Στην αλληλογραφία του Συλλόγου Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης καθώς και στο όμοιο αίτημα πλήθους βουλευτών της κυβέρνησης απήντησε η Γενική Γραμματεία με επιστολή της (ΑΠ 13223 – 13-02-2023), σχετικά με τη δυνατότητα που δίνει το άρθρο 10 παρ. 21 Ν. 2251/1994 στον αρμόδιο υπουργό, «με απόφασή του να καθορίσει τους όρους και τις προϋποθέσεις προσαρμογής της συναλλακτικής συμπεριφοράς των προμηθευτών στο δεδικασμένο αμετάκλητων δικαστικών αποφάσεων επί αγωγών καταναλωτή ή ενώσεων καταναλωτών, καθώς οι συνέπειες του δεδικασμένου έχουν ευρύτερο δημόσιο ενδιαφέρον για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και την προστασία των καταναλωτών»
Με την ανωτέρω επιστολή της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή, η έκκληση των δανειοληπτών για νομοθέτηση με βάση το διατακτικό τριών τουλάχιστον αμετακλήτων δικαστικών αποφάσεων, απερρίφθη με το σκεπτικό ότι «δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 10 παρ. 21 Ν. 2251/1994». Στην επιστολή αναλύεται το σκεπτικό ότι «σύμφωνα με το Συμβούλιο της Επικρατείας (απόφαση Ολομελείας ΣτΕ υπ’ αριθμ. 1210/2010) για την άσκηση της εν λόγω κανονιστικής αρμοδιότητας της Διοίκησης τίθενται σωρευτικά τρεις προϋποθέσεις: α) ύπαρξη αμετάκλητης δικαστικής απόφασης, β) έναρξη της δίκης με αγωγή καταναλωτή ή ένωσης καταναλωτών και γ) Οι συνέπειες του δεδικασμένου ή της ιδιότυπης δεσμευτικότητας σε περίπτωση συλλογικών αγωγών να έχουν ευρύτερο δημόσιο ενδιαφέρον για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και την προστασία των καταναλωτών».
Με δεδομένη εκ των πραγμάτων τη συνδρομή των προϋποθέσεων υπό στοιχεία α) και γ), η οποία ουδόλως αμφισβητείται, το ζήτημα προκαλείται από το στοιχείο β), δηλαδή την εκκίνηση της δίκης «με αγωγή καταναλωτή ή ένωσης καταναλωτών».
Αναφερόμενη στην υπ’ αριθμ. 86/2017 απόφαση του Εφετείου Αιγαίου, η Γενική Γραμματεία ισχυρίζεται ότι αυτή εκδόθηκε κατόπιν αγωγής ένωσης προσώπων που διατηρεί επιχείρηση εκμετάλλευσης πρατηρίου υγρών καυσίμων, «η οποία (ένωση προσώπων) δεν έχει την ιδιότητα του καταναλωτή, όπως επιτάσσει το άρθρο 10 παρ. 21 Ν. 2251/1994».
Ωστόσο, η ιδιότητα του καταναλωτή, δεν περιγράφεται στο άρθρο 10 παρ. 21 του Ν. 2251/1994. Αντίθετα, ορίζεται στο άρθρο 1α του ίδιου νόμου, και εξειδικεύεται περαιτέρω στην παράγραφο 4α του αυτού άρθρου.
Οι λήπτες τραπεζικών προϊόντων θεωρούνται «τελικοί αποδέκτες» υπηρεσίας, και συνεπώς έχουν την ιδιότητα του καταναλωτή. Υιοθετώντας το σκεπτικό αυτό, εκδόθηκε και η υπ’ αριθμόν 13/2015 απόφαση του Αρείου Πάγου, με την οποία κρίθηκε ότι τόσο επιχειρηματίας που έλαβε δάνειο για την επιχείρησή του όσο και η μητέρα του, που ορίστηκε ως εγγυήτρια, έχουν την ιδιότητα του καταναλωτή: ο μεν πρώτος διότι ήταν ο τελικός αποδέκτης της τραπεζικής υπηρεσίας, εν προκειμένω της λήψης πίστωσης, η δε δεύτερη επειδή δεν συμβλήθηκε στο πλαίσιο άσκησης κάποιας εμπορικής δραστηριότητας.
Σημειώνεται πως ο προγενέστερος ορισμός του άρθρου 1 παρ. 4α ν. 2251/1994 (πριν την τροποποίησή του με τον Ν. 4512/2018) προστάτευε ως καταναλωτή κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που ήταν «τελικός αποδέκτης» των αγαθών. Ειδικότερα ανέφερε πως «καταναλωτής θεωρείται κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ενώσεις προσώπων χωρίς νομική προσωπικότητα για τα οποία προορίζονται τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες που προσφέρονται στην αγορά και τα οποία κάνουν χρήση των προϊόντων ή των υπηρεσιών αυτών, εφόσον αποτελούν τον τελικό αποδέκτη τους». Ο ορισμός αυτός της έννοιας του καταναλωτή είναι ευρύτερος σε σχέση, με την ερμηνεία που δίνεται από την έννομη τάξη της Ένωσης.
Ωστόσο είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί ότι ο πραγματικός στόχος των κοινοτικών οδηγιών που αποτέλεσαν την βάση των εγχώριων νομοθετημάτων ήταν η εξασφάλιση ενός ελάχιστου ορίου προστασίας του καταναλωτή προς την υιοθέτηση κοινών όρων ανταγωνισμού μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Η έννοια του τελικού αποδέκτη της υπηρεσίας, μπορεί να είναι ευρύτερη του ελάχιστου προστατευτικού περιεχομένου που θέτει η ευρωπαϊκή νομοθεσία, χωρίς η συμμόρφωση του εθνικού δικαίου με τα ευρωπαϊκά πρότυπα να τίθεται εν κινδύνω.
Τονίζεται πως η αμετάκλητη απόφαση υπ’ αριθμ. 86/2017 Εφετείου Αιγαίου, προέκυψε από ένδικα μέσα (αγωγή 2012!) που ασκήθηκαν έτη πριν την τροποποίηση του νόμου 4512/2018!!
Με αυτά τα δεδομένα, τα οποία φυσικά ούτε νέα ούτε καινοτόμα είναι, αισθανόμαστε εκ νέου την υποχρέωση, ως ο καθ’ύλην αρμόδιος σύλλογος (ΣΥ.ΔΑΝ.Ε.Φ.), να θέσουμε το θέμα συμμόρφωσης της διοίκησης βάσει της παραγράφου 21 του άρθρου 10 Ν. 2251/1994 όπως σήμερα ισχύει ώστε να εισηγηθεί αρμοδίως ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου θετικά στο νέο Υπουργό Ανάπτυξης την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης που να ρυθμίζει το θέμα των δανείων σε ελβετικό φράγκο.