Σύμφωνα με το πόρισμα της ομάδας εργασίας για την αναμόρφωση του Δικαστικού Χάρτη της Ελληνικής Δικαιοσύνης καθ’ υπόδειξη της Παγκόσμιας Τράπεζας, ενδέχεται να καταργηθούν εντός των ορίων του Δήμου Μονεμβασίας και τα υφιστάμενα Ειρηνοδικεία Νεάπολης Βοιών και Μολάων.
Η εφαρμογή μιας τέτοιας πράξης θα οφείλεται σε μία άδικη, πρόχειρη και ανιστόρητη προσέγγιση για την οποία, εμείς οφείλουμε να σας τονίσουμε τα κάτωθι:
Σύμφωνα με το πόρισμα, προτείνεται η άμεση συγχώνευση των κεντρικών Ειρηνοδικείων (δηλαδή αυτών που βρίσκονται στην έδρα του Πρωτοδικείου, τη Σπάρτη εν προκειμένω) με τα οικεία Πρωτοδικεία.
Τέτοια περίπτωση δεν συντρέχει για τα Ειρηνοδικεία Μολάων και Νεάπολης Βοιών αφού αυτά συγκαταλέγονται στα 91 πανελλαδικά Ειρηνοδικεία εκτός έδρας.
Από τα 91 αυτά Ειρηνοδικεία προτείνεται στο πόρισμα, να παραμείνουν μόνο όσα πληρούν επαρκώς κάποια αντικειμενικά γεωγραφικά ή πληθυσμιακά κριτήρια ως εξής:
[Α]Αφορούν νήσους,
[Β]απέχουν άνω της μιας ώρας από το πλησιέστερο πρωτοβάθμιο δικαστήριο,
[Γ]καλύπτουν περιοχές με αξιόλογο πληθυσμό,
[Δ]διαθέτουν «ιδιόκτητο» κτήριο.
Αναφορικά με τα Ειρηνοδικεία εντός των ορίων του Δήμου μας, τα παραπάνω κριτήρια αναλύονται ως εξής:
[Α]Το Ειρηνοδικείο Νεάπολης Βοιών εξυπηρετεί τους κατοίκους του μοναδικού Νησιού σε ολόκληρη την Περιφέρεια Πελοποννήσου, την Ελαφόνησο. Σε περίπτωση κατάργησής του, ο κάτοικος Ελαφονήσου θα χρειαστεί να μεταβεί στην Σπάρτη με τον εξής παράλογο τρόπο:
μετάβαση δια θαλάσσης προς Πούντα και στη συνέχεια, αν διαθέτει δικό του μεταφορικό μέσο, θα χρειαστεί πάνω από δύο (2) ώρες οδικώς έως την Σπάρτη. Ακόμα χειρότερα, σε περίπτωση που δεν διαθέτει δικό του μεταφορικό μέσο, θα πρέπει να μεταβεί από την Πούντα στην Νεάπολη (20 λεπτά) και κατόπιν θα χρειαστεί περισσότερες από δύο (2) ώρες έως την Σπάρτη με πιθανότητα και αλλαγής λεωφορείου στους Μολάους!
[Β]Οι Μολάοι απέχουν από την Σπάρτη μία (1) ώρα και δέκα (10) λεπτά. Ο χρόνος αυτός αυξάνεται εφόσον η μετάβαση γίνεται από κάποιο χωριό. Υπάρχουν όμως χωριά («κεφαλοχώρια»), όπως το Κυπαρίσσι, όπου ο χρόνος αυξάνεται κατά μία (1) τουλάχιστον ώρα και η Ρειχιά και ο Ιέρακας, όπου ο χρόνος αυξάνεται κατά μισή (0,5) τουλάχιστον ώρα. Ο δε κάτοικος της Ιστορικής Πόλης της Μονεμβασίας, θα χρειαστεί μία (1) ώρα και σαράντα (40) λεπτά προκειμένου να φτάσει στην Σπάρτη.
Η Νεάπολη απέχει από την Σπάρτη πάνω από δύο (2) ώρες και μία (1) τουλάχιστον ώρα από τους Μολάους. Ο χρόνος αυτός αυξάνεται εφόσον η μετάβαση γίνεται από κάποιο χωριό. Υπάρχουν όμως χωριά («κεφαλοχώρια»), όπως ο Άγιος Νικόλαος Βοιών όπου ο χρόνος αυξάνεται κατά είκοσι (20) λεπτά και τα Βελανίδια και η Καστανιά, όπου ο χρόνος αυξάνεται κατά μισή (0,5) τουλάχιστον ώρα.
Το γεγονός ότι εντός του ίδιου Νομού χρειάζεσαι τα προαναφερόμενα χρονικά διαστήματα για να καλυφθούν οι αποστάσεις,
Νεάπολη Βοιών – Σπάρτη = 115 χιλιόμετρα
Βελανίδια Βοιών – Σπάρτη = 125 χιλιόμετρα
Άγιος Νικόλαος Βοιών – Σπάρτη = 118 χιλιόμετρα
Νεάπολη Βοιών – Μολάοι = 55 χιλιόμετρα
Μολάοι – Σπάρτη = 68 χιλιόμετρα
Μονεμβασία – Σπάρτη = 90 χιλιόμετρα
Ρειχιά – Σπάρτη = 88 χιλιόμετρα
Κυπαρίσσι – Σπάρτη = 108 χιλιόμετρα,
αποτελεί αυταπόδεικτο στοιχείο της τραγικής κατάστασης του οδικού δικτύου εντός του Δήμου μας αλλά και εκτός. (Χρόνος διαδρομής Νεάπολη – Σπάρτη σχεδόν ίσος με Σπάρτη – Αθήνα!)
Συμπληρωματικά, η Νεάπολη αποτελεί την έδρα του παλαιότερου στην ευρύτερη Περιφέρεια της πρώην Επαρχίας «Επιδαύρου Λιμηράς» Νομού Λακωνίας, Ιστορικού Δήμου Βοιών, έναν από τους Δήμους που εγκαθιδρύθηκε το 1837 μ.Χ. στη θέση των Αρχαίων Βοιών (Βάτικα), μιας πόλης που δημιουργήθηκε μεταξύ του 1050 π.Χ και του 950 π.Χ. και ανήκε στο «Κοινό των Ελευθερολακώνων».
Δώδεκα (12) κεφαλοχώρια και 33 οικισμοί συγκροτούν μόνο τον πρώην Δήμο Βοιών.
Προκειμένου να γίνει αντιληπτό το πρόβλημα της οδικής/μοναδικής πρόσβασης στην περιοχή των Βατίκων, αρκεί να αναφερθεί το γεγονός ότι, προτού ιδρυθεί το Ειρηνοδικείο Νεάπολης, οι Βατικιώτες εξυπηρετούνταν από το Ειρηνοδικείο Γυθείου και η μετάβαση γίνονταν αποκλειστικά δια θαλάσσης.
Επομένως, μολονότι συχνά οι νέοι οδικοί άξονες έχουν εκμηδενίσει πολλές αποστάσεις, που κάποτε απαιτούσαν πολύ χρόνο να διανυθούν, στην περίπτωση του Δήμου Μονεμβασίας τέτοια ανάπτυξη δεν υφίσταται.
Η δε ακτογραμμή αποτελεί τη μεγαλύτερα ακτογραμμή Δήμου σε ολόκληρη την Ελλάδα, αρχομένη από το Κυπαρίσσι Ζάρακαπρος την Μονεμβασία και τον Κάβο Μαλέα, τον Μαραθιά, την Πλύτρα έως και την Ελιά των Μολάων. Και όλα αυτά, τριχοτομημένα από γεωγραφική πολυμορφία, έντονο ηπειρωτικό ανάγλυφο και ορεινότητα.
Άρα λοιπόν, ο υφιστάμενος Δήμος μας δεν μπορεί να καλυφθεί σε καμία περίπτωση από ένα μόνο Δικαστήριο στην Σπάρτη. Και όχι μόνο θέλουμε να παραμείνουν τα Ειρηνοδικεία στον Δήμο μας αλλά χρειάζεται επιτακτικά και η αναβάθμισή τους σε Περιφερειακά Δικαστήρια (ή Περιφερειακά Μονομελή Πρωτοδικεία) και με μεγαλύτερη υλική αρμοδιότητά όπως αυτά περιγράφονται στο πόρισμα της Επιτροπής, ώστε να εξυπηρετούν πληρέστερα τις τοπικές κοινωνίες.
[Γ]Ο πληθυσμός του Δήμου Μονεμβασίας ανέρχεται σε 21.816 κατοίκους (απογραφή 2021). Στην περιοχή των Βοιών όπου οι κάτοικοι εξυπηρετούνται από το Ειρηνοδικείο Νεάπολης, ο πληθυσμός ανέρχεται σε 7.235 κατοίκους. Ο δε πληθυσμός της Νήσου Ελαφονήσου, ανέρχεται σε 898 κατοίκους. Σύνολο: 8.133 κάτοικοι.
Ο υπόλοιπος πληθυσμός που στο σύνολό του εξυπηρετείται από το Ειρηνοδικείο Μολάων, ανέρχεται σε 14.581 κατοίκους.
[Δ] Τα εν λόγω Ειρηνοδικεία στεγάζονται σε ιδιωτικούς χώρους, τα ενοίκια των οποίων ανέρχονται στο ευτελές μηνιαίο ποσό που δεν ξεπερνάει τα 400 ευρώ.
Ο Δήμος μας, προκειμένου να υπερκεράσει ακόμα και αυτό το μη αποδεκτό επιχείρημα της επιτροπής του πορίσματος, προτίθεται να καλύψει τα μηνιαία έξοδα στέγασης των Υπηρεσιών της Δικαιοσύνης.
Παρόλο που, σύμφωνα με το πόρισμα, τα ως άνω κριτήρια δεν παρατίθενται σωρευτικώς, στην περίπτωση των Ειρηνοδικείων του Δήμου μας ισχύουν σωρευτικά σχεδόν όλα τα παραπάνω κριτήρια!
Περαιτέρω, τα Ειρηνοδικεία Μολάων και Βοιών δεν ανήκουν στην Ψηφιακή Πύλη Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης της Ελληνικής Δημοκρατίας (ΣΟΛΩΝ), άρα οι κάτοικοι του απομακρυσμένου ορεινού Δήμου μας θα χρειάζεται ακόμα και για μια απλή πληροφορία που θα μπορούσε να ληφθεί ηλεκτρονικά, να μετακινούνται σε παράλογες συνθήκες.
Επίσης, η Πολιτεία οφείλει να συνυπολογίσει την αποψίλωση των Μολάων και κυρίως της Νεάπολης Βοιών από πάσης φύσεως διοικητικές Υπηρεσίες (Εφορία, ΙΚΑ, Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, κτλ.). Οφείλει ακόμα να σεβαστεί το γεγονός ότι η περιοχή είναι κυρίως αγροτοκτηνοτροφική και στις Βοιές καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς το εισόδημα των κατοίκων από τη μεγάλη πυρκαγιά το Καλοκαίρι του 2015. Οι Βατικιώτες προσπαθούν ακόμα να επουλώσουν τις προσωπικές και οικονομικές πληγές τους άρα, το ενδεχόμενο μιας ακόμα επιβάρυνσης στην καθημερινότητά τους, θα προβεί μοιραίο.
Πάνω από όλα όμως, ως προς την αστοχία του πορίσματος που πιθανόν διαμορφωθεί για τον Ιστορικό Δήμο μας, προκρίνουμε τα κάτωθι:
Το Ειρηνοδικείο Νεάπολης Βοιών και το Ειρηνοδικείο Μολάων συστάθηκαν ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ στις 4 Μαΐου 1842 (Αριθμός ΦΕΚ 8) στην Ιστορική Επαρχία Επιδαύρου Λιμηράς κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Βασιλιά Όθωνα, αποτελώντας για τον λόγο αυτόν, σύμβολα του τόπου μας και της Ελλάδας και πολύτιμα «αγαθά» εκτός πάσης διαπραγμάτευσης. Δεν είναι δυνατόν λοιπόν, να υπάρξει έστω και η παραμικρή πιθανότητα να πραγματοποιηθεί τέτοιου είδους ενέργεια αφού αυτή θα αποτελέσει ύβρη, πασιφανή αδικία για τους κατοίκους, την Δικαιοσύνη και την Ιστορία και προσβολή σε κάθε έννοια Δημοκρατίας, Ισονομίας και Πολιτισμού, αποδεικνυόμενη από όσα στοιχεία προαναφέραμε.
Καλούμε και εναποθέτουμε τις ελπίδες μας στους κ.κ. Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Πρωθυπουργό, Βουλευτές Λακωνίας, Αρμόδιους Υπουργούς, να προβούν σε άμεση ανακοίνωση απεμπλοκής των Ειρηνοδικείων μας από το πόρισμα της Επιτροπής ώστε να παύσει η «αγωνία» μας.
ΝΙΚΟΛΙΝΑΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, Ιατρός
Επικεφαλής «ΟΙ ΔΗΜΟΤΕΣ ΜΠΡΟΣΤΑ»
Δήμος Μονεμβασίας Λακωνίας