ΖΕΟΛΙΘΟΣ: Το στρατηγικό κοίτασμα της φύσης, σε μια κατανυκτική εκδήλωση, που περιγράφει και γράφει ο Αθ. Στρίκος, μέλος της Ένωσης Πνευματικών Δημιουργών Λακωνίας ¨Χείλων ο Λακεδαιμόνιος¨.
Μην το κρατείτε για πολύ, μην το θαυμάζετ’ όλοι
τούτες οι τέχνες βρίσκονται ς τσι φύσης το περβόλι
(Β. Κορνάρος)
Όλα στον απάνω και τον κάτω κόσμο υπάρχουν με τ’ όνομά τους. Κι αν δεν έχουν όνομα είναι ανύπαρκτα. Αρχίζουν όμως και υπάρχουν από τη στιγμή που θα ονοματιστούν. Σήμερα για παράδειγμα ανεκαλύφθη ένας καινούργιος πλανήτης. Του έδωσαν όνομα Xi. Υπάρχει από σήμερα. Ή η Αμερική αφ’ ής ανεκαλύφθη και της εδόθη όνομα. Όλα λοιπόν νοούνται με τα ονόματά τους. Κι αν όνομα δεν έχουν, και να τα χάσουμε, δεν εννοείται απώλειά τους.
Ουδείς ανομάτιστος. Καν αχαμνόσογος καν άρχοντας, λέει ο Όμηρος. «Η πηγή,
η δεξαμενή, η προζύμη κάθε ελληνικού στον κόσμο». Και το όνομα αυτού ΖΕΟΛΙΘΟΣ. Έτσι τον βάφτισε αμέσως μετά την ανακάλυψή του ο ίδιος εκείνος που τον βρήκε και τον ξεχώρισε. Όχι σήμερα, αλλά το 1756 Σουηδός ορυκτολόγος Κρούνστετ, σαν είδε πως η συγκεκριμένη πέτρα με την αύξηση της θερμοκρασίας χοχλάει και διογκώνεται. Την είπε λοιπόν κι αυτός ζεόλιθον. Από τις λέξεις της ελληνικής γλώσσας, της ατέλειωτης και τρελής, ζέω = βράζω για το νερό και τ’ άλλα υγρά (ζει χύτρα. Ζει οίνος) και για τα στερεά υπερθερμαίνω. Και μεταφορικά για τα ψυχικά (οργής ζεούσης = βράζει από το κακό του). Ακόμα και είμαι πλήρης («λίμνη ζέουσα ύδατος και πηλού = γεμάτη νερό και λάσπη).
Ζέω, λοιπόν + λίθος = ζεόλιθος, και δεν ξέρω αν ο νουνός ήταν Έλληνας πώς δαίμονα θα τόλεγε με την αρρώστια πόχουμε να καταστρέφουμε ό,τι ελληνικό. Και με τ’ όνομα αυτό πια, η πέτρα εκείνη μπήκε στη χρήση των λόγων, στη χρήση των πράξεων και πορεύεται και γράφει την ιστορία της.
Όχι, δεν θα μιλήσω για το ορυκτό που μέσα στις πολλές του ιδιότητες, έχει κι άλλη μιά που τη βρήκαν αργότερα. Ετούτην: Σαν θερμαίνεται αποβάλει το νερό συνέχεια κι όχι ανάλογα τη θερμοκρασία. Κι αν στεγνώξει (αφυδατωθεί) παίρνει πάλι την ποσότητα νερού που έχασε αν εκτεθή σε υδρατμούς. Η πέτρα. Όλα βλέπετε στη φύση είναι μυστήρια. Από το χρώμα το κόκκινο της φουστίτσας της παπαρούνας φορεμένη τ’ ανάποδα, ίσαμε το Θεό, μυστήρια.
Δεν θα μιλήσω γι’ αυτό. (Πώς θα μπορούσα άλλωστε;). Αλλά για μια αλλιώτικη διάλεξη που έγινε για το ορυκτό στην πόλη μας στις 9 Φλεβάρη, στην πάντα φιλόξενη αίθουσα του αειμνήστου Γιώργου και Χρυσαυγής Σαϊνοπούλου, πρωτοβουλία του Νομικού Προσώπου Πολιτισμού και Περιβάλλοντος του Δήμου Σπαρτιατών και της Ένωσης των Πνευματικών Δημιουργών Λακωνίας «Χείλων ο Λακεδαιμόνιος», από τον μαθηματικό και συγγραφέα κ. Νίκο Λυγερό.
Κι ήσαν όλοι εκεί. Κι ο Δήμαρχος κ. Σταύρος Αργειτάκος με το επιτελείο του κι ο Πρόεδρος της Ένωσης των Πνευματικών Δημιουργών κ. Βασίλης Βλαχάκος με το δικό του και η ανεπανάληπτη Δέσποινα κυρία Χρυσαυγή Σαϊνοπούλου, όνομα όλο σημασία και παρουσία με ρήτρα αποκλειστικότητος, και πλήθος απλοί άνθρωποι κάθε ηλικίας κι επαγγέλματος, με περιέργεια και δίψα για γνώση.
Κι αφού η εκπαιδευτικός κ. Βασιλική Βαφάκου παρουσίασε τον ομιλητήν – καθηγητήν τοποστρατηγικής και γεωστρατηγικής της Αστυνομικής Ακαδημίας, των Σχολών Εθνικής Ασφάλειας, και στρατηγικών μελετών «σιγανά και ταπεινά» στο πολυπληθές ακροατήριο, κι έδωκε το λόγο για χαιρετισμό στον Πρόεδρο των Πνευματικών Δημιουργών Βασίλη Βλαχάκο που διακρίθηκε για τον ολιγολεκτισμό και το λακωνίζειν κι είπε πως ο ομιλητής ήρθε δεύτερος προηγηθείσης αυτού της φήμης του, και η κυρία Βαφάκου του έδωκε τον λόγον, από ’κει και πέρα το ακροατήριο απήλαυσε κυριολεκτικά μια διάλεξη – κατάθεση ποικίλων επιστημονικών στοιχείων για το ζεόλιθο, που εδίδοντο με τρόπο απλό και απολύτως κατανοητό, διανθισμένα πάντοτε με ωραίο (= στην ώρα του. Εν τόπω και χρόνω) χιούμορ, ώστε σε μετέφερε σε παλιότερα χρόνια διηγήσεων. Ώρες-ώρες είχαμε την αίσθηση ότι μιλούσε σοφός μάστορης φερμένος από ταξείδι.
Καίτοι θετικός επιστήμονας ο κ. Λυγερός έπλεκε με χάρη. Επιστρατεύσας από τα πιο απλά εποπτικά μέσα (πέτρες) σαν το Σωκράτη, που με κάτι όνους, ημιόνους, ίππους, πετσιά και σκυτοτόμους (τσαγκάρηδες) έπλεκε, όρθωνε το οικοδόμημά του με λυγίδια, αποδεικνύοντας πως «όποιος κατέχει και μιλεί με ΓΝΩΣΗ και με ΤΡΟΠΟ» κάνει και τα δύσκολα χειροπιαστά και γοητευτικά. Κι εμείς, αποταμιεύαμε γνώση στέρεη αφού την παίρναμε ως την ψυχή μας και τη χαιρόμαστε.
Έσκυβε στα ορυκτά, τα είδη και τις μορφές του ζεόλιθου, ανέλυε μία μία τις χρήσεις του στη γεωργία (ποιοτική και ποσοτική βελτίωση παραγωγής στις καλλιέργειες, ανακούφιση εδάφους, κατακράτηση νερού κ.τ.λ. κ.τ.λ.), στην κτηνοτροφία (συμβολή στην ανάπτυξη, μείωση θνησιμότητας, αύξηση παραγωγής), στα πουλερικά, την ιχθυοκαλλιέργεια, το περιβάλλον, τη βιομηχανία, την ιατρική, ακόμα και στην απομάκρυνση ραδιενεργών επιβλαβών υλικών, ώστε έπιανες τον εαυτό σου, να λέει ότι η φύση, η θεά Γη, η παμμήτειρα του Αριστοτέλη, η πρώτη και αιώνια, «αρμηνεύει και δασκαλεύει». Κι ότι να που μερικοί φλογεροί εις πείσμα των πολιτικών και λοιπών αρμοδίων που ρήμαξαν την πατρίδα με την αλαζονική και απάνθρωπη κι εγκληματικής αδιαφορίας συμπεριφορά τους, αισθάνονται το χρέος απέναντι στο συνάνθρωπο και την πατρίδα. Και πολλές φορές ψελλίσαμε: Όχι δεν χάθηκαν ούλα πιά σε τούτον τον τόπο τον ευλογημένον, που διαθέτει πλην των άλλων και τεράστιες ποσότητες ζεόλιθου.
Και μη θαρρείτε πως ο ζεόλιθος έχει τάχα κάποια σχέση με τη χημεία, τα λιπάσματα, τα υβρίδια, τις κλωνοποιήσεις, τις παντοειδείς μεταλλάξεις που υφίστανται τα πάντα στον καιρό μας έξω από κάθε νόμο της φύσης και φτιάνουμε τέρατα, ώστε τα μοσχάρια π.χ., νάναι όλα στη μούρη μαύρα, ένα βάρος, ίδιο ύψος, μια κοψιά καρμπόν, οι μελιτζάνες άσπρες, οι ντομάτες μωβ κι άλλα εφιαλτικά, που μαζί με τον ποιητήν σε κάνουν να προσεύχεσαι και να λες:
«Σώσε με, Θεέ μου, απ’ τον άνθρωπό σου»
ή «παράτησέ με, άνθρωπέ μου, στο Θεό σου!»
Φώτης Βαρέλης: «εκ βαθέων». Έκδοση Δήμου Καμιρέων Ρόδου σελ. 31)
Και πού πορεύεται, στο καλό ή στο κακό, το τετραπέρατο αυτό πλάσμα που λέγετ’ άνθρωπος κανείς δεν ξέρει (Σοφοκλής)
Τίποτ’ απ’ όλ’ αυτά. Αντιθέτως η μάννα Γη, σήμερα που γύρισαν ανάποδα όλα, τη φυσική της λειτουργία αποκαθιστά κι έχει γι’ αυτό φάρμακον ζωής. Αυτό απέδειξε ο κ. Λυγερός με μέθοδο των μαθηματικών, σ’ ένα δίωρο διάλεξης συναρπαστικής, κατανυκτικής θάλεγα, ώστε το ακροατήριο ζούσε ξυπνητό ένα όνειρο παρακαλώντας να μην τελειώσει. Και κάπου-κάπου σαν ακούγαμε ότι στην Ελλάδα καίτοι υπάρχουν τεράστιες ποσότητες δεν έχει αρχίσει ακόμα εξόρυξη νιώθαμε μια ανακαψίλα (πικρή καούρα). Ως διδασκαλία υποδειγματική. Χαμένοι όσοι εκπαιδευτικοί απουσίαζαν.
Φύγαμε χορτασμένοι από την παρουσίαση του κυρίου Νίκου Λυγερού. Ωφελημένοι και καλλιεργημένοι και χαρούμενοι. Οι εμπνευστές τής εκδήλωσης πρέπει να αισθάνονται περήφανοι και να καμαρώνουν, αφού αναντίρρητα τοποθετείται στις κορυφαίες του είδους της των τελευταίων δεκαετιών στην πόλη μας. Λαμπηδόνα πραγματική αν λάβει κανείς υπ’ όψιν τους σκοτεινούς καιρούς που ζούμε.
Και ευχόμαστε αυτή η διάλεξη, από μικρή σπίθα να γίνει τρανή φωτιά στον τόπο που απ’ τα πανάρχαια χρόνια λάτρεψε τη φύση και τη ζωή εναρμονισμένα. Είναι χρέος όλων που οι γονείς κι η πατρίδα τούς έμαθαν δύο αράδες γράμματα απέναντι των απλών ανθρώπων, γεωργών, κτηνοτρόφων, ψαράδων κι όλων των σκυφτών στο χώμα να τους ορθώσουν.
Ζήνωνος ταχυδρόμου, Δευτέρα 2014