Το πρώτο κρούσμα Μαύρου Ακανθώδους Αλευρώδη, εντοπίστηκε σε λεμονιά, σε ιδιωτικό κήπο στο Άργος και επιβεβαιώθηκε μετά από εργαστηριακή εξέταση στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο.
Πρόκειται για έντομο καραντίνας το οποίο είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, προσβάλλει εσπεριδοειδή, αμπέλια, αχλαδιές καθώς και καλλωπιστικά φυτά, ενώ υποβαθμίζει τις καλλιέργειες.
Το φθινόπωρο του 2016 επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα η παρουσία του επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας με την κοινή ονομασία Μαύρος Ακανθώδης Αλευρώδης (Aleurocanthus spiniferus). Ο Αλευρώδης αυτός εντοπίστηκε στην Κέρκυρα και έχει προκαλέσει εκτεταμένες προσβολές σε πορτοκαλιές, αμπέλια, και τριανταφυλλιές.
Στη συνέχεια βρέθηκε το 2017 στην πόλη της Ηγουμενίτσας , το 2019 και το 2021 σε εσπεριδοειδή, αμπέλι και τριανταφυλλιά στην Άρτα, το καλοκαίρι του 2021 σε δείγματα βλαστών εσπεριδοειδών, τριανταφυλλιάς, κορομηλιάς και σεφλέρας στην Αιτωλοακαρνανία και τέλος το Νοέμβριο του 2022 στην Αχαΐα σε δείγματα βλαστών εσπεριδοειδών στην πόλη της Πάτρας.
Εκτός από τους αγρούς, όπως επισημαίνει η ΔΑΟΚ Αργολίδας μπορεί να βρίσκεται σε ιδιωτικούς κήπους με εσπεριδοειδή ή καλλωπιστικά, στο αστικό πράσινο, σε πάρκα ή φυσική βλάστηση.
Όμως αν δεν γίνει έγκαιρος εντοπισμός μπορεί από μολυσμένα δέντρα των πόλεων που συνορεύουν με εμπορικούς εσπεριδοειδώνες με τις κινητές μορφές του εντόμου να υπάρξει διασπορά.
Συμπτώματα προσβολής -προκαλούμενη ζημιά
Στα μελιτώματα του Αλευρώδη αναπτύσσεται ο μύκητας της καπνιάς, οι κλάδοι και καρποί μαυρίζουν. Αυτό έχει ως συνέπεια την σημαντική ποιοτική υποβάθμιση των καρπών, της εμπορικής τους αξίας, και την εξασθένιση των δένδρων. Όπως αναφέρει η ΔΑΟΚ Αργολίδας οι «λερωμένοι» κλάδοι δίνουν την εικόνα ότι τους έχει «περάσει» κανείς μέσα από καμινάδα!
Ο ακανθώδης αλευρώδης Διακρίνεται από τους άλλους αλευρώδεις γιατί η ακίνητη μορφή του είναι μαύρου χρώματος με αγκαθωτές απολήξεις και περιβάλλεται από ζώνη λευκού χρώματος.
Όμως επειδή τα συμπτώματα της προσβολής από αυτό το είδος μοιάζουν με αυτά που προκαλούνται από άλλους εχθρούς όπως είναι ο Εριώδης Αλευρώδης, το κοκκοειδές Coccus hesperidum, το έντομο Πουλβινάρια, οι μελίγκρες και η Ισέρυα, σε περίπτωση παρατήρησης ύποπτων συμπτωμάτων οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει άμεσα να απευθύνονται στην ΔΑΟΚ ή το Π.Κ.Π.Φ.&Π.Ε. Ναυπλίου.
Τα ενήλικα πτερωτά άτομα έχουν μεταλλικό γκρι-μπλε χρώμα εναποθέτουν τα αυγά τους στην κάτω επιφάνεια των φύλλων και όταν ενοχληθούν πετάνε.
Τρόποι μετάδοσης -Επαγρύπνηση εμπλεκόμενων
Τα ενήλικα άτομα πετούν σε μικρές αποστάσεις παρασυρόμενα από τον άνεμο ενώ σε μεγάλες αποστάσεις αυτό συμβαίνει με φυτά προς φύτευση, καρπούς με κλαδίσκους και φύλλα, αυτοκίνητα, κλούβες μεταφοράς κ.λ.π.
Είναι σημαντικό στην προσπάθεια αποφυγής εισόδου, έγκαιρου εντοπισμού και αποφυγής επέκτασης του επιβλαβούς αυτού οργανισμού καραντίνας να επαγρυπνούν όλοι οι εμπλεκόμενοι δηλαδή οι πολίτες που διατηρούν στους κήπους τους εσπεριδοειδή ή καλλωπιστικά, τα κέντρα κήπου, τα φυτώρια, οι καλλιεργητές ευπαθών καλλιεργειών, το γεωπονικό προσωπικό των Δήμων, οι γεωπόνοι ιδιώτες και εξαγωγείς που διακινούν εσπεριδοειδή και άλλοι.
Μέτρα εξάλειψης ή περιορισμού της εξάπλωσης -επαγρύπνηση
Πρόκειται για πολυφάγο εχθρό που χρειάζεται πρόληψη, πρόβλεψη και προσοχή γιατί δεν υπάρχουν αποτελεσματικά ιθαγενή ωφέλιμα έντομα και η μη ορθή χρήση των εντομοκτόνων μπορεί να διαταράξει τη βιολογική ισορροπία στο περιβάλλον της καλλιέργειας. Εκτελείται πρόγραμμα του ΥπΑΑΤ σε συνεργασία με το Μ.Φ.Ι. για την εξεύρεση και εισαγωγή κατάλληλων παρασιτοειδών για τη βιολογική αντιμετώπιση του Ακανθώδη Αλευρώδη όμως απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση και δοκιμές.
Άμεσα μέτρα:
Επέμβαση με ήπια και επιτρεπόμενα για την καλλιέργεια και το χώρο φυτοπροστατευτικά προϊόντα(Φ.Π.) και στη συνέχεια κλάδεμα και καύση των προσβεβλημένων κλάδων στο κήπο ή στην καλλιέργειά μας το χειμώνα πριν την εμφάνιση των πτερωτών μορφών
Συνεχής παρακολούθηση των ευπαθών καλλωπιστικών ή των οπωρώνων και σε περίπτωση διαπίστωσης ύποπτων συμπτωμάτων ενημέρωση της ΔΑΟΚ ή του Π.Κ.Π.Φ.Π&Φ.Ε.Ναυπλίου
Διαρκή μέτρα:
Χρήση υγιών δενδρυλλίων προς φύτευση
Προμήθεια φυτών εσπεριδοειδών και αμπέλου κυρίως, μόνο εφόσον συνοδεύονται με φυτοϋγειονομικό διαβατήριο που αποτελεί υποχρέωση από την Κοινοτική Φυτοϋγειονομική νομοθεσία για τη διακίνηση των φυτών προς φύτευση.
Σε περίπτωση διαπίστωσης του εχθρού, επέμβαση με ήπια προς τα ωφέλιμα και επιτρεπόμενα για την καλλιέργεια και το χώρο Φ.Π. και στη συνέχεια κλάδεμα και καύση των προσβεβλημένων κλάδων το χειμώνα πριν την εμφάνιση των πτερωτών μορφών
Συνεχή και συστηματικό έλεγχο των καλλιεργειών ξενιστών και σε περίπτωση υπόνοιας ύπαρξης του παθογόνου επικοινωνία με τις αρμόδιες αρχές ΔΑΟΚ και Π.Κ.Π.Φ.Π&Φ.Ε.Ναυπλίου
Συσκευαστήρια:
Η παραλαβή φορτίων πορτοκαλιών (W.Navel, lane late κ.λ.π.) και μανταρινιών (ortanique κ.λ.π.) από περιοχές της Δυτικής Ελλάδας που έχει εντοπισθεί ο εχθρός αυτός δηλαδή Άρτα, Αιτωλοακαρνανία, Θεσπρωτία, Αχαΐα θα πρέπει γίνεται με μεγάλη προσοχή.