Είναι γνωστή η θέση μου για την αναγκαιότητα της συγχώνευσης των δύο Δήμων της Μάνης σε έναν. Μια κίνηση που υπαγορεύεται από λόγους όχι μόνο γεωγραφικούς, διοικητικούς και ιστορικούς, αλλά και προς διαφύλαξη της ίδιας της υπόστασης της Μάνης.
Το ενδιαφέρον που προκάλεσε η επιστολή των επτά Συλλόγων που δημοσιεύτηκε στο τέλος Ιουλίου με τα ζωτικά και ρεαλιστικά ερωτήματα, τα οποία έθεσε απευθυνόμενη σε εμένα και τον κύριο Δημήτρη Γιαννημάρα, επισκιάστηκε δυστυχώς από τις καταστροφικές πυρκαγιές του Αυγούστου 2021, όταν και κάηκε περίπου το 17% της έκτασης του Δήμου Ανατολικής Μάνης.
Πέρα από την «αδιαμφισβήτητη ιστορική και πολιτιστική θεώρηση του ενιαίου της Μάνης», όπως αναφέρεται και στην επιστολή των Συλλόγων, θα προσπαθήσω να απαντήσω στα ερωτήματα αυτών -αλλά και της πλειοψηφίας θεωρώ των πολιτών της Μάνης-, εκθέτοντας τους λόγους για τους οποίους πιστεύω πως με την ενοποίηση θα βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των πολιτών, τουλάχιστον στο μέτρο και στον βαθμό που αυτό εξαρτάται από τη δημοτική διοίκηση.
Αγαπητοί συμπατριώτες, αρκετοί από εσάς αναρωτιέστε -και δικαιολογημένα- πώς ένας δήμος μικρής έκτασης που ήδη αντιμετωπίζει προβλήματα θα μπορέσει να βοηθηθεί μέσω της συνένωσής του με έναν άλλο δήμο. Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα συνοψίζεται λακωνικά στο αρχαίο ρητό «η ισχύς εν τη ενώσει» κι όχι στο «διαίρει και βασίλευε» που ισχύει έως σήμερα.
Είμαι απόλυτα σίγουρος ότι η συνένωση αυτή της Μάνης πρώτον θα συντελέσει αποφασιστικά στην επίλυση των προβλημάτων της καθημερινότητας (νερό, καθαριότητα, φωτισμός κ.λπ.), δεύτερον θα συμβάλει στην αναπτυξιακή πορεία της περιοχής και τρίτον θα διασφαλίσει για πάντα την οντότητα της Μάνης.
Θα ξεκινήσω αναλύοντας πρώτα το τρίτο σκέλος, που για εμένα είναι το σημαντικότερο. Κινδυνεύει πράγματι να χαθεί η ταυτότητα της Μάνης κι από τι;
Όπως έχει δείξει η μελέτη της πολιτικής ιστορίας των τελευταίων χρόνων, οι σύγχρονες πολιτικές τάσεις, η Πολιτεία, η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και οι σημερινοί αναπτυξιακοί όροι επιβάλλουν την ύπαρξη ισχυρών αυτοδιοικητικών μονάδων. Δεν αργεί η ώρα (ίσως και σε ορίζοντα μικρότερο της δεκαετίας) που η Πολιτεία θα προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις τύπου «Καλλικράτη» με επανακαθορισμό των ορίων των δήμων και με νέες υποχρεωτικές συνενώσεις, διορθώνοντας σε κάποια σημεία και λάθη του «Καλλικράτη».
Μοιραία λοιπόν, αν δεν έχει υπάρξει έως τότε εθελούσια ενοποίηση της περιοχής της Μάνης, κι όχι αργότερα από την τρέχουσα δημοτική περίοδο ο Δήμος Δυτικής Μάνης θα απορροφηθεί από εκείνον της Καλαμάτας ενώ ο Δήμος Ανατολικής Μάνης πιθανόν να συνενωθεί με τον Δήμο Ευρώτα. Ελλοχεύει τότε ο σοβαρός κίνδυνος να χαθεί για πάντα η μανιάτικη ταυτότητα με την αφομοίωση των Δήμων μας από γειτονικές περιοχές.
Σε αυτή την περίπτωση η ζημιά για τον Δήμο Ανατολικής Μάνης αναπτυξιακά τουλάχιστον θα είναι μικρότερη, διότι η συνένωση αυτή -αν προκύψει- θα είναι δύο ίδιων πληθυσμιακά περιοχών.
Αντίθετα, για τον Δήμο Δυτικής Μάνης η αφομοίωση από έναν δήμο της έκτασης και της δυναμικής όπως αυτού της Καλαμάτας, θα είναι ολέθρια. Ποιος δήμαρχος θα λάβει υπόψιν του τις κοινότητες των 100, 200, 500 κατοίκων, όταν θα έχει να διαχειριστεί μια πόλη των 60.000 κατοίκων. Θα δούμε τότε φαινόμενα υποβάθμισης της ποιότητας ζωής, που θα οδηγήσουν σε περαιτέρω ερημοποίηση και εγκατάλειψη των χωριών.
Όσον αφορά τώρα στο κομμάτι της επίλυσης των καθημερινών προβλημάτων των πολιτών και της ανάπτυξης της περιοχής, νομίζω πως τα αποτελέσματα στους δύο δήμους μετά τις συνενώσεις που προέκυψαν από τον «Καλλικράτη» μιλούν από μόνα τους.
Ο Δήμος Δυτικής Μάνης, που αποτελεί συνένωση δύο πρώην δήμων, έχει πληθυσμό περίπου 7.000 και ελλιπείς υπηρεσίες, οι οποίες δεν δύνανται να ανταποκριθούν στα προβλήματα τόσο της καθημερινότητας όσο και της ανάπτυξης.
Ο Δήμος Ανατολικής Μάνης από την άλλη αποτελείται από τέσσερις πρώην δήμους, με πληθυσμό περίπου στις 13.000 και πλήρεις υπηρεσίες. Η δυναμική λοιπόν που αναπτύχθηκε στον Δήμο μας με τη συνένωση των τεσσάρων πρώην δήμων και τη δημιουργία πληρέστατων υπηρεσιών ήταν εκείνη που βοήθησε στην επίλυση χρόνιων ζητημάτων που ταλάνιζαν την περιοχή μας. Νομίζω πως το καλύτερο παράδειγμα για όσα ανέφερα παραπάνω αποτελεί η λύση που δόθηκε από τον Δήμο Ανατολικής Μάνης στα προβλήματα καθαριότητας που αντιμετώπιζε ο τέως Δήμος Γυθείου. Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίστηκαν επίσης και τα γενικότερα προβλήματα που οι μικρότεροι δήμοι με τις περιορισμένες δυνατότητες δεν μπορούσαν να διαχειριστούν.
Έχοντας πλέον σήμερα στον Δήμο Ανατολικής Μάνης την εμπειρία των αποτελεσμάτων που μπορεί να παραγάγει ένας δήμος με συγκροτημένες υπηρεσίας και ειδικότερα την Τεχνική Υπηρεσία -τμήμα της οποίας θα μπορούσε να λειτουργεί και στην Καρδαμύλη-, θεωρώ πως θα λύνονταν σημαντικά προβλήματα της περιοχής, όπως είναι η ύδρευση και άλλα. Όταν ένας δήμος άλλωστε είναι επαρκής σε υπηρεσίες, οι αιρετοί βοηθούνται στο να είναι πιο ενεργοί, πιο αποτελεσματικοί και να παίρνουν γρήγορα αποφάσεις αντιμετώπισης των προβλημάτων. Έτσι επιτυγχάνεται η αναπτυξιακή τροχιά.
Κάποιοι υποστηρίζουν πως η ενδεχόμενη αυτοδιοικητική ένωση της Μάνης σε μία δημοτική διοίκηση ίσως επηρεάσει αρνητικά την καθημερινότητα και κυρίως την εξυπηρέτηση των κατοίκων της.
Σε αυτό θα απαντήσω πως μέσα σε όλα τα άλλα που μας απέδειξε η πανδημία των τελευταίων δύο χρόνων είναι ότι οι αποστάσεις με τη χρήση των νέων τεχνολογιών έχουν πλέον μηδενιστεί. Επίσης, όσον αφορά στον Δήμο μας πάντα, η εξυπηρέτηση των πολιτών από τις Δημοτικές Υπηρεσίες δεν επηρεάστηκε καθόλου από την καλλικρατική συνένωση του 2010.
Βασικός λόγος αυτού του επιτεύγματος είναι η λειτουργία της αποκεντρωμένης διοίκησης του Δήμου μας στην Αρεόπολη, καθώς πολλοί δημότες μας εξυπηρετούνται δίχως να επιβάλλεται να μεταβούν στο Γύθειο, την έδρα του Δήμου.
Το ίδιο ακριβώς μοντέλο μπορεί να εφαρμοστεί και στην περιοχή της Δυτικής Μάνης. Γνωρίζοντας σε μεγάλο βαθμό την περιοχή, πιστεύω ότι πέρα της οργανωμένης παρουσίας του Δήμου στην Καρδαμύλη και τον Κάμπο, τις δύο έδρες των πρώην Δήμων, η οργανωμένη παρουσία του Δήμου στην Πλάτσα (κυρίως για την εξυπηρέτηση των ορεινών κοινοτήτων) και στα σύνορα με τον Δήμο Καλαμάτας δεν θα εξυπηρετεί μόνο τους πολίτες αλλά θα βοηθά και στην αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων των εκεί περιοχών. Έτσι θα εξυπηρετούνται οι πολίτες από υπηρεσίες που θα βρίσκονται πολύ κοντά στον τόπο κατοικίας τους. Στο πιθανό ερώτημα πού θα βρεθεί το προσωπικό που απαιτείται για αυτά, η απάντηση είναι ότι θα προκύψει από το προσωπικό που θα απαλλαγεί από τα καθήκοντα διοίκησης του Δήμου, διότι ο Δήμος θα είναι ένας. Εδώ βρίσκει πρακτική εφαρμογή το ρητό «η ισχύς εν τη ενώσει».
Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω θα επαναλάβω για ακόμη μια φορά πως η δύναμη είναι στο «μαζί». Κι εμάς τους Μανιάτες είναι πολλά εκείνα που μας ενώνουν ανά τους αιώνες και που μας συσπείρωσαν για το καλό του τόπου. Όπως οι πρόγονοί μας παραμέρισαν διαφορές και ενώθηκαν κάτω από μία σημαία για την ελευθερία του τόπου μας, έτσι κι εμείς σήμερα πρέπει να φροντίσουμε για τη διασφάλιση και πρόοδό του.