Η εφαρμογή της ΚΑΠ από την Κυβέρνηση της ΝΔ τα τελευταία χρόνια δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Από το 2019 και κάθε νέα χρονιά, παρόλο που η ΚΑΠ ήταν ήδη δεδομένη και άρα χωρίς μεγάλες αλλαγές στην εφαρμογή της, ο ΟΠΕΚΕΠΕ ήταν όλο και πιο απροετοίμαστος στην υποδοχή των αιτήσεων των αγροτών.
Κάθε χρόνο η ηγεσία του ΥπΑΑΤ και του ΟΠΕΚΕΠΕ παλινδρομούσε διαρκώς με απευθείας αναθέσεις του έργου της ΕΑΕ, με σοβαρές καθυστερήσεις αλλά και κυρίως με πολύ σοβαρά προβλήματα και ανεπάρκειες που αναδείχθηκαν και από τον φετινό έλεγχο για τις χρονιές 2020, 2021 και 2022 από τις αρμόδιες υπηρεσίες της DG AGRI. Αποτέλεσμα είναι, η χώρα μας και οι αγρότες να απειλούνται ήδη με πρόστιμα και καταλογισμούς τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ, ποσό αστρονομικό κάτω από τις σημερινές ιδιαίτερες συνθήκες.
Και αντί το πάθημα να γίνει μάθημα, και ενώ απομένουν μόλις 40 ημέρες για την έναρξη της νέας ΚΑΠ, το ΔΣ του ΟΠΕΚΕΠΕ αποφάσισε πριν λίγες μόλις ημέρες, στις 18 Νοεμβρίου 2022, τη διενέργεια Διεθνούς Ηλεκτρονικού Διαγωνισμού για την επιλογή Αναδόχου Τεχνικού Συμβούλου για την υποστήριξη των λειτουργιών του ΟΠΕΚΕΠΕ που σχετίζονται με την Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης, περιόδων 2023-2028.
Έτσι, στην ουσία, η πολιτική ηγεσία επέλεξε να αποκλείσει κάθε πιθανότητα έγκαιρης επιλογής αναδόχου μέσα από διαγωνισμό και πολύ περισσότερο έγκαιρης υλοποίησης του έργου. Ως φαίνεται, έχει ήδη αποφασίσει να προχωρήσει, με τον γνωστό αδιαφανή τρόπο των απευθείας αναθέσεων, που μέχρι σήμερα μόνο προβλήματα έχει δημιουργήσει.
Σαν να μην έφτανε βέβαια αυτό, οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, οι αγρότες μας, ενώ απομένουν μόλις 40 ημέρες για την έναρξη της νέας ΚΑΠ, ετοιμάζονται για ένα “ραντεβού στα τυφλά” με τις νέες, διαφορετικές και υψηλές απαιτήσεις του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της νέας ΚΑΠ. Αποτέλεσμα θα είναι μεγάλη μερίδα τους να βρεθούν πολύ σύντομα σε πλήρη αδυναμία να πάρουν τις σωστές αποφάσεις και σε μεγάλο κίνδυνο, αν όχι βεβαιότητα, να χάσουν μεγάλο μέρος των ενισχύσεων που δικαιούνται.
Αυτό το νέο Ε.Σ.Σ και οι κουτσουρεμένες πληρωμές που θα επιφέρει, αρχής γενομένης της νέας χρονιάς, φέρουν την αποκλειστική σφραγίδα της Κυβέρνησης της ΝΔ και των επιλογών της. Ολα τα μηνύματα δείχνουν όμως. ότι δεν θα είναι αυτή που θα έχει την ευθύνη εφαρμογής. Όσο είναι καιρός. θα πρέπει να περισωθεί η στοιχειώδης αξιοπιστία των υπηρεσιών και να ενημερωθεί ο αγροτικός κόσμος.
Για το λόγο αυτό ο Στ. Αραχωβίτης βουλευτής και Τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατέθεσε Επίκαιρη Ερώτηση φέροντας την πολιτική ηγεσία, έστω και στην τελευταία στιγμή, προ των σοβαρών ευθυνών της.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Επίκαιρης Ερώτησης:
ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ
Αθήνα, 02/12/2022
Προς τον κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
ΘΕΜΑ: «Επίπεδο Προετοιμασίας για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ και του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου (ΕΣΣ)»
Την 21 Νοεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανακοίνωσε ότι ενέκρινε και τυπικά το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της χώρας μας. Έτσι, από την 1η Ιανουαρίου 2023 η χώρα μας οφείλει να ξεκινήσει την πλήρη εφαρμογή του. Είναι προφανές ότι απομένει ελάχιστος χρόνος, λιγότερο από δύο μήνες, ώστε να αποκτήσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ και ο ΟΠΕΚΕΠΕ την ετοιμότητα εκείνη που απαιτείται για να υπάρξει η ομαλή και αποτελεσματική μετάβαση στις νέες και υψηλές απαιτήσεις για την εφαρμογή του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου. Παράλληλα με αυτή την αναγκαία προετοιμασία των υπηρεσιών, είναι ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη να επικοινωνηθεί στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο στους άμεσα ενδιαφερόμενους, τους αγρότες της χώρας μας.
Η μέχρι στιγμής ελλιπέστατη στελέχωση και προετοιμασία των Υπηρεσιών ενέχει πολύ σοβαρούς κινδύνους για την ορθή έγκαιρη και αποτελεσματική εφαρμογή του ΕΣΣ. Παράλληλα, η παντελής απουσία τεκμηριωμένης, υπεύθυνης και οργανωμένης ενημέρωσης από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης κα Τροφίμων, των γεωπόνων συμβούλων και του συνόλου του αγροτικού κόσμου, για τις απαιτήσεις της νέας ΚΑΠ, είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει μεγάλη μερίδα των αγροτών σε πλήρη αδυναμία να πάρει τις σωστές αποφάσεις με αποτέλεσμα να απωλέσει μεγάλο μέρος των άμεσων ενισχύσεων αλλά και των προγραμμάτων του ΠΑΑ που δικαιούται.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με Πανελλαδική Αγροτική Έρευναστους Έλληνες αγρότες, ελάχιστα έως καθόλου ενημερωμένο σχετικά με την Κοινή Αγροτική Πολιτική που θα εφαρμοστεί μετά το 2023 στην Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει το 73% των ερωτηθέντων, ενώ μόλις το 28% γνωρίζει ότι η ψηφιοποίηση αποτελεί οριζόντιο στόχο αυτής.
Στο ίδιο πλαίσιο, το ΔΣ του ΟΠΕΚΕΠΕ αποφάσισε, ενάμιση μόλις μήνα πριν την έναρξη της νέας ΚΑΠ, μόλις στις 18-11-2022, τη διενέργεια Διεθνούς Ηλεκτρονικού Διαγωνισμού για την επιλογή Αναδόχου Τεχνικού Συμβούλου για την Υποστήριξη των λειτουργιών του ΟΠΕΚΕΠΕ που σχετίζονται με την Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης, περιόδων 2023-2028. Ο χρόνος έκδοσης αυτής της απόφασης αποκλείει κάθε πιθανότητα έγκαιρης επιλογής αναδόχου μέσα από διαγωνισμό και πολύ περισσότερο έγκαιρης υλοποίησης του έργου. Επιπλέον, το εύρος του αντικειμένου του διαγωνισμού είναι ασαφές, αφού δεν προκύπτει ότι περιλαμβάνονται λειτουργίες όπως οι έλεγχοι, οι πληρωμές, το ΟΠΣΑΑ, η συντήρηση των συστημάτων 2023-2028 κλπ.
Όλα τα παραπάνω, σε αντίθεση με τις εξαγγελίες σας για «κάθαρση» του χώρου, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι έχετε ήδη αποφασίσει να προχωρήσετε με τον γνωστό για εσάς και πλέον αδιαφανή τρόπο των απευθείας αναθέσεων, που μέχρι σήμερα μόνο προβλήματα έχει δημιουργήσει, ενώ παράλληλα ο τρόπος άσκησης της πολιτικής σας εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους δημοσιονομικών διορθώσεων.
Είναι λοιπόν εύλογη η ανησυχία για την ανεπαρκή ετοιμότητα των υπηρεσιών του ΥπΑΑΤ και του ΟΠΕΚΕΠΕ που θα συνεπάγεται μεγάλη μείωση των ενισχύσεων για τους παραγωγούς, αφού απομένουν μόλις 40 ημέρες για την έναρξη εφαρμογής της νέας ΚΑΠ.
Ερωτάται ο κος Υπουργός:
1. Είναι έτοιμες οι υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ και των εποπτευόμενων φορέων του, επαρκώς στελεχωμένες και με σαφές θεσμικό πλαίσιο, για την εφαρμογή του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της νέας ΚΑΠ και συγκεκριμένα έχουν δοθεί σαφείς οδηγίες στις υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ και του ΟΠΕΚΕΠΕ για την εφαρμογή του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου σχετικά με τον νέο ορισμό του Ενεργού Αγρότη, τα Οικολογικά σχήματα, τις Συνδεδεμένες ενισχύσεις, την Αναδιανεμητική ενίσχυση, το AKIS και ποια είναι τα ζητήματα που δεν έχουν ακόμη επιλυθεί ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη και καθολική εφαρμογή του από 1/1/2023;
2. Δεδομένου ότι λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων στην διενέργεια του Διεθνούς Ηλεκτρονικού Διαγωνισμού, θεωρείται εξαιρετικά απίθανο να υπάρχει έγκαιρα ανάδοχος τεχνικός σύμβουλος στον ΟΠΕΚΕΠΕ για τα πληροφοριακά συστήματα που θα υποστηρίξουν τη νέα ΚΑΠ, πως σκοπεύετε να κινηθείτε ή μήπως τελικά θα καταφύγετε σε μια ακόμα απευθείας ανάθεση;
Ο ερωτών Βουλευτής
Αραχωβίτης Σταύρος