Η Διακήρυξη της ΟΛΜΕ
Η Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικών μας δίνει την ευκαιρία να επισημάνουμε τη μεγάλη σημασία που έχει η εκπαίδευση για την ανάπτυξη και την πρόοδο των λαών,
αλλά και το βαρυσήμαντο ρόλο που διαδραματίζουν οι εκπαιδευτικοί για την πραγμάτωσή της.
Η 5η Οκτωβρίου βρίσκει και εφέτος τη χώρα μας, όπως και τη διεθνή κοινότητα, στη δίνη μιας παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, πρωτοφανούς για τα μεταπολεμικά δεδομένα, που περιορίζει ασφυκτικά τις δυνατότητές της να επιτελέσει επαρκώς αυτό το έργο.
Οι εκπαιδευτικοί, όπως και όλοι οι εργαζόμενοι, υφίστανται κατ’ εξακολούθηση τις δραματικές συνέπειες των πολιτικών που ασκούν οι Κυβερνήσεις σε βάρος τους για το ξεπέρασμα της κρίσης. Να αποδεχτούν τη συνέχιση μιας ακραίας λιτότητας, με δυσβάσταχτα οικονομικά βάρη που οδηγεί στη φτωχοποίηση των εργαζομένων, επιδείνωση των συνθηκών εργασίας, συνολική υποβάθμιση του επιπέδου διαβίωσής τους, κάτω από τη συνεχή απειλή της ανεργίας και της υποαπασχόλησης.
Τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει η δημόσια εκπαίδευση έγιναν αισθητά με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, ως αποτέλεσμα της ακολουθούμενης εκπαιδευτικής και οικονομικής πολιτικής, που επιβάλλουν διεθνείς και τοπικοί παράγοντες του κεφαλαίου. Ήδη διαγράφονται ανάγλυφα οι επιπτώσεις των οικονομικών περικοπών στα δημόσια σχολεία. Τα λειτουργικά έξοδα είναι αδύνατο να καλυφθούν. Σοβαρές αρρυθμίες παρατηρούνται στις μετακινήσεις μαθητών, ιδίως σε δυσπρόσιτα και απομακρυσμένα σχολεία.
Μειώθηκαν δραματικά οι προσλήψεις εκπαιδευτικών παρά την αύξηση των συνταξιοδοτήσεων που παρατηρήθηκε στο ίδιο διάστημα. Τα κενά που δημιουργήθηκαν στα σχολεία με άμεσο αποτέλεσμα να μην ανοίξουν πολλά από αυτά κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς, το Υπουργείο Παιδείας προσπαθεί να τα αντιμετωπίσει επιδεινώνοντας τις συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών. Πρέπει όμως να γίνει κατανοητό ότι με πληθωρικές σχολικές τάξεις και βαρυφορτωμένο εκπαιδευτικό προσωπικό υποβαθμίζεται σοβαρά η εκπαιδευτική λειτουργία.
Η ελληνική κοινωνία καλείται να υποστεί τις δραματικές συνέπειες μιας πρωτόγνωρης μείωσης των δημόσιων δαπανών για την παιδεία, που προβλέπεται ότι με δυσκολία θα προσεγγίζουν το 2% επί του ΑΕΠ. Είναι φανερό πως, αν δεν ανατραπεί άμεσα αυτή η πολιτική, που ασκεί η κυβέρνηση με τις εντολές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΔΝΤ, οι επιπτώσεις θα είναι, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, καταστροφικές. Θα εξαντλήσουμε όλες μας τις δυνατότητες για να αποτρέψουμε αυτή την εξέλιξη.
Απαιτούμε να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα, ώστε ακόμα και σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες να διασφαλίζεται η επαρκής εκπαίδευση όλων των παιδιών, καθώς και ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσής τους, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς. Για κάθε παιδί που συναντά δυσκολίες στη μάθηση, μέσα ή έξω από το σχολείο, πρέπει η δημόσια εκπαίδευση, ανεξάρτητα από την οικονομική συγκυρία, να εξασφαλίζει τις κατάλληλες υποστηρικτικές παρεμβάσεις σε ένα περιβάλλον ισονομίας και αξιοπρέπειας. Η οικονομική κρίση δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αποτελεί την αιτία ή τη δικαιολογία για την υποβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης και την ενίσχυση των μορφωτικών ανισοτήτων στα σχολεία και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Τονίζουμε προς κάθε κατεύθυνση ότι οι ποικίλες μορφές εργασιακής ανασφάλειας και αβεβαιότητας έχουν σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στο εκπαιδευτικό προσωπικό, καθώς υπονομεύουν βασικά δικαιώματα και κατακτήσεις του κόσμου της εργασίας. Ταυτόχρονα, επηρεάζουν καθοριστικά την ποιότητα του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου. Η μονιμότητα της εργασιακής σχέσης, ο πλήρης σεβασμός των εργασιακών δικαιωμάτων για κάθε εκπαιδευτικό και οι επαρκείς αποδοχές είναι αναγκαίες προϋποθέσεις για τη διασφάλιση της ποιότητας στην εκπαίδευση.
Είναι αναγκαίο, ακόμη, να εξασφαλιστούν από την Πολιτεία οι προϋποθέσεις ώστε οι εκπαιδευτικοί να προετοιμάζονται σωστά για το έργο τους, να εργάζονται σε κατάλληλες συνθήκες, να διασφαλίζεται η παιδαγωγική αυτονομία στην άσκηση του έργου τους και να διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη λήψη των αποφάσεων για τα ζητήματα που τους αφορούν. Γι’ αυτό και πρέπει να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη σημασία στην αρχική εκπαίδευση και στη συνεχή επιμόρφωση, στη μετεκπαίδευση και στη συνεχή επαγγελματική εξέλιξη των εκπαιδευτικών.
Τα τελευταία χρόνια, η δημόσια εκπαίδευση, ιδίως η πανεπιστημιακή, δέχεται έντονες πιέσεις από ισχυρά συμφέροντα με στόχο τη στροφή της προς την ιδιωτική εκπαίδευση και την υποταγή της στις κερδοσκοπικές διαθέσεις των μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων. Παράλληλα είμαστε αντίθετοι με μορφή διείσδυσης ιδιωτικών εταιρειών στα σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Πρόκειται για μια άκρως ανησυχητική και επικίνδυνη προοπτική την οποία είμαστε αποφασισμένοι να παρεμποδίσουμε.
Εκφράζουμε τη ριζική αντίθεσή μας σε κάθε μορφή αξιολόγησης / χειραγώγησης, που προωθεί τον έλεγχο και την υποταγή των εκπαιδευτικών ώστε να ακολουθούν χωρίς καμία αντίρρηση την εκάστοτε ασκούμενη Κυβερνητική πολιτική στην εκπαίδευση, την οικονομική και βαθμολογική τους καθήλωση και τελικά την απόλυση από την εργασία τους. Αυτό που έχει άμεση ανάγκη σήμερα η εκπαίδευση είναι η γενναία στήριξη και η ουσιαστική αναβάθμισή της από την Πολιτεία, ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται στις ανάγκες ανάπτυξης της κοινωνίας και στις μορφωτικές αναζητήσεις των νέων.
Με ιδιαίτερη ανησυχία παρατηρούμε στην ελληνική κοινωνία τη συνεχή υποβάθμιση και απαξίωση της πολιτικής, σε συνδυασμό με την αναβίωση ολοκληρωτικών αντιλήψεων και πρακτικών τις οποίες η ανθρωπότητα, με βάση την πολύχρονη ιστορική εμπειρία της, έχει καταδικάσει αμετάκλητα. Η εμφάνισή τους στο χώρο του σχολείου συνοδεύεται από έξαρση του μίσους και της τυφλής βίας, ιδίως εναντίον των αδύναμων και ανυπεράσπιστων. Σταθερή δέσμευσή μας είναι μια εκπαίδευση που βασίζεται στις ανθρωπιστικές αξίες, προάγει τον πολιτισμό και τα ανθρώπινα δικαιώματα, προωθεί την αλληλεγγύη προς κάθε άνθρωπο και προς όλους τους λαούς, και αντιμάχεται το ρατσισμό, τη μισαλλοδοξία και την ξενοφοβία και κάθε είδους διάκριση.
Η κατάσταση στη χώρα μας και την ευρύτερη περιοχή επιδεινώνεται αφόρητα τελευταία από τη διόγκωση του προσφυγικού κύματος σε πρωτόγνωρα μεγέθη μεταπολεμικά, εξαιτίας των τοπικών συγκρούσεων και πολέμων, που προκαλούν και υποδαυλίζουν οι ισχυροί του πλανήτη για να εξυπηρετήσουν άνομες κερδοσκοπικές επιδιώξεις τους. Εκατομμύρια ανθρώπων, ανάμεσα στους οποίους παιδιά και νέοι, καθίστανται θύματα αυτών των πολιτικών, στερούνται την πατρίδα, την υγεία, την εκπαίδευση, τα πιο στοιχειώδη δικαιώματα, ακόμα και την ίδια τη ζωή τους. Απαιτούμε να σταματήσουν πάραυτα οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις σε αυτές τις περιοχές, να στηριχθούν οι πρόσφυγες υλικά και ηθικά, με κάθε δυνατό μέσο.
Ως εκπαιδευτικό κίνημα επιμένουμε με αισιοδοξία και αποφασιστικότητα να διεκδικούμε ένα σχολείο που θα συμβάλλει στη χειραφέτηση των υλικών και πνευματικών παραγωγικών δυνάμεων της ανθρωπότητας από τα δεσμά της εκμετάλλευσης και της χειραγώγησης. Ένα σχολείο δημόσιο και δωρεάν, που θα αγκαλιάζει όλα τα παιδιά στο πλαίσιο της 12χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης και θα εξασφαλίζει σε αυτά όλα τα αναγκαία εφόδια για να οικοδομήσουν ένα μέλλον στηριγμένο στην ισότητα, την ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη, για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.