της κάθε εκλογικής περιφέρειας ξεχωριστά, αλλά μπαίνουμε ανά κόμμα στα υπόλοιπα του συνόλου της χώρας, ξεκινώντας από το κόμμα που έχει το μικρότερο εκλογικό ποσοστό», εξηγεί ο κ. Σταθόπουλος.
«Δεν είναι ευτυχής συγκυρία. Δεν είναι τεχνικά σωστό σύστημα και το πολιτικό μας σύστημα θα πρέπει να ασχοληθεί και να το διορθώσει» είπε χαρακτηριστικά, σχολιάζοντας την απλή αναλογική.
Αναλυτικά
Μετά τις αλλαγές του άρθρου 1 του Ν.4654/2020 στην εκλογική νομοθεσία (Π.Δ.26/2012) στις εκλογές του Ιουνίου θα εφαρμοστεί ο εκλογικός νόμος της ενισχυμένης αναλογικής που προσφέρει, ένα κυμαινόμενο μπόνους εδρών στο νικητή των εκλογών σε αντίθεση με την απλή αναλογική των εκλογών του Μαίου.
Ο εκλογικός νόμος της ενισχυμένης αναλογικής
Με τα άρθρα 99 και 100 του Π.Δ.26/2012 όπως τροποποιήθηκαν με το Ν.4654/2020 οι δεύτερες εκλογές του Ιουνίου 2023 θα διεξαχθούν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής αναφορικά με την κατανομή των εδρών των εκλογικών περιφερειών, καθώς και των εδρών επικρατείας.
Στη Βουλή θα εκπροσωπηθούν οι εκλογικοί σχηματισμοί, οι συνδυασμοί κομμάτων, οι συνδυασμοί συνασπισμών κομμάτων, οι συνδυασμοί ανεξαρτήτων, καθώς και οι μεμονωμένοι υποψήφιοι που συγκεντρώνουν στην επικράτεια ποσοστό εγκύρων ψηφοδελτίων τουλάχιστον ίσο με το τρία τοις εκατό (3%) του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στην επικράτεια. Αν από ένα κόμμα δεν συγκεντρωθεί το 3% τότε δεν έχει το δικαίωμα να μπει στην κατανομή των εδρών.
Εάν ένας εκλογικός σχηματισμός λάβει ποσοστό 25% λαμβάνει αυτόματα το μπόνους εδρών είναι 20 έδρες, ενώ οι υπόλοιπες 280 έδρες από τις 300 έδρες της Βουλής, κατανέμονται αναλογικά ανάμεσα στα κόμματα που μπήκαν στη Βουλή.
Το πρώτο κόμμα θα λάβει για κάθε ποσοστό 1% πάνω από το 25% θα παίρνει 2 έδρες μπόνους ή αντίστοιχα για κάθε επιπλέον 0,5% το μπόνους αυξάνεται κατά μία (1) έδρα με ανώτατο όριο τις 30 έδρες. Αν δεν καταφέρει να φτάσει στο 40% και μείνουν κάποιες έδρες μπόνους, αυτές θα κατανεμηθούν αναλογικά στα υπόλοιπα κόμματα.
Με την ενισχυμένη αναλογική το πρώτο κόμμα μπορεί να πάρει έως και 50 έδρες ως μπόνους. Οι έδρες μοιράζονται με βάση το τελικό ποσοστό που θα λάβει και μπορούν να φτάσουν τις 50, που είναι και το «ταβάνι» μόνο αν λάβει ποσοστό από 40% και πάνω.
Ο πήχης της αυτοδυναμίας
Ο Πήχης της αυτοδυναμίας του πρώτου κόμματος εξαρτάται από τον αριθμό των κομμάτων που θα λάβουν ποσοστό άνω του 3% και θα πάρουν μέρος στην κατανομή των εδρών.
Όσο περισσότερα κόμματα είναι εκτός Βουλής τόσο περισσότερο κατεβαίνει ο πήχης της αυτοδυναμίας.
Αν κάποιο κόμμα που ήταν στο όριο του 3% καταφέρει στις επόμενες εκλογές να μπει στη Βουλή, τότε το ποσοστό που θα πρέπει να συγκεντρώσει το πρώτο κόμμα για να βγάλει αυτοδυναμία, θα ανέβει πιο ψηλά.
Με πεντακομματική Βουλή η αυτοδυναμία εξασφαλίζεται με ποσοστό περί το 37,5%, με εξακομματική ο πήχης ανεβαίνει γύρω στο 38,4% και με επτακομματική στο 39,3%.
Δείτε εδώ πίνακα του ΕΡΤNEWS για τον υπολογισμό των εδρών.
Εκλογές με λίστα
Οι επικείμενες εκλογές διαφέρουν από αυτές της 21ης Μαΐου και στον τρόπο εκλογής των υποψηφίων. Θα πραγματοποιηθούν με δεσμευμένο συνδυασμό (λίστα), καθώς θα επαναπροκηρυχθούν σε διάστημα λιγότερο από 18 μήνες από τις προηγούμενες.
Με αυτή τη διαδικασία οι βουλευτές δεν εκλέγονται με σταυρό προτίμησης αλλά κατά σειρά στο ψηφοδέλτιο κάθε εκλογικής περιφέρειας, όπως συμβαίνει με τους βουλευτές Επικρατείας.
Προφανώς, τα κομματικά επιτελεία και οι πολιτικοί αρχηγοί θα καταρτίσουν τις λίστες των ψηφοδελτίων λαμβάνοντας υπόψη τη σειρά κατάταξης των βουλευτών στις πρόσφατες εκλογές, αν και δεν δεσμεύονται για κάτι τέτοιο από την εκλογική νομοθεσία.
Έχουν, δηλαδή, το δικαίωμα να συμπεριλάβουν υποψηφίους ακόμα και αν εκείνοι δεν εξελέγησαν στις εκλογές της 21ης Μαΐου και να θέσουν εκτός ψηφοδελτίων ή να κατατάξουν χαμηλότερα στη λίστα υποψηφίους, οι οποίοι εξελέγησαν στην πρόσφατη εκλογική διαδικασία.
Τα βήματα προς τις νέες εκλογές
Έγκριση κομμάτων από τον Άρειο Πάγο – Όνομα και έμβλημα των κομμάτων
Για τις εκλογές του Ιουνίου 2023 θα ακολουθηθεί και πάλι η διαδικασία έγκρισης ονόματος και εμβλήματος από τον Άρειο Πάγο.
Με την έναρξη της προεκλογικής περιόδου κάθε πολιτικό κόμμα γνωστοποιεί το αργότερο τρεις (3) ημέρες με γραπτή δήλωσή του, η οποία επιδίδεται προς τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, το όνομα και το έμβλημα του κόμματος για όλη την Επικράτεια.
Δήλωση ονόματος και εμβλήματος εντός της ανωτέρω προθεσμίας, σύμφωνα με τις νόμιμες διατάξεις έχουν δικαίωμα να επιδώσουν και οι συνδυασμοί ανεξάρτητων υποψηφίων, που την υπογράφουν όλα τα μέλη του συνδυασμού, καθώς και οι μεμονωμένοι υποψήφιοι την οποία υπογράφει καθένας από αυτούς.
Το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου, συνεδριάζοντας σε συμβούλιο, αποφασίζει αν πληρούνται οι προϋποθέσεις του εκλογικού νόμου για τη συμμετοχή του αιτούντα στις εκλογές και την ανακήρυξη των υποψηφίων.
Τρεις ημέρες μετά τη λήξη προθεσμίας υποβολής υποψηφιοτήτων, ο ‘Αρειος Πάγος ανακηρύσσει σε δημόσια συνεδρίαση τους εκλογικούς συνδυασμούς.
Εντός 10 ημερών από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου οι αντιπεριφερειάρχες καθορίζουν τα εκλογικά τμήματα που θα συσταθούν και ακολούθως, το υπουργείο Εσωτερικών αποστέλλει τους σχετικούς πίνακες όλης της επικράτειας στην εισαγγελία του Αρείου Πάγου.
Να σημειωθεί εδώ ότι :
Απαγορεύεται η χρήση ως ονόματος και εμβλήματος ή σήματος κόμματος ή συνδυασμού συνεργαζόμενων κομμάτων ή συνδυασμού ανεξάρτητων υποψηφίων ή μεμονωμένων υποψηφίων:
α) Συμβόλου θρησκευτικής λατρείας, της σημαίας της πατρίδας ή άλλου παρόμοιου συμβόλου ή σημείου ιδιαίτερης ευλάβειας,
β) του στέμματος,
γ) συμβόλων ή εμβλημάτων του δικτατορικού καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967 ή φωτογραφιών προσώπων που έχουν καταδικαστεί για τη συμμετοχή τους σε αυτό.
Να υπενθμίσουμε ότι το άρθρο 32 παρ.1 του Π.Δ.26/2012 μετά την πρόσφατη τροποποίησή του με το άρθρο 35 του Ν.5043/2023 – ΦΕΚ 91/Α/13-4-2023 προβλέπει:
«1. Στις βουλευτικές εκλογές λαμβάνουν μέρος είτε συνδυασμοί υποψηφίων ενός μόνο κόμματος είτε συνδυασμοί συνασπισμού περισσότερων του ενός συνεργαζόμενων κομμάτων είτε συνασπισμοί ανεξάρτητων υποψηφίων είτε μεμονωμένοι υποψήφιοι. Για την κατάρτιση συνδυασμού πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Το κόμμα να έχει ιδρυθεί νόμιμα.
β) Ο πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας, τα μέλη της διοικούσας επιτροπής, ο νόμιμος εκπρόσωπος και η πραγματική ηγεσία του κόμματος να μην έχουν καταδικασθεί σε οποιονδήποτε βαθμό σε κάθειρξη για τα αδικήματα των Κεφαλαίων 1 6 του Δεύτερου Βιβλίου του Ποινικού Κώδικα, ή σε οποιαδήποτε ποινή για εγκλήματα του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα που επισύρουν την ποινή της ισόβιας κάθειρξης. Η αποστέρηση του δικαιώματος κατάρτισης συνδυασμών, σύμφωνα με την παρούσα περίπτωση, ισχύει για τη χρονική διάρκεια της επιβληθείσας ποινής και υπολογίζεται από την επομένη της ημέρας της οριστικής καταδικαστικής απόφασης. Η έκτιση ή μη της ποινής ή η παραγραφή αυτής δεν ασκεί επιρροή στον υπολογισμό του ανωτέρω χρονικού διαστήματος. Στο πλαίσιο του παρόντος άρθρου, η πραγματική ηγεσία έχει την έννοια ότι πρόσωπο άλλο από εκείνο που κατέχει τυπικά θέση προέδρου, γενικού γραμματέα, μέλους της διοικούσας επιτροπής ή νομίμου εκπροσώπου με συγκεκριμένες πράξεις του εμφανίζεται να ασκεί διοίκηση του κόμματος, ή να έχει τοποθετήσει εικονική ηγεσία, ή να έχει τον ηγετικό πολιτικό ρόλο προς το εκλογικό σώμα.
γ) Η οργάνωση και η δράση του κόμματος να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Η κρίση περί του ότι η δράση του πολιτικού κόμματος δεν εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος δύναται να λάβει χώρα μόνο όταν υφίσταται καταδίκη σε οποιονδήποτε βαθμό υποψηφίων βουλευτών ή ιδρυτικών μελών ή διατελεσάντων προέδρων για τα αδικήματα των άρθρων 134, 187 και 187Α του Ποινικού Κώδικα.
Στην περίπτωση συνασπισμού κομμάτων οι ανωτέρω προϋποθέσεις πρέπει να συντρέχουν για καθένα από τα κόμματα που απαρτίζουν τον συνασπισμό.
Η συνδρομή των προϋποθέσεων της παρούσας ελέγχεται αυτεπαγγέλτως από το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου, στη σύνθεση του οποίου συμμετέχουν ο Πρόεδρος αυτού και όλα τα μέλη του, το οποίο λαμβάνει ή δύναται να ζητεί σχετική τεκμηρίωση από τις κατά περίπτωση αρμόδιες δικαστικές ή άλλες αρχές. Προς υποβοήθηση της κρίσης του, δικαίωμα να υποβάλουν υπόμνημα με στοιχεία τεκμηρίωσης μέχρι τη λήξη της προθεσμίας της παρ. 1 του άρθρου 34, έχουν:
i)τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί κομμάτων που έχουν εκλέξει αντιπροσώπους στη Βουλή των Ελλήνων στις τελευταίες γενικές βουλευτικές εκλογές από τους συνδυασμούς του ίδιου κόμματος ή συνασπισμού,
ii)τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί που έχουν εκλέξει αντιπροσώπους στις τελευταίες εκλογές για την ανάδειξη των Ελλήνων αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου σε περίπτωση αυτεπάγγελτου ελέγχου ή υποβολής υπομνημάτων με στοιχεία τεκμηρίωσης για τα οριζόμενα, καλεί με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο το ελεγχόμενο κόμμα, να λάβει γνώση και να υποβάλει υπόμνημα με τις απόψεις του.»
Δείτε τη σχετική Εκλογική Νομοθεσία
Άρθρο 99 Π.δ. 26/2012 (Α΄57)
Συμμετοχή στην κατανομή εδρών -Καθορισμός των εδρών κάθε εκλογικού σχηματισμού στην επικράτεια
1.Στην κατανομή των εδρών των εκλογικών περιφερειών, καθώς και των εδρών επικρατείας συμμετέχουν οι συνδυασμοί κομμάτων, οι συνδυασμοί συνασπισμών κομμάτων, οι συνδυασμοί ανεξαρτήτων, καθώς και οι μεμονωμένοι υποψήφιοι που συγκεντρώνουν στην επικράτεια ποσοστό εγκύρων ψηφοδελτίων τουλάχιστον ίσο με το τρία τοις εκατό (3%) του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στην επικράτεια όλοι οι εκλογικοί σχηματισμοί.
«Στον ανωτέρω αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων, καθώς και στον αριθμό των ψηφοδελτίων που έλαβαν οι συνδυασμοί κομμάτων και οι συνδυασμοί συνασπισμών κομμάτων συμπεριλαμβάνονται οι ψήφοι που συγκέντρωσαν αυτοί στα εκλογικά τμήματα εξωτερικού.»
«2. Ο αριθμός των εδρών που κατανέμονται στους εκλογικούς σχηματισμούς οι οποίοι συμμετέχουν στην κατανομή των εδρών σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος ορίζεται ως εξής:
α) Εφόσον το αυτοτελές κόμμα, που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων στο σύνολο της Επικράτειας έχει λάβει ποσοστό μικρότερο του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) των έγκυρων ψηφοδελτίων, το σύνολο των εδρών κατανέμεται μεταξύ των δικαιούμενων εδρών εκλογικών σχηματισμών σύμφωνα με τη διαδικασία της παραγράφου 3.
β) Εφόσον το αυτοτελές κόμμα, που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων στο σύνολο της Επικράτειας έχει λάβει ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) των έγκυρων ψηφοδελτίων, διακόσιες ογδόντα (280) έδρες κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των εκλογικών σχηματισμών που συμμετέχουν στην κατανομή των εδρών σύμφωνα με τη διαδικασία της παραγράφου 3. Ο αριθμός των διακοσίων ογδόντα (280) εδρών μειώνεται κατά μια έδρα και μέχρι ανώτατου αριθμού μείωσης τις τριάντα (30) έδρες για κάθε μισό τοις εκατό (0,5%) πλέον του εικοσιπέντε τοις εκατό (25%) που έχει συγκεντρώσει το αυτοτελές κόμμα που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων.
Η διάταξη του ανωτέρω εδαφίου εφαρμόζεται και για συνασπισμό συνεργαζόμενων κομμάτων, ο οποίος συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων, εφόσον ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων, που τον απαρτίζουν, είναι μεγαλύτερος από την δύναμη του αυτοτελούς κόμματος, που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων. Ο μέσος όρος προκύπτει από τη διαίρεση του ποσοστού που έλαβε ο ανωτέρω συνασπισμός δια του αριθμού των κομμάτων που τον αποτελούν. Εφόσον ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων που αποτελούν τον συνασπισμό είναι μικρότερος από τη δύναμη του αυτοτελούς κόμματος που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων τότε η διάταξη του στοιχείου β’ της παρούσας παραγράφου εφαρμόζεται για το αυτοτελές κόμμα.
3.Για τον καθορισμό των εδρών που δικαιούται κάθε εκλογικός σχηματισμός, το σύνολο των ψήφων που συγκέντρωσε στην Επικράτεια πολλαπλασιάζεται με τον συνολικό αριθμό των εδρών που κατανέμονται στους εκλογικούς σχηματισμούς που δικαιούνται έδρα σύμφωνα με τον υπολογισμό της παραγράφου 2 του παρόντος. Το γινόμενό τους διαιρείται με το άθροισμα των έγκυρων ψηφοδελτίων που συγκέντρωσαν στην Επικράτεια όσοι σχηματισμοί συμμετέχουν στην κατανομή των εδρών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1. Οι έδρες που δικαιούται κάθε σχηματισμός στην Επικράτεια είναι το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης. Αν το άθροισμα των ως άνω ακέραιων μερών των πηλίκων υπολείπεται του αριθμού των εδρών που έχει υπολογιστεί κατά την παράγραφο 2 του παρόντος , τότε παραχωρείται, κατά σειρά, ανά μία έδρα και ως τη συμπλήρωση αυτού του αριθμού στους σχηματισμούς, των οποίων τα πηλίκα εμφανίζουν τα μεγαλύτερα δεκαδικά υπόλοιπα.
4.α. Στο αυτοτελές κόμμα, που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων στο σύνολο της Επικράτειας, παραχωρούνται, επιπλέον των εδρών που λαμβάνει, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, οι υπόλοιπες έδρες και μέχρι της συμπλήρωσης του αριθμού των τριακοσίων (300) εδρών, οι οποίες προέρχονται από εκλογικές περιφέρειες στις οποίες έχουν παραμείνει αδιάθετες έδρες μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας που προβλέπεται από τις διατάξεις των παραγράφων 4 έως 8 του άρθρου 100. Η επιπλέον παραχώρηση γίνεται, επίσης, σε συνασπισμό συνεργαζόμενων κομμάτων, εφόσον ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων, που τον απαρτίζουν, είναι μεγαλύτερος από τη δύναμη του αυτοτελούς κόμματος, που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων. Ο μέσος όρος προκύπτει από τη διαίρεση του ποσοστού που έλαβε ο ανωτέρω συνασπισμός δια του αριθμού των κομμάτων που τον αποτελούν. Σε διαφορετική περίπτωση η επιπλέον παραχώρηση, εφόσον τηρούνται οι προϋποθέσεις της παραγράφου 2, γίνεται στο αυτοτελές κόμμα που έχει τον μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων.
β. Το Α’ Τμήμα του Αρείου Πάγου, σε συμβούλιο, κατά την ανακήρυξη των εκλογικών συνδυασμών, αποφαίνεται, αμετακλήτως, για τον χαρακτήρα κάθε κόμματος, ως αυτοτελούς ή ως συνασπισμού συνεργαζόμενων κομμάτων. Η κρίση του διαμορφώνεται, χωρίς δικονομικούς περιορισμούς, από τα υπάρχοντα στοιχεία, τα οποία μπορούν να συμπληρωθούν με υπόμνημα των κομμάτων και των υποψηφίων.
5.Αν ένας εκλογικός σχηματισμός δικαιούται, κατ’ εξαίρεση, σύμφωνα με τις παραγράφους 2, 3 και 4α του παρόντος άρθρου και τις παραγράφους 1,2 και 3 του άρθρου 100, περισσότερες έδρες από όσες του αναλογούν κατά την παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου, ο συνολικός αριθμός τους αναπροσαρμόζεται, προκειμένου να λάβει τελικά τις έδρες που προκύπτουν από την εφαρμογή του άρθρου 100. Στην περίπτωση αυτή μειώνεται αντίστοιχα ο αριθμός των εδρών που καταλαμβάνει ο πρώτος κατά σειρά σε έγκυρα ψηφοδέλτια εκλογικός σχηματισμός, για τον οποίο εφαρμόστηκαν οι διατάξεις της παραγράφου 4α.»
Άρθρο 100 Π.δ. 26/2012 (Α΄57)
Όπως τροποποιήθηκε με το Ν.4648/2019 – ΦΕΚ 205/Α/16-12-2019
Κατανομή εδρών στις εκλογικές περιφέρειες».
«1. Για την κατανομή των εδρών Επικρατείας ως εκλογικό μέτρο λαμβάνεται το ακέραιο μέρος του πηλίκου που προκύπτει από τη διαίρεση του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στην Επικράτεια όλοι οι εκλογικοί σχηματισμοί συμπεριλαμβανομένων και των εκλογικών τμημάτων εξωτερικού, που συμμετέχουν στην κατανομή των εδρών σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 99 δια του αριθμού των βουλευτών Επικρατείας.
2. Ο αριθμός των βουλευτών Επικρατείας που αναδεικνύουν όσοι συμμετέχουν στην κατανομή εδρών προκύπτει από το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων, που έλαβαν στην Επικράτεια διά του εκλογικού μέτρου. Στο άθροισμα των εγκύρων ψηφοδελτίων συμπεριλαμβάνονται και τα αποτελέσματα των εκλογικών τμημάτων εξωτερικού.» ( )
3.Αδιάθετες έδρες επικρατείας κατανέμονται ανά μία σε όσους έχουν το μεγαλύτερο αχρησιμοποίητο υπόλοιπο, αρχίζοντας από το συνδυασμό με το μεγαλύτερο υπόλοιπο.
4.Για την κατανομή των εδρών σε κάθε εκλογική περιφέρεια ως εκλογικό μέτρο λαμβάνεται το ακέραιο μέρος του πηλίκου που προκύπτει από τη διαίρεση του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν μέρος στις εκλογές, ανεξάρτητα από τη συμμετοχή τους στην κατανομή της παρ. 1 του άρθρου 99, δια του αριθμού των εδρών της.
Για τον καθορισμό των εδρών που δικαιούται κάθε εκλογικός σχηματισμός σε κάθε εκλογική περιφέρεια διαιρείται το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων, που έλαβε στην περιφέρεια ο εν λόγω σχηματισμός, δια του εκλογικού μέτρου. Οι έδρες του στην εκλογική περιφέρεια είναι το ακέραιο μέρος του πηλίκου της παραπάνω διαίρεσης.
5.Εκλογικός σχηματισμός που έχει στους συνδυασμούς του λιγότερους υποψηφίους από τις έδρες που δικαιούται, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, στην εκλογική περιφέρεια καταλαμβάνει τόσες έδρες όσοι είναι οι υποψήφιοί του. Οι έδρες που δεν του προσκυρώνονται γι’ αυτόν το λόγο κατανέμονται σύμφωνα με τις παραγράφους 6 και 7.
Η έδρα των μονοεδρικών εκλογικών περιφερειών καταλαμβάνεται από τον εκλογικό σχηματισμό που συμμετέχει στην κατανομή των βουλευτικών εδρών σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 99 και έχει λάβει τα περισσότερα έγκυρα ψηφοδέλτια στην εκλογική αυτή περιφέρεια.
«6. Για την κατανομή τυχόν αδιάθετων εδρών υπολογίζεται η διαφορά των εδρών που έχουν διατεθεί, σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους του παρόντος άρθρου, από τις έδρες που δικαιούται, σύμφωνα με τις παραγράφους 3, 4α και 5 του άρθρου 99. Στη συνέχεια υπολογίζονται τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων των εκλογικών σχηματισμών σε κάθε εκλογική περιφέρεια εκτός από τις μονοεδρικές. Το υπόλοιπο αυτό είναι η διαφορά του γινομένου των εδρών που κατέλαβαν οι παραπάνω σχηματισμοί στην εκλογική περιφέρεια επί το εκλογικό της μέτρο από το σύνολο των ψήφων που έλαβαν στην ίδια εκλογική περιφέρεια.
7. Τυχόν αδιάθετες έδρες διεδρικών και τριεδρικών εκλογικών περιφερειών διατίθενται, κατά σειρά και ανά μία, στον εκλογικό σχηματισμό που εμφανίζει σε καθεμία από αυτές τα μεγαλύτερα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα. Εάν σε κάποιο εκλογικό σχηματισμό διατεθούν συνολικά περισσότερες έδρες από όσες δικαιούται, σύμφωνα με τις παραγράφους 3, 4α και 5 του άρθρου 99, οι πλεονάζουσες αφαιρούνται, ανά μία, από τις τριεδρικές περιφέρειες και αν υπάρξει ανάγκη από τις διεδρικές, στις οποίες εμφανίζει τα μικρότερα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα.
8. Οι εκλογικές περιφέρειες που εξακολουθούν να έχουν αδιάθετες έδρες διατάσσονται κατά φθίνουσα σειρά, με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα του εκλογικού σχηματισμού με το μικρότερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων στην Επικράτεια που δικαιούται έδρα σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 99. Στον εκλογικό σχηματισμό που έχει τον μικρότερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων στην Επικράτεια παραχωρείται ανά μία έδρα από καθεμία από αυτές τις εκλογικές περιφέρειες και ως τη συμπλήρωση του αριθμού των εδρών που ο εκλογικός σχηματισμός δικαιούται, σύμφωνα με τις παραγράφους 3, 4α και 5 του άρθρου 99. Αν πάλι παραμείνουν αδιάθετες έδρες, η διαδικασία του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζεται διαδοχικά για όλους τους εκλογικούς σχηματισμούς που συμμετέχουν σε αυτή, αρχίζοντας από όποιον συγκέντρωσε τον μικρότερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων σε όλη την Επικράτεια προς αυτόν με τον αμέσως μεγαλύτερο.»