Τη διαβεβαίωση ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας έχει αναλάβει όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για το θέμα, σε συνεργασία με το ΙΓΜΕ, την Ελληνική Γεωλογική Εταιρία, καθώς και άλλα ιδρύματα και μουσεία της χώρας, αποτύπωσε η απάντηση του Αν.Υπουργού Σ. Φάμελου στην ερώτηση του βουλευτή Λακωνίας Στ. Αραχωβίτη και άλλων 27 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, σχετικά με τον χαρακτηρισμό του Απολιθωμένου Δάσους Αγ. Νικολάου Βοΐων ως «Μνημείο της Φύσης» και την ένταξή του στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γεωπάρκων.
Στην απάντηση επισημαίνεται επίσης ότι τα αιτήματα που έχουν υποβληθεί στο ΥΠΕΝ, μεταξύ των οποίων και ο χαρακτηρισμός των τριών απολιθωματοφόρων ζωνών του Απολιθωμένου Δάσους Αγ. Νικολάου, του Πικερμίου Αττικής και άλλων περιοχών, βρίσκονται σε προτεραιότητα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην απάντηση υπογραμμίζεται το γεγονός, ότι για τους Γεώτοπους, εκτός περιοχών του δικτύου Natura 2000, αρμόδιες είναι οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, οι οποίες οφείλουν να αναλάβουν τη διαδικασία για τον χαρακτηρισμό και την προστασία των γεωτόπων και των μνημείων της φύσης, ενώ η πρωτοβουλία για την εκπόνηση της ειδικής έκθεσης τεκμηρίωσης αποτελεί ευθύνη κυρίως της αυτοδιοίκησης.
Παραθέτουμε παρακάτω ολόκληρη την απάντηση του Αν. Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας:
«Σε απάντηση της σχετικής ερώτησης που κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων και σε συνέχεια απαντήσεών μας στη Βουλή και προφορικών μας δεσμεύσεων για την προώθηση θεμάτων σχετικών με τους Γεωτόπους, σας ενημερώνουμε ότι το ΥΠΕΝ έχει αναλάβει πρωτοβουλία για την επεξεργασία των θεμάτων αυτών, σε συνεργασία με το ΙΓΜΕ, την Ελληνική Γεωλογική Εταιρία – Επιτροπή Διατήρησης Γεωλογικής και Γεωμορφολογικής Κληρονομιάς, τα σχετικά Ακαδημαϊκά και Ερευνητικά ιδρύματα, τα Δημόσια Μουσεία της χώρας και ειδικούς γεωεπιστήμονες με σκοπό:
(α) την επεξεργασία και σύνταξη προδιαγραφών για τις ειδικές εκθέσεις τεκμηρίωσης που απαιτεί ο ν. 3937/2011 για την αναγνώριση των γεωτόπων,
(β) την καταγραφή και αποτύπωση των Εθνικής Σημασίας Γεωτόπων της χώρας, αξιοποιώντας υφιστάμενη σχετικό υλικό του ΙΓΜΕ, αλλά και μέσω ειδικής μεθοδολογίας για την απογραφή, την αξιολόγηση και τον καθορισμό ειδικών κριτηρίων, με απώτερο στόχο τη σύνταξη και παρουσίαση του Εθνικού Καταλόγου Γεωτόπων, και
(γ) την εξέταση και προτεραιοποίηση των αιτημάτων που έχουν υποβληθεί στο ΥΠΕΝ, μεταξύ των οποίων ο χαρακτηρισμός των τριών απολιθωματοφόρων ζωνών του Απολιθωμένου Δάσους Βοιών Λακωνίας, του Πικερμίου Αττικής και άλλων περιοχών.
Ο ορισμός, ο χαρακτηρισμός και η διαδικασία χαρακτηρισμού των μνημείων της φύσης, προκύπτει από τις διατάξεις του ν. 3937/11 «Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις», σύμφωνα με τον οποίο ισχύουν τα εξής:
1. Ως γεώτοποι, θεωρούνται οι γεωλογικές – γεωμορφολογικές δομές που συνιστούν φυσικούς σχηματισμούς και αντιπροσωπεύουν σημαντικές στιγμές της γεωλογικής ιστορίας της γης, είναι σημαντικοί μάρτυρες της μακράς εξέλιξής της ή δείχνουν σύγχρονες φυσικές, γεωλογικές διεργασίες που συνεχίζουν να εξελίσσονται στην επιφάνεια της γης.
2. Οι γεώτοποι, μπορούν να χαρακτηριστούν ως:
(α) Προστατευόμενα τοπία (περιοχές μεγάλης οικολογικής, γεωλογικής, αισθητικής ή πολιτισμικής αξίας και εκτάσεις που είναι ιδιαίτερα πρόσφορες για αναψυχή του κοινού ή συμβάλλουν στην προστασία φυσικών πόρων, λόγω των ιδιαίτερων φυσικών ή ανθρωπογενών χαρακτηριστικών τους).
(β) Προστατευόμενοι φυσικοί σχηματισμοί (λειτουργικά τμήματα της φύσης ή μεμονωμένα δημιουργήματά της, που έχουν ιδιαίτερη επιστημονική, οικολογική, γεωλογική, γεωμορφολογική ή αισθητική αξία ή συμβάλλουν στην διατήρηση των φυσικών διεργασιών και στην προστασία των φυσικών πόρων. Προστατευόμενοι φυσικοί σχηματισμοί που έχουν μνημειακό χαρακτήρα, χαρακτηρίζονται ειδικότερα, ως Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης).
3. Για τον χαρακτηρισμό μια περιοχής ως προστατευόμενου τοπίου ή ως προστατευόμενου φυσικού σχηματισμού, εκδίδεται απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, με βάση ειδική έκθεση, που τεκμηριώνει την οικολογική ή άλλη φυσική αξία του προστατευτέου αντικειμένου και γνώμη του αιρετού Περιφερειάρχη. Αποχαρακτηρισμός ή μείωση της έκτασης του προστατευτέου αντικειμένου, επιτρέπεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και του κατά περίπτωση συναρμόδιου υπουργού, ύστερα από αιτιολογημένη γνώμη του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Επίσης, σας ενημερώνουμε ότι:
(α) Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο πλαίσιο του επιτελικού του ρόλου σε θέματα προστασίας του φυσικού πλούτου της χώρας αλλά και έναντι των υποχρεώσεων της χώρας όπως αυτές προκύπτουν από τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες για το φυσικό περιβάλλον (92/43/ΕΟΚ για τύπους οικοτόπων και είδη και 79/409/ΕΟΚ για ορνιθοπανίδα), έχει εντάξει στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ (2014-2020), έργο, βάσει του οποίου θα εκπονηθούν Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, σχέδια Προεδρικών Διαταγμάτων και Σχέδια Διαχείρισης για όλες τις περιοχές του δικτύου Natura 2000. Ο διαγωνισμός έχει ολοκληρωθεί και η διαδικασία βρίσκεται στο στάδιο ελέγχου και αξιολόγησης των προτάσεων που κατατέθηκαν. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού, θα εξεταστούν όλα τα στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος και εφόσον προκύψουν περιοχές γεωλογικού ενδιαφέροντος, θα χαρακτηριστούν ανάλογα ή θα ενταχθούν σε ευρύτερες προστατευόμενες περιοχές, οι οποίες θα υπόκεινται στις διατάξεις των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων που θα εκδοθούν.
(β) Για τους Γεώτοπους εκτός περιοχών του δικτύου Natura 2000, αρμόδιες – όπως προαναφέρθηκε – είναι οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, οι οποίες οφείλουν να αναλάβουν τη διαδικασία για τον χαρακτηρισμό και την προστασία των γεωτόπων και των μνημείων της φύσης, ενώ η πρωτοβουλία για την εκπόνηση της ειδικής έκθεσης τεκμηρίωσης αποτελεί ευθύνη κυρίως της αυτοδιοίκησης».