Ο Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, θα βρεθεί σήμερα, Τρίτη 27 Φεβρουαρίου, στην Τρίπολη, στο πλαίσιο των εργασιών του 10ου Περιφερειακού Συνεδρίου για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Πελοποννήσου.
14:00 Ο Πρωθυπουργός θα ξεναγηθεί στην επιχείρηση Arcafroz και θα έχει συνάντηση με τους εργαζόμενους και τη διοίκηση της επιχείρησης.
18:00 Σύσκεψη με τους Υπουργούς που συμμετέχουν στο 10ο Περιφερειακό Συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση και τους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
19:30 Κεντρική ομιλία του Πρωθυπουργού στο 10ο Περιφερειακό Συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση «Η Προστιθέμενη Αξία της Πελοποννήσου» στο Αποστολοπούλειο Πνευματικό Κέντρο.
Ομιλία Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης κ. Δημήτρη Παπαδημητρίου στη 2η παράλληλη απογευματινή συνεδρία στο Περιφερειακό Συνέδριο Πελοποννήσου με θέμα:Αναπτυξιακή Πολιτική, Επενδύσεις και Επιχειρηματικότητα
Κύριοι Αντιπεριφερειάρχες, κκ. Δήμαρχοι, Κυρίες και Κύριοι,
Παρά τη σχετική αυτονομία κάθε Περιφέρειας της χώρας, και την ιδιαιτερότητα των προβλημάτων και των δυνατοτήτων που έχει, οι αναπτυξιακές προοπτικές της εξαρτώνται στο μεγαλύτερο μέρος τους από τη γενικότερη πορεία και την αναπτυξιακή δυναμική της εθνικής οικονομίας.
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με μία εκτεταμένη παραπληροφόρηση για τις πραγματικές οικονομικές εξελίξεις, είναι ο λόγος που σε κάθε περιφερειακό συνέδριο, ξεκινάμε το δημόσιο διάλογο επιχειρώντας να δώσουμε το αληθινό στίγμα και τον παλμό της ελληνικής οικονομίας.
Βρισκόμαστε, λοιπόν, σήμερα στην ευχάριστη θέση, η Ελληνική οικονομία, μετά από 8 χρόνια πρωτοφανούς κρίσης και ύφεσης, να ανακάμπτει με κλιμακούμενο ρυθμό, αρχής γενομένης από το 2017.
Στη χρονιά που πέρασε, όπως ανέφερα στην ομιλία μου το πρωϊ, σημειώθηκαν μία σειρά από επιδόσεις-ρεκόρ δεκαετίας σε βασικά οικονομικά μεγέθη, όπως είναι οι εξαγωγές, οι επενδύσεις, οι ξένες άμεσες επενδύσεις, η απασχόληση, το ποσοστό ανεργίας, τα δίδυμα ελλείμματα και οι δείκτες εμπιστοσύνης της οικονομίας.
Ενδεικτικά αναφέρω τις σημαντικότερες 10 οικονομικές επιδόσεις με τις οποίες έκλεισε το 2017:
1. Αύξηση του ΑΕΠ 1,7% περίπου, με αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης 0,6%, των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου 3%, και των εξαγωγών αγαθών κι υπηρεσιών 8% περίπου.
Οι εξαγωγές και οι επενδύσεις υπογραμμίζουν τις προτεραιότητες του νέου παραγωγικού υποδείγματος που έχει ανάγκη η οικονομία και που ακολουθεί η κυβέρνηση.
2. Διατηρούμε τα υψηλότερα επίπεδα ανταγωνιστικότητας τιμών της τελευταίας 8ετίας και τον υψηλότερο βαθμό εξωστρέφειας που είχαμε ποτέ σαν οικονομία με τις εξαγωγές αγαθών κι υπηρεσιών να φθάνουν σε ιστορικά κορυφαία επίπεδα.
3. Οι ιδιωτικές επενδύσεις των μη χρηματοδοτικών εταιριών βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας 6ετίας, ενώ είχαμε και την μεγαλύτερη εισροή ξένων άμεσων επενδύσεων της τελευταίας 10ετίας που άγγιξαν τα 4 δις.
4. Η βιομηχανική παραγωγή σημείωσε την ισχυρότερη άνοδο στη διάρκεια της τελευταίας 10ετίας.
5. Εντυπωσιακή είναι ακόμη η αύξηση της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας και σε μικρότερο βαθμό του λιανικού εμπορίου για πρώτη φορά στη διάρκεια της 10ετίας.
6. Είχαμε τη μεγαλύτερη αύξηση απασχόλησης και τα χαμηλότερα επίπεδα ανέργων της τελευταίας 10ετίας, όπως επίσης τα χαμηλότερα επίπεδα ανεργίας νέων και μακροχρόνιας ανεργίας της τελευταίας 6ετίας.
7. Για πρώτη φορά τη τελευταία δεκαετία είχαμε το τελευταίο δίμηνο του 2017, μικρή αύξηση κατά 0,3% της τραπεζικής χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, που υπογραμμίζει την βαθμιαία αναζωπύρωση της ιδιωτικής οικονομικής δραστηριότητας.
8. Ανάλογη δείχνει και το ρεκόρ δεκαετίας, με αύξηση της τάξης του 17%, που πέτυχε το 2017 ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης στη διακίνηση εμπορευματο-κιβωτίων όπως αντίστοιχο ρεκόρ στη διακίνηση containers ανακοίνωσε και η Cosco για το λιμάνι του Πειραιά το 2017.
9. Η απόδοση των κρατικών ομολόγων έπεσε στο επίπεδο του 2006 τονίζοντας την επιστροφή της εμπιστοσύνης στις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
10. Τέλος, το 2017 είχαμε το μεγαλύτερο θετικό ισοζύγιο της τελευταίας 10ετίας μεταξύ συστάσεων και διαγραφών επιχειρήσεων με την καθαρή δημιουργία 6.081 επιχειρήσεων.
11. Την αύξηση αυτή της επιχειρηματικότητας επιβεβαιώνουν:
(α) τα υπερδιπλάσια κεφάλαια σε σύγκριση με το σύνολο του 2016 που έχουν δαπανήσει οι εταιρίες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία, και
(β) η σταθερή αύξηση των επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη των ελληνικών επιχειρήσεων που από 0,23% του ΑΕΠ το 2011, ανήλθε στο 1% περίπου το 2017.
Οι καθ’ όλα θετικές αυτές εξελίξεις το 2017 αφορούν την πραγματική οικονομία και τις ελληνικές επιχειρήσεις οι οποίες βλέποντας τη μακροοικονομική και δημοσιονομική σταθεροποίηση της οικονομίας αντιδρούν και αναλαμβάνουν δράση, συμβάλλοντας στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος.
Όχι τυχαία, η Ernst & Young διαπιστώνει πως η διάθεση για Συγχωνεύσεις και Εξαγορές στην Ελλάδα είναι σημαντικά ενισχυμένη.
Επίσης, πρόσφατη μελέτη της Grant Thornton δείχνει πως, με βάση ένα ευρύ δείγμα 8.000 ελληνικών επιχειρήσεων, τουλάχιστον οι μισές έχουν εκείνα τα χαρακτηριστικά που υπόσχονται περαιτέρω ανάπτυξη και δυνατότητα προσέλκυσης κεφαλαίων.
Τέλος, ο γενικός δείκτης του Συνδέσμου Εταιριών Συμβούλων Μάνατζμεντ (ΣΕΣΜΑ) του δ’ τριμήνου 2017 που προβλέπει τις οικονομικές εξελίξεις ένα χρόνο μετά, δηλαδή για το 2018, δείχνει μεγάλη άνοδο φθάνοντας τις +16,5 μονάδες από -20,2 που ήταν το α’ τρίμηνο του 2016.
Με το κλείσιμο της γ’ αξιολόγησης, και τη διαφαινόμενη ολοκλήρωση του προγράμματος σε συνδυασμό με την δρομολογημένη ελάφρυνση του χρέους, το οικονομικό κλίμα βελτιώθηκε περαιτέρω φέτος, καθιστώντας εφικτό τον στόχο αύξησης του ΑΕΠ κατά 2,5% το 2018.
Ήδη, τον Ιανουάριο είχαμε την θεαματική βελτίωση τριών επιχειρηματικών δεικτών:
(α) ο δείκτης Προμηθειών των Μάνατζερ (ΡΜΙ) αυξήθηκε 19% σε ετήσια βάση,
(β) ο δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία αυξήθηκε 9%, και
(γ) ο δείκτης Οικονομικού Κλίματος αυξήθηκε 7% αντίστοιχα.
Τη βελτίωση αυτή, μαζί με την πρωτοφανή το 2017 εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων, και τη διπλή επιτυχή έξοδο της χώρας στις αγορές, ακολούθησαν τα εύσημα από τους Ευρωπαίους εταίρους και πιστωτές, και η τριπλή περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας από τους οίκους S&P, Fitch και Moody’s.
Με αυτή την αναπτυξιακή δυναμική μπήκαμε στο 2018, και δεν δικαιούται κανείς σήμερα να ομιλεί για «στασιμότητα και βάλτωμα της οικονομίας».
Αντιθέτως, έχουμε κάθε λόγο να αισιοδοξούμε για την επιτυχή έκβαση των τραπεζικών στρες τεστς, το έγκαιρο κλείσιμο της 4ης αξιολόγησης, και την οριστική έξοδο από τα Μνημόνια τον προσεχή Αύγουστο που σε συνδυασμό με την αναδιάρθρωση κι ελάφρυνση του χρέους, θα επιτρέψουν μεγαλύτερους βαθμούς ελευθερίας στην αναπτυξιακή πολιτική της κυβέρνησης.
Ασφαλώς, ο δρόμος προς την ομαλοποίηση και την ανάπτυξη είναι μακρύς με αρκετά εμπόδια και αντιξοότητες, που πρέπει να υπερβούμε με σκληρή δουλειά, αποφασιστικότητα και αισιοδοξία, πως οι δύσκολες μέρες της κρίσης είναι πίσω μας.
Εφεξής, όλο το βάρος πέφτει στην προσπάθεια, η ανάκαμψη της οικονομίας να καταστεί βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη, με τη συμμετοχή σε αυτή του συνόλου της κοινωνίας και όλων των Περιφερειών της Επικράτειας.
Προϋπόθεση για να πετύχουμε τον στόχο αυτό είναι να έχουμε ένα εθνικό σχέδιο ανάπτυξης δικής μας ιδιοκτησίας, και εξειδικευμένο ανά Περιφέρεια.
Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο εξελίσσουμε κι εξειδικεύουμε ανά τομέα και περιφέρεια, την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική με συγκεκριμένες προτάσεις και έργα.
Γιατί η αδιαμφισβήτητη πρόοδος στα θεμελιώδη οικονομικά δεδομένα της χώρας δεν συντελείται μόνη της.
Είναι προϊόν τόσο των προσπαθειών των επιχειρήσεων να αξιοποιήσουν το νέο παραγωγικό περιβάλλον, όσο και της κυβερνητικής πολιτικής για ρεαλιστικές και ισορροπημένες μεταρρυθμίσεις.
Η επενδυτική επανεκκίνηση της χώρας έχει ως πυξίδα ένα νέο παραγωγικό πρότυπο, το οποίο βασίζεται στις επενδύσεις, τις εξαγωγές, τις καινοτομικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και τη ψηφιακή εκπαίδευση και απορρόφηση ανέργων μέσω προγραμμάτων ενεργητικής απασχόλησης.
Στηρίζεται στο κατά κανόνα υψηλής εξειδίκευσης εργατικό δυναμικό και στις παραγωγικές επενδύσεις σε τομείς με υψηλή εξωστρέφεια, ροπή στην καινοτομία, στις νέες τεχνολογίες, και σε διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα ικανά να εντάξουν τους παραγωγούς τους σε ευρύτερες αλυσίδες αξίας.
Η προσέλκυση επενδύσεων και η τόνωση των εξαγωγών αφορούν και μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρηματικές μονάδες, με κίνητρα για τη καινοτομία, την επιχειρηματικότητα και την ψηφιακή κατάρτιση σε προγράμματα απασχόλησης για την ταχύτερη απορρόφηση της ανεργίας με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου των πολιτών, ώστε να ανακοπεί η έξοδος εγκεφάλων από τη χώρα.
Με έμφαση στην ανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας και των δυναμικών, καινοτόμων και εξωστρεφών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική επιχειρεί :
• Να προχωρήσουμε σε φορολογικές ελαφρύνσεις, όταν δημιουργηθεί το δημοσιονομικό περιθώριο.
• Να ρυθμιστούν τα ληξιπρόθεσμα ιδιωτικά χρέη με τον εξωδικαστικό μηχανισμό για να τονωθεί η ζήτηση.
• Να περιοριστούν τα «κόκκινα δάνεια» ώστε να αποδεσμευτεί ρευστότητα από το τραπεζικό σύστημα.
• Να ιδρυθεί και να λειτουργήσει τάχιστα η Αναπτυξιακή Τράπεζα προκειμένου να χρηματοδοτήσει σειρά επενδυτικών σχεδίων κυρίως για τις ΜΜΕ, και
• Τέλος, να απλοποιήσει ουσιαστικά τις διαδικασίες σύστασης επιχειρήσεων και αδειοδότησης.
Πέρα από τους στόχους, ο κοινωνικός χαρακτήρας της Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής αποτυπώνεται και στα μέσα που αναπτύσσει όπως είναι:
• η ταχεία απορρόφηση χρηματοδοτικών πόρων από τις EBRD, EIB κ.α. για κοινωνικές υποδομές, κατάρτιση προσωπικού και τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος,
• η άσκηση πολιτικών κοινωνικής προστασίας, η λήψη μέτρων κοινωνικής αλληλεγγύης και η διευκόλυνση ρύθμισης των ιδιωτικών χρεών μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού και των 12-24 δόσεων,
• η θεσμοθέτηση ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη της κοινωνικής και συνεταιριστικής οικονομίας,
• ο προσανατολισμός του Αναπτυξιακού Νόμου στις ΜΜΕ με οδηγό την καινοτομία, την επιχειρηματικότητα, τις συμπράξεις, τις συστάδες και την εξωστρέφεια,
• η παροχή νέων χρηματοδοτικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών σε ΜΜΕ, κυρίως μέσα από την ίδρυση της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, και τέλος
• η άσκηση ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης.
Με την προσαρμογή της οικονομίας, τον εξορθολογισμό σημαντικού μέρους των επιχειρήσεων, και την ενεργοποίηση της ΕΑΣ έχουμε και τις πρώτες ενδείξεις μετασχηματισμού του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας.
Έτσι, για πρώτη φορά μετά το 2008 έχουμε:
(α) επέκταση των εξαγωγών εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, που για πρώτη φορά οι βιομηχανικές εξαγωγές ηγούνται της εξαγωγικής επέκτασης, και
(β) προσέλκυση ξένων και εγχώριων επενδύσεων χάρις στην ουσιαστική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας.
Πως, όμως, η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας μορφοποιείται στη ξεχωριστή περίπτωση της Περιφέρειας Πελοποννήσου;
Σε ποιες νέες παραγωγικές δομές μπορεί να στηριχτεί η ανάπτυξη της Περιφέρειας;
Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά αποτελούν δύσκολο έργο το οποίο μόνον με την κινητοποίηση των ζωντανών δυνάμεων της ίδιας της τοπικής κοινωνίας και των επαγγελματικών φορέων της μπορεί να δοθεί.
Γιατί το αναπτυξιακό πρόβλημα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, όπως και κάθε περιφέρειας, δεν είναι πρόβλημα απλά κατανομής διαθέσιμων πόρων μέσω των αγορών, ερήμην της κοινωνίας.
Αλλά είναι ένα πρόβλημα στοχευμένης αξιοποίησης των ανθρώπινων και υλικών πόρων, προώθησης της έρευνας και της καινοτομίας, δημιουργίας νέων θεσμών που να ενισχύουν τη συνεργασία και το συνεργατισμό, αξιοποίησης της συλλογικής εμπειρίας και γνώσης της κοινωνίας.
Η Περιφέρεια έχει σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης εφόσον αντιμετωπίσει τις τρέχουσες αδυναμίες και αξιοποιήσει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα.
Συγκριτικά της πλεονεκτήματα είναι :
(α) η καλή ποιότητα των αγροτικών προϊόντων (κυρίως λάδι, κρασί, μέλι, τυροκομικά, εσπεριδοειδή, χυμούς και κηπευτικά) που επιτρέπει την εξαγωγή μεγάλου μέρους τους ή και τη μεταποίηση και εξαγωγή τους.
(β) τα φυσικά κάλλη με τα ορεινά θέρετρα σε Αρκαδία, Μάνη και αλλού, αλλά και τις δαντελένιες ακτές και όμορφες παραλιακές κωμοπόλεις, όπως η Καρδαμύλη, το Γύθειο, η Ερμιόνη, το Άστρος και το Πόρτο Χέλι, που προσελκύουν έντονα το τουριστικό ενδιαφέρον και ιδιαίτερα υψηλών εισοδημάτων.
(γ) η μεγάλη πολιτιστική κληρονομιά με τον αρχαιότερο πολιτισμό των ιστορικών χρόνων της ηπειρωτικής Ευρώπης που άκμασε στις Μυκήνες, την πρώτη πρωτεύουσα της Ευρώπης το Άργος, την πρώτη πρωτεύουσα του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους το Ναύπλιο με τα δύο πανέμορφα φρούριά του (Παλαμήδι και Μπούρτζι), την Επίδαυρο, την Πύλο, τη Μονεμβασιά, τον Μυστρά, την Ακροκόρινθο και άλλα μνημεία που μαζί με τα εκθέματα των μουσείων και τη σύνδεση με την Ολυμπία συναποτελούν ένα μοναδικό δίκτυο-μαγνήτη για την προσέλκυση και αξιοποίηση ισχυρού τουριστικού ρεύματος.
Τα εμπόδια στην εκμετάλλευση των παραπάνω συγκριτικών πλεονεκτημάτων είναι :
(1) Η παραγωγή πολλών αγροτικών προϊόντων με τον παραδοσιακό αναποτελεσματικό τρόπο σε κατακερματισμένους κλήρους, με μεγάλο κόστος, που συχνά διατίθενται χωρίς τυποποίηση, χωρίς πιστοποίηση και χωρίς μεταποίηση.
(2) Η ελλειμματική αξιοποίηση των υδάτινων πόρων, η ανεπαρκής άρδευση των καλλιεργειών και σε ορισμένες περιπτώσεις το υφάλμυρο των υδάτων από τις υπερβολικές γεωτρήσεις.
(3) Η απουσία επιστημονικής έρευνας για την βελτίωση της ποιότητας αγροτικών προϊόντων και τη δημιουργία νέων ποικιλιών ώστε να αυξηθεί η προστιθέμενη αξία και τιμή εμπορίας τους και να επεκταθεί η χρονική διάρκεια της εξαγωγικής τους ζήτησης.
(4) Η απουσία ικανοποιητικής διασύνδεσης των διαφόρων οδικών αξόνων ώστε να διευκολύνεται η τουριστική περιήγηση σε όλη την Περιφέρεια.
(5) Η έλλειψη ή καθυστέρηση εκσυγχρονισμού συγκεκριμένων τουριστικών και πολιτιστικών εγκαταστάσεων (όπως πχ είναι τα ξενοδοχεία τύπου Ξενία, το Μουσείο του Άργους, κλπ) και η μη αξιοποίηση μορφών εναλλακτικού τουρισμού – όπως ο αθλητικός ή συνεδριακός τουρισμός με βάση το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου – που έχουν σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης στην Περιφέρεια.
Για να ξεπεραστούν τα εμπόδια έχουν προταθεί:
• Η ουσιαστική ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα με αντιμετώπιση των επιβαρύνσεων που αυξάνουν το κόστος παραγωγής και παράλληλη στήριξη της εξωστρέφειας, της τυποποίησης και της πιστοποίησης.
• Η δημιουργία Φορέα Πιστοποίησης και η πιλοτική εφαρμογή Τράπεζας Γης σε επίπεδο δήμου που θα συγκεντρώσει όλες τις ακαλλιέργητες γαίες και θα τις παραχωρεί σε συνεταιρισμούς σε ομάδες παραγωγών ή σε επιχειρήσεις έναντι ενοικίου που μέρος του θα αποδίδεται στους μικροϊδιοκτήτες.
• Η ολοκλήρωση των έργων υποδομής για να λειτουργήσει η Θερμοκοιτίδα Καινοτομίας με εξειδίκευση στον πρωτογενή τομέα για τη δημιουργία νέων καινοτόμων προϊόντων υψηλής ποιότητας.
• Η σύνδεση της πρωτογενούς παραγωγής με τη μεταποίηση και την οργανωμένη διάθεση των αγροτικών προϊόντων με σκοπό τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας.
Εισαγωγή της γνώσης και της τεχνολογίας στην γεωργία και την κτηνοτροφία, ενημέρωση των νέων αγροτών για να στραφούν στις βιολογικές καλλιέργειες, στήριξη των νέων καλλιεργειών υπερτροφών και αρωματικών φυτών.
• Η αξιοποίηση της λίμνης του Λάδωνα και των ιαματικών πηγών της Ηραίας στη Γορτυνία.
• Να αξιοποιηθεί η έμφαση που δίνει η κυβερνητική πολιτική στην ΚΑΛΟ και στην ενδυνάμωση του ασθενικού συνεταιριστικού κινήματος που αποτελεί προϋπόθεση για την παραγωγή και εξαγωγή αγροτικών προϊόντων σε κλίμακα σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ζήτησης.
• Να προβληθεί στοχευμένα και το τουριστικό προϊόν της Περιφέρειας, με την αναπαλαίωση και εκσυγχρονισμό παλαιών ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων, του Μουσείου του Άργους και του φρουρίου στο Μπούρτζι.
• Να υπάρξει σχεδιασμός για την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, τη ψηφιακή τους αναπαράσταση και τη διευκόλυνση της προσέλκυσης και υποδοχής ομάδων ξένων τουριστών μέσα από την οργάνωση της υποδοχής, μεταφοράς και περιήγησής τους σε όλα τα αξιοθέατα της Περιφέρειας Πελοποννήσου.
• Τέλος, να βελτιωθεί το περιφερειακό και τοπικό οδικό δίκτυο, όπως επίσης να αναβαθμιστούν οι λιμενικές υποδομές με την υλοποίηση των αναγκαίων έργων στα λιμανια Ναυπλίου, Παράλιου Άστρους, Γυθείου, παλαιάς Επιδαύρου, Ερμιόνης και Πόρτο Χέλι.
Όλες αυτές οι δράσεις για να γίνουν χρειάζονται χρηματοδότηση και επενδύσεις, που δεν μπορεί να καλυφθούν μόνο από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, αλλά απαιτούν την συμβολή του ιδιωτικού τομέα μέσω της κινητοποίησης των τοπικών αρχών και παραγόντων.
Όσον αφορά την ουσιαστική συμβολή της Πολιτείας αυτή συνίσταται στα προγράμματα του ΕΣΠΑ, τον Αναπτυξιακό Νόμο και σε θεσμικές αλλαγές που βελτιώνουν το επιχειρηματικό περιβάλλον.
Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου χρηματοδοτούνται και υλοποιούνται πλήθος προγραμμάτων ΕΣΠΑ, Κρατικών Ενισχύσεων και μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου που αφορούν «Υποδομές, Ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση, Ερευνα, Ανταγωνιστικότητα-Επιχειρηματικότητα-Εξωστρέφεια- Καινοτομία, καθώς και το Επιχειρησιακο Πρόγραμμα –Πελοπόννησος 2014-2020» όλα με μεγάλους προυπολογισμούς.
Κυρίες και Κύριοι,
Η αλήθεια είναι πως αυτά που πρέπει να γίνουν είναι πολλά.
Όμως μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Πολιτεία θα συντρέξει με όλες τις δυνάμεις της προκειμένου να υλοποιηθούν.
Όμως, τα χρηματοδοτικά προγράμματα και οι πολιτικές στήριξης δεν επαρκούν για την επενδυτική άνοιξη και την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της τοπικής οικονομίας.
Είναι απολύτως απαραίτητο οι δυνάμεις της Περιφέρειας να συνδράμουν και να συνεργασθούν τόσο μεταξύ τους όσο και με την Πολιτεία στην αναγκαία δράση για την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, την προσέλκυση επενδύσεων και τον μετασχηματισμό της τοπικής οικονομίας.
Είναι αυτή η συνεργασία από την οποία θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό και η επιτυχία της αναπτυξιακής προσπάθειας.
Σας ευχαριστώ
Στη συνεδρία με θέμα «Υποδομές και Πολιτικές για την Υγεία» που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 10ου Περιφερειακού Συνεδρίου για την παραγωγική ανασυγκρότηση της Πελοποννήσου, συμμετείχαν ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, ο αναπληρωτής υπουργός, Παύλος Πολάκης και ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας για την ΠΦΥ, Σταμάτης Βαρδαρός.
Ο υπουργός Υγείας στην ομιλία του ανέφερε ότι έχει κλείσει οριστικά και αμετάκλητα η συζήτηση περί κατάρρευσης του συστήματος υγείας. «Είμαστε σε μια περίοδο που τα νοσοκομεία, με τις προσλήψεις ιατρικού, νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού που προωθούνται εδώ και 2,5 χρόνια, έχουν διασφαλίσει μια διαρκώς βελτιούμενη λειτουργία» είπε ο κ. Ξανθός επισημαίνοντας ότι τώρα είναι η ώρα να προωθηθούν κρίσιμες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που εκκρεμούν εδώ και χρόνια (π.χ. νέο μοντέλο ΠΦΥ, διαπραγμάτευση τιμών σε νέα φάρμακα, νέο σύστημα προμηθειών κ.α) προκειμένου όλοι οι πολίτες να έχουν αξιόπιστη φροντίδα υγείας. Σε ό,τι αφορά την υπόθεση Novartis δήλωσε ότι θα πρέπει να απαιτηθεί η επιστροφή των χρημάτων που αφορούν τη ζημία του δημοσίου, καθώς και να αποδοθούν ευθύνες εκεί που προκύπτουν. «Δεν υπάρχει καμία διάθεση συγκάλυψης και «ομερτά» ανάμεσα στο πολιτικό σύστημα ούτε βεβαίως συνολικής ενοχοποίησης συγκεκριμένων ομάδων (γιατρών, πολιτικών, δημοσιογράφων κλπ). Ταυτόχρονα, όμως, είναι εξίσου κρίσιμο να προωθηθούν εξυγιαντικές παρεμβάσεις και να μπουν δικλείδες ασφαλείας για τη θωράκιση του συστήματος ώστε να μην επαναληφθούν τα φαινόμενα του παρελθόντος που οδήγησαν στην κατασπατάληση πόρων και στο λεγόμενο “πάρτι” στο χώρο της υγείας» δήλωσε ο κ. Ξανθός. Ανέφερε επίσης συγκεκριμένες παρεμβάσεις οι οποίες έχουν υλοποιηθεί / δρομολογηθεί με στόχο τη θεσμική εξυγίανση του συστήματος όπως η κατάργηση της Επιτροπής Τιμών στο Υπουργείο Υγείας, η σύσταση της Επιτροπής Αξιολόγησης Φαρμακευτικής Καινοτομίας (ΗΤΑ), η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης για τα ακριβά φάρμακα, τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, η δημοσιοποίηση δεδομένων από τη συνεργασία γιατρών- φαρμακευτικών εταιρειών κλπ.
Ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας, Παύλος Πολάκης έκανε εκτενή αναφορά στα πεπραγμένα της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, παραθέτοντας συγκεκριμένα στοιχεία που αποδεικνύουν την αυξημένη χρηματοδότηση που λαμβάνουν για πρώτη φορά τα δημόσια νοσοκομεία της χώρας αλλά και το «νοικοκύρεμα» στην οικονομική διαχείριση των νοσηλευτικών ιδρυμάτων μέσω της αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών. «Πραγματοποιήσαμε και έχουμε δρομολογήσει συνολικά 19.500 προσλήψεις. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη «αιμοδότηση» του συστήματος από συστάσεως ΕΣΥ» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Πολάκης και ενημέρωσε πιο συγκεκριμένα για τις προσλήψεις που έχουν πραγματοποιηθεί στα νοσοκομεία της Πελοποννήσου.
Ο αναπληρωτής υπουργός επεσήμανε ότι στο πλαίσιο μιας ξεκάθαρης πολιτικής κίνησης για αντιστροφή της λειτουργικής κατάρρευσης του δημόσιου συστήματος υγείας, η ηγεσία του υπουργείου αξιοποίησε και άλλες πηγές χρηματοδότησης όπως το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), προγράμματα ΕΣΠΑ , αποθεματικό του υπουργείου Υγείας -το οποίο για πρώτη φορά διατίθεται για τη στήριξη του ΕΣΥ- και δωρεές με στόχο την αναβάθμιση του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, του στόλου των ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ και των κτιριακών υποδομών των νοσοκομείων της χώρας.
Τέλος, ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ), Σταμάτης Βαρδαρός ανέπτυξε το σχέδιο του νέου μοντέλου ΠΦΥ που προωθείται με στόχο όχι μόνο την αποσυμφόρηση των νοσοκομείων μέσω της ανάπτυξης νέων δομών (ΤΟΜΥ) που ανοίγουν αυτή την περίοδο σε όλη την επικράτεια αλλά και την αλλαγή κουλτούρας με στόχο την πρόληψη, την αγωγή υγείας, τις δράσεις στην κοινότητα, την κατ’ οίκον φροντίδα κτλ.
Το πρωί, ο υπουργός Υγείας, Α. Ξανθός συνοδευόμενος από το γενικό γραμματέα του Υπουργείου, Γιώργο Γιαννόπουλο, τον αναπλ. γενικό γραμματέα για την ΠΦΥ, Σταμάτη Βαρδαρό και το διοικητή της 6ης ΥΠΕ, Τάκη Νικολόπουλο επισκέφθηκε το νοσοκομείο Κορίνθου όπου πραγματοποίησε ανοιχτή συνάντηση με όλους τους εργαζόμενους στο αμφιθέατρο του Νοσοκομείου. Προηγήθηκαν τα εγκαίνια της νέας Ψυχιατρικής Πτέρυγας (χρηματοδότηση ΕΣΠΑ και ΠΔΕ) και του νέου αξονικού τομογράφου (δωρεά από το Ίδρυμα «Σταυρός Νιάρχος»). Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία 2 χρόνια, στο νοσοκομείο Κορίνθου έχουν επαναλειτουργήσει η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας και η Παιδιατρική Κλινική και αναγνωρίζεται τόσο από το προσωπικό όσο και από την τοπική κοινωνία η συστηματική στήριξή του και η αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Β. Κόκκαλης: «αποτελεί στρατηγική επιλογή η ανάδειξη και αξιοποίηση των τοπικών ποικιλιών προς συμφέρον των καταναλωτών, των παραγωγών και εν γένει της οικονομίας της χώρας μας».
Η Ομιλία του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
στο 10ο Περιφερειακό Συνέδριο
για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση στην Τρίπολη
Κυρίες και Κύριοι,
Η Πελοπόννησος αποτελεί μια Περιφέρεια κατ’ εξοχήν αγροτική, με σημαντική συμμετοχή στην τροφοδότηση της πρωτεύουσας με εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα φυτικής και ζωικής παραγωγής. Ιδιαίτερα επισημαίνω:
• τα εσπεριδοειδή (πορτοκάλια, μανταρίνια και λεμόνια)
• τα οινάμπελα και τα επιτραπέζια σταφύλια
• το ελαιόλαδο και τις ελιές
• τα οπωροκηπευτικά
• το μέλι
• τα γαλακτοκομικά
• αλλά και μικρότερες καλλιέργειες όπως τα κάστανα ή οι αγκινάρες Ιρίων που σύντομα θα γίνουν Προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ)
Υπάρχουν λοιπόν οι δυναμικές καλλιέργειες ώστε με την αρωγή της πολιτείας να γνωρίσει η Περιφέρεια Πελοποννήσου μια δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη, απαλλαγμένη από τις αβελτηρίες του παρελθόντος και με όραμα να μείνουν οι νέοι μας στον τόπο τους, σε σύγχρονες επιχειρήσεις αγροδιατροφής που θα ενσωματώνουν τα αποτελέσματα της εφαρμοσμένης έρευνας και θα διεκδικούν με αξιώσεις ένα μερίδιο στις διεθνείς αγορές.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ διαθέτει στρατηγικό σχέδιο για αυτή την ανάπτυξη και τρία χρόνια τώρα αγωνίζεται καθημερινά ώστε να μπουν οι βάσεις για το πλήρες ξεδίπλωμα της στοχευμένης δράσης. Το γεγονός ότι βγαίνουμε από τις συνθήκες επιτροπείας και σε συνδυασμό με τη διεθνή στήριξη που λαμβάνει η χώρα για το σημαντικό γεωστρατηγικό ρόλο που διαδραματίζει με συνέπεια και σοβαρότητα, θα δημιουργήσουν ένα πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στην εφαρμογή του στρατηγικού σχεδίου της χώρας.
Στεκόμαστε έμπρακτα δίπλα στον παραγωγό. Πότε άλλοτε οι πληρωμές γίνονταν στην ώρα τους, έχοντας εξοφλήσει παλαιές οφειλές και αποφεύγοντας καταλογισμούς προστίμων που επιβαρύνουν τόσο την ελληνική οικονομία όσο και το πορτοφόλι του ίδιου του παραγωγού; Παράλληλα, προκηρύσσονται στοχευμένα μέτρα στα πλαίσια του νέου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 για την ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής της υπαίθρου.
Το απόσταγμα του στρατηγικού σχεδίου αποτελεί η φιλοσοφία μας για τον σύγχρονο Έλληνα παραγωγό, τον γεωργό και κτηνοτρόφο του 21ου αιώνα.
Σύγχρονος Αγρότης – Κατ’ επάγγελμα Αγρότης.
Ο αγρότης καλείται να αξιοποιήσει τα εργαλεία και τα χρηματοδοτικά κίνητρα που προσφέρει η πολιτεία ώστε να μετατραπεί από εργάτης γης σε σύγχρονο επιχειρηματία οργανωμένο σε ομάδες παραγωγών ή οργανώσεις παραγωγών, με μακροπρόθεμο σχεδιασμό παραγωγής και εμπορίας ποιοτικών προϊόντων, με γνώση και περιβαλλοντική συνείδηση. Είναι καιρός να αφήσουμε οριστικά πίσω μας τις αμαρτίες του παλιού τρόπου του συνεταιρίζεσθαι και να υιοθετήσουμε το νέο πρότυπο δύναμης μέσα από την ενότητα.
Ο σχεδιασμός του Υπουργείου είναι προσανατολισμένος στην ενίσχυση του αφοσιωμένου στη γη του παραγωγού και όχι του ευκαιριακού ή εκείνου που θεωρεί την αγροτική δραστηριότητα πάρεργο ή συμπληρωματικό εισόδημα. Οι συνθήκες πλέον είναι κατάλληλες ώστε να πιστοποιηθεί το επάγγελμα του αγρότη και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από την εκπαίδευση, την οργάνωση και την αποκλειστική ενασχόληση με τη γη του.
Εθνική Στρατηγική Επιχειρησιακών Προγραμμάτων.
Πρόσφατα κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η νέα Εθνική Στρατηγική για τα Επιχειρησιακά Προγράμματα των Οργανώσεων Παραγωγών στα Οπωροκηπευτικά. Πάνω από 10 Οργανώσεις στην Περιφέρειά σας εκμεταλλεύονται ήδη τα προγράμματα αυτά ώστε να εκσυγχρονίσουν τις δομές τους, να μειώσουν το κόστος παραγωγής και να ενσωματώσουν στη λειτουργία τους καινοτόμες πρακτικές και φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις. Οι λεπτομέρειες του νέου θεσμικού πλαισίου που έχει προκύψει με διαβούλευση με τις Οργανώσεις Παραγωγών και την Ευρώπη θα ανακοινωθούν σε σειρά ενημερωτικών εκδηλώσεων ώστε να γίνουν κοινωνοί όσο το δυνατόν περισσότεροι ενδιαφερόμενοι.
Ομάδες και Οργανώσεις Παραγωγών.
Η νέα δυναμική της ενότητας αποτυπώνεται στο Μέτρο για την ενίσχυση της λειτουργίας των Ομάδων Παραγωγών στο νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης. Τα αιτήματα για μείωση του κόστους και αύξηση των εσόδων είναι πολλά αλλά σας επισημαίνω ότι δεν υπάρχει πιο ασφαλής δρόμος για τη μείωση του κόστους παραγωγής από την οργάνωση των παραγωγών σε ευρύτερα πολυμελή σχήματα. Μέσα σε αυτά δημιουργούνται οι απαραίτητες οικονομίες κλίμακας και τα ποιοτικά προϊόντα που παράγουν πωλούνται σε αξιοπρεπή τιμή καθώς είναι δυνατή η προσθήκη περαιτέρω αξίας στο προϊόν μέσα από την πιστοποίηση και την τυποποίηση, η αναζήτηση νέων αγορών, οι υπηρεσίες αποθήκευσης ώστε να πουληθεί το προϊόν σε χρόνο που η ζήτηση στην αγορά θα είναι υψηλότερη και η καλύτερη διαπραγμάτευση της τελικής τιμής.
Με αυτό τον τρόπο παρατηρείται μια μέση μείωση του κόστους προμήθειας γεωργικών εφοδίων της τάξης του 20% και ο παραγωγός απογαλακτίζεται από τις επιδοτήσεις, αποφεύγει τον εναγκαλισμό του μεσίτη ή του εμπόρου ο οποίος μέχρι και σήμερα προσπαθεί να διακινήσει τα αγροτικά προϊόντα με τη χαμηλότερη δυνατή τιμή και δεν είναι μόνος του αυτοπεριορισμένος στο χωράφι του, άλλα παρακολουθεί τις κινήσεις της Ομάδας ώστε τα προϊόντα του να κατευθυνθούν σε όλες τις αγορές του κόσμου.
Πολλαπλασιαστικό Υλικό – Φυτογενετικοί Πόροι – Νέες Ποικιλίες.
Οι φυτογενετικοί πόροι αποτελούν το θεμέλιο για τη βιωσιμότητα της γεωργίας, τη βελτίωση και ανάπτυξη νέων ποικιλιών, την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής που απειλεί ιδιαίτερα την Περιφέρεια Πελοποννήσου και την ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας της Ελλάδας. Αποτελεί στρατηγική επιλογή η ανάδειξη και αξιοποίηση του πλούτου αυτού προς συμφέρον των καταναλωτών, των παραγωγών και εν γένει της οικονομίας της χώρας μας.
Σχεδιάζεται η απλούστευση και η βελτίωση της λειτουργικότητας του θεσμικού πλαισίου για την προστασία των τοπικών ποικιλιών, αυτού του μοναδικού πλούτου της ελληνικής φύσης. Μέσα στους στόχους περιλαμβάνεται η απλοποίηση των διαδικασιών για την ένταξη ποικιλιών στον Εθνικό Κατάλογο και η εξεύρεση πόρων για τη φύλαξη, διατήρηση και εξέλιξή τους. Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου υπάρχουν σημαντικές δομές για το πολλαπλασιαστικό υλικό, όπως ο Δενδροκομικός Σταθμός Πόρου, το Κονιάρειο Ινστιτούτο Εσπεριδοειδών Κορινθίας, οι συλλογές στο Ξυλόκαστρο κλπ. Είναι υποχρέωσή μας να διασφαλίσουμε την ομαλή λειτουργία τους στο παρόν και το μέλλον με στόχο την προστασία του φυτογενετικού πλούτου και της βιοποικιλότητας της χώρας.
Έχω προσωπικά αναλάβει πρωτοβουλία για την διερεύνηση των μέσων που είναι διαθέσιμα ώστε να προκηρυχθεί πρόγραμμα για νέες φυτικές ποικιλίες με σύμπραξη με τους ιδιώτες (συνεταιρισμούς, βιομηχανίες) οι οποίοι ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν. Στα πλαίσια της Agrotica έγινε ευρεία διαβούλευση, τα αποτελέσματα της οποίας τα επεξεργάζομαι ήδη σε συνεργασία με την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου.
Χαιρετίζω επίσης τα εγκαίνια της Τράπεζας Γενετικού Υλικού, ώστε να δημιουργηθούν οι βέλτιστες συνθήκες που θα εξασφαλίζουν τη διατήρηση και την αξιοποίηση των φυτογενετικών πόρων. Βούληση του Υπουργείου είναι να αξιοποιηθούν στο μέγιστο βαθμό οι Περιφερειακές δομές, τα φυτώρια και τα Ινστιτούτα που υπάγονται στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, για να αποκτήσει η χώρα έναν αξιόπιστο κατάλογο φυτογενετικών πόρων, αναγκαίο εφόδιο για την ασφαλή και αναπτυξιακή πορεία του πρωτογενούς τομέα της Ελλάδας στον 21ο αιώνα.
Προστασία της Φυτικής Παραγωγής.
Στις σύγχρονες συνθήκες εμπορίου, όπου καθημερινά φτάνουν στα σημεία εισόδου της χώρας φυτά, πολλαπλασιαστικό υλικό και γεωργικά προϊόντα από όλο τον κόσμο, είναι κρίσιμο να στελεχωθούν άρτια οι ελεγκτικοί μηχανισμοί. Αυτό εκτός από την πρόληψη εισόδου στη χώρα παθογόνων τα οποία μπορούν να αποβούν καταστροφικά για την πρωτογενή παραγωγή μας, μειώνει και τα φαινόμενα ελληνοποιήσεων αλλά και την παράνομη διακίνηση γεωργικών φαρμάκων. Η σημασία της εντατικοποίησης των ελέγχων είναι ξεκάθαρη καθώς όλοι γνωρίζουν καλά τις καταστρεπτικές συνέπειες που έχει η Τριστέτσα, μια ασθένεια καραντίνας που υπάρχει στην περιοχή σας, όπως επίσης τις προσπάθειες και τις συνέργειες τις οποίες οφείλουμε να πετύχουμε ώστε να αποφύγουμε την είσοδο της Ξυλέλα στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, υπάρχει το Πρόγραμμα Επισκοπήσεων (75% κοινοτικοί πόροι, 25% εθνική συμμετοχή) βάσει του οποίου πραγματοποιούνται έλεγχοι και σε πρώτο επίπεδο (στα σημεία εισόδου) αλλά και δευτερογενώς με τη λήψη ύποπτων δειγμάτων από καλλιέργειες ανά την επικράτεια. Για την επιτυχία του Προγράμματος αυτού είναι απαραίτητη η ενίσχυση της συνεργασίας των Υπηρεσιών του Υπουργείου με τις Υπηρεσίες της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και ο συντονισμός των συναρμόδιων υπηρεσιών και ελεγκτικών μηχανισμών.
Πέρα όμως από τις εξωτερικές απειλές, το Υπουργείο στο σχεδιασμό του έχει σαφή στόχο για την Ορθολογική Χρήση των Γεωργικών Φαρμάκων με σεβασμό στον καταναλωτή, τον παραγωγό και το περιβάλλον.
Η προστασία του καταναλωτή και ο σεβασμός στο περιβάλλον αποτελούν αδιαπραγμάτευτες αξίες και αναπόσπαστος πυλώνας για μια πραγματικά βιώσιμη παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Επί δεκαετίες φυτοφάρμακα (με έγκριση ή χωρίς) πωλούνταν ανεξέλεγκτα σε όλη τη χώρα, με μόνη γραμμή άμυνας το φιλότιμο των τοπικών γεωπόνων, οι οποίοι έπρεπε να προτάξουν τον όρκο που έδωσαν στην επιστήμη τους σε σχέση με το κέρδος που θα τους απέφερε η πώληση πλέον των αναγκαίων ποσοτήτων γεωργικών φαρμάκων. Βάσει της Εθνικής Στρατηγικής για την Ορθολογική Χρήση των Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων, από το Σεπτέμβριο του 2017 είναι σε ισχύ υπουργική απόφαση για την αναγκαστική ηλεκτρονική συνταγογράφηση με στόχο το φάρμακο να φτάνει στις ποσότητες που πρέπει σε όσους έχουν την κατάρτιση να το χειριστούν με τρόπο που να ωφελείται η καλλιέργεια χωρίς να καταστρέφεται το περιβάλλον και να απειλείται η υγεία τόσο του παραγωγού όσο και του καταναλωτή. Μετά από 6 μήνες λειτουργίας του συστήματος έχουμε συλλέξει τα αιτήματα για βελτιώσεις και έχουμε επισημάνει τις αναγκαίες τροποποιήσεις που θα ενσωματωθούν στην απόφαση.
Κλείνοντας, θέλω να εκφράσω την αισιοδοξία μου για το μέλλον του πρωτογενούς τομέα, καθώς καθημερινά έρχομαι σε επαφή με παραγωγούς, Συνεταιρισμούς, Ομάδες και Οργανώσεις Παραγωγών και εταιρείες, που δραστηριοποιούνται δυναμικά, παράγοντας προϊόντα ποιοτικά, πιστοποιημένα, με πλεονεκτήματα τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά που συμπυκνώνουν το μεράκι του Έλληνα παραγωγού και τη μοναδικότητα του τόπου μας. Το παρόν είναι γεμάτο προκλήσεις αλλά το μέλλον της αγροτικής παραγωγής είναι αξιοπρεπές και βιώσιμο αρκεί να στηρίξουμε τον σύγχρονο Έλληνα παραγωγό, τον κατ’ επάγγελμα παραγωγό, προσφέροντάς του την αναγκαία εκπαίδευση και την κατάρτιση ώστε με την αρωγή των υπηρεσιών του Υπουργείου να μπορεί να συνεχίσει να παράγει τα εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα του.
Σας ευχαριστώ.
Ομιλία Αν. ΥΠΑΑΤ, Γιάννη Τσιρώνη, στο 10ο Περιφερειακό Συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση στην Πελοπόννησο – «Η Προστιθέμενη Αξία της Πελοποννήσου»
Ο Αν. Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιάννης Τσιρώνης, απεύθυνε σήμερα Δευτέρα, το πρωί, ομιλία στο πλαίσιο του 10ου Περιφερειακού Συνεδρίου για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση στην Πελοπόννησο.
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του Γιάννη Τσιρώνη
Καλημέρα σε όλες και όλους.
Καλημέρα στο Μοριά, καλημέρα στην καρδιά της Ελλάδας. Καλημέρα στο Ρίντομο, τον Διρό, στο Ναυαρίνο, το Λεωνίδιο και τη Τριπολιτσά, καλημέρα στη Βυτίνα, τα Λαγκάδια. Εδώ ο Ηρακλής καθάρισε την κόπρο του Αυγείου. Εδώ σκότωσε τη Λερναία Ύδρα.
Ειλικρινά φίλες και φίλοι αναρωτιέμαι εάν σήμερα ζούσε ο Ηρακλής, θα μπορούσε να κάνει τον 13ο άθλο; Να τα βάλει με τη Λερναία Ύδρα, και ταυτόχρονα να καθαρίζει την κόπρο του Αυγείου; Γιατί αυτόν τον άθλο οφείλουμε όλες και όλοι να πραγματοποιήσουμε σήμερα. Και όταν λέω όλες και όλοι εννοώ, αγρότες, κτηνοτρόφοι, εργαζόμενοι, δήμαρχουι, περιφερειάρχες, υπουργοί, επιχειρηματίες. Όλες και όλοι μαζί οφείλουμε στα παιδιά μας τον 13ο άθλο.
Σε λίγο – επειδή μιλάω καθημερινά με παραγωγούς – ξέρω ότι θα ακούσουμε για την αγροτική οδοποιία. Το ακούμε σε όλη την Ελλάδα, αλλά ξεχνάμε ότι κάθε χιλιόμετρο δρόμου στην Ελλάδα έχει στοιχίσει τριπλάσια από ότι σε όλη την Ευρώπη. Δηλαδή για κάθε χιλιόμετρο που διαβαίνουμε μας λείπουν άλλα 2 χιλιόμετρα οδοποιίας, επειδή κάποιοι έφαγαν, σπατάλησαν, αμέλησαν.
Η χώρα μας, φίλες και φίλοι έχει γυρίσει πλέον σελίδα. Η ανεργία μειώνεται, παρά τα παραπλανητικά στοιχεία, ότι δήθεν μειώνεται επειδή φεύγουν οι νέοι στο εξωτερικό ή λόγω της μερικής απασχόλησης. Tα στοιχεία είναι αμείλικτα σε βάρος των καταστροφολόγων: Πριν την κρίση είχαμε 4.374.000 πλήρως απασχολούμενους. Στο τέλος του 2014 είχαμε 3.278.000 Είχαν χαθεί δηλαδή 1.100.000 θέσεις εργασίας Από αυτές οι 267.000 χάθηκαν τα χρόνια του Success Story. Από το 2015 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 17 δημιουργήθηκαν 293.000 νέες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης.
Ταυτόχρονα, όπως έχω ξαναπεί, για πρώτη φορά, εδώ και πολλά χρόνια αυξάνεται η βιομηχανική και η αγροτική παραγωγή. Να θυμίσω λοιπόν ότι από το 2009 μέχρι τα 2014 ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής έχανε 4,5% κάθε χρόνο. Το 2015 ο δείκτης αυξήθηκε κατά 1%, το 2016 κατά 2,5% και τα προσωρινά στοιχεία του 2017 δείχνουν αύξηση που ίσως φτάσει το 5%. Να γυρίσω όμως στο Αγροτικό ΑΕΠ. Η κατάρρευση ξεκίνησε πριν την κρίση: Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία το 2004 ήταν 9,1 δις και πριν την κρίση το 2009 είχε μειωθεί στα 7,130 δις δηλαδή είχε χαθεί το 22% του αγροτικού ΑΕΠ, πριν την κρίση. Από το 2009 μέχρι το 2014 είχε μειωθεί στα 6.031, χάθηκε δηλαδή άλλο ένα 15% Στο τέλος του 2016 διαμορφώθηκε στα 6.300, δηλαδή μία αύξηση 3,7% απόδειξη ότι η αγροτική οικονομία ανακάμπτει ταχύτερα από την υπόλοιπη οικονομία.
Τα γεγονότα αυτά δεν χρήζουν κατά την γνώμη μου θριαμβολογίες. Η τεράστια καταστροφή μέχρι το 2014 δεν έχει ακόμα αναπληρωθεί. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κρίση δεν ήταν καιρικό φαινόμενο: Η οικονομία της χώρας μας δεν κατέρρευσε από κάποιον σεισμό. Η οικονομία της χώρας μας δολοφονήθηκε από το πελατειακό κράτος. Μία διεφθαρμένη πολιτική ηγεσία μαζί με έναν διαπλεκόμενο ιδιωτικό τομέα από δήθεν επενδυτές απομύζησαν την πατρίδα μας. Το τελευταίο σκάνδαλο της Novartis, που ερευνάται από το FBI, είναι ένα δείγμα του πώς λειτουργούσε η χώρα μας. Αλλά και στον πρωτογενή τομέα δεν μας επιτρέπεται εφησυχασμός. Πού πήγαν άραγε τα 20 δις επιδοτήσεων και προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης του 2004-2009. Που πήγαν άλλα 20 δις επιδοτήσεων της πενταετίας 2009-2014;
Για να κατανοήσουμε το πρόβλημα θα πρέπει να συγκρίνουμε αντικειμενικά νούμερα: Στην Ελλάδα του 2010 είχαμε 7 δις αγροτικό ΑΕΠ και 5,8 δις αγροτικές εξαγωγές. Την ίδια εποχή στην Νέα Ζηλανδία είχαν 6.6 δις αγροτικό ΑΕΠ αλλά εξαγωγές 20,1 δις. Απογειώνουν τον πρωτογενή τους τομέα με υψηλότατη προστιθέμενη αξία στην αγροτική μεταποίηση. Όπως αναφέρει ο καθηγητής Χ. Κασίμης, κάθε 1€ αξίας προϊόντος της πρωτογενούς παραγωγής, ο τομέας της μεταποίησης τροφίμων-ποτών προσθέτει προϊόν αξίας 0,4€ στην χώρα μας όταν στην Ισπανία και την Ιταλία το ποσό αυτό ανέρχεται σε 1,5€. Σε σύγκριση της αγροτικής οικονομίας ανάμεσα στην Ελλάδα, την Ολλανδία και το Ισραήλ η Ολλανδία με 45 εκατομμύρια στρέμματα καλλιεργειών, παράγει περίπου σε αξία 1700 ευρώ ανά στρέμμα. Το Ισραήλ με 6 εκατ. στρέμματα καλλιεργειών παράγει περίπου σε αξία 1290 ευρώ ανά στρέμμα. Η Ελλάδα με 37 εκατ. στρέμματα καλλιεργειών παράγει περίπου σε αξία 190 ευρώ ανά στρέμμα.
Στην Πελοπόννησο έχουμε 671 εκατομμύρια ακαθάριστη προστιθέμενη αξία με περίπου 4 εκατομμύρια στρέμματα αγροτικής γης. Δηλαδή έχουμε λιγότερα από 180€/στρέμμα.
Ρωτάω όμως απλά. Μας ικανοποιούν αυτές οι επιδόσεις; Πολλές πληγές παραμένουν. Είναι λογικό η παγκόσμια ζήτηση φέτας να αυξάνεται, αλλά η τιμή της να μειώνεται; Φτάσαμε να πουλιέται κάτω από 5€ το κιλό! Πόσα εστιατόρια, γράφουν φέτα και πουλάνε στα αλήθεια φέτα; Πόσο κάνει το αγνό παρθένο ελαιόλαδο στο ράφι στην Ευρώπη και πόσο το πουλάμε εμείς; Όταν στη Βαρβάκειο η νοικοκυρά αγοράζει αρνάκι από το Βιδιάκι, είναι σίγουρα αρνάκι από το Βιδιάκι; Είναι αλήθεια ελληνικό ένα μέλι που εξάγεται με τιμή μικρότερη από 2€; Για να σταθώ στο πολύ σημαντικό μέλι. Σε άλλες χώρες οι αγρότες πληρώνουν τους μελισσοκόμους γιατί τα μελίσσια αυξάνουν τις αποδόσεις. Εδώ πεθαίνουν μελίσσια από την λαθεμένη χρήση φυτοφαρμάκων. Έχουμε λοιπόν πολύ δουλειά να κάνουμε για να πούμε ότι γυρίσαμε σελίδα.
Τα τελευταία λοιπόν χρόνια κρατήσαμε την Ελλάδα όρθια! σήμερα πρέπει να σχεδιάσουμε το μέλλον και να το σχεδιάσουμε μαζί. Το μέλλον της Ελλάδας είναι ο πρωτογενής τομέας. Ο πληθυσμός αυξάνεται και η ζήτηση τροφίμων απογειώνεται, ενώ ταυτόχρονα απογειώνεται η ζήτηση για υγιεινά προϊόντα. Σε όλους τους άλλους τομείς έχουμε ανταγωνισμό, στον πρωτογενή τομέα έχουμε μοναδικά ασυναγώνιστα προϊόντα. Η ελληνική βιομηχανία είναι άρρηκτα δεμένη με τον πρωτογενή τομέα. Τέλος, δεν υπάρχει τουρισμός χωρίς πρωτογενή τομέα: την Ιταλία το 50% των επισκεπτών την επέλεξε με κριτήριο την γαστρονομία.
Φίλες και φίλοι, πριν κάποιες μέρες επέστρεψα από αποστολή στην Κίνα. Οι Κινέζοι ψάχνουν συνεταίρους στην Ελλάδα. Αναζητούν παραγωγικές μονάδες για να επενδύσουν τα χρήματα τους. Αναζητούν σοβαρά και ώριμα επιχειρηματικά σχέδια. Ανοίγεται μία ευκαιρία για φθηνή χρηματοδότηση, αρκεί να έχουμε επαγγελματισμό, διαφάνεια και καθαρές σχέσεις εργασίας. Δεν έχουν κανένα μέλλον τα «ταμείο με την τσέπη μου», «μαύρη εργασία», «τενεκέδες με λάδι, χωρίς παραστατικά στα κουμπαροξάδελφα». Όλο και μεγαλύτερη μερίδα της Κινεζικής Νεολαίας ψωνίζει τρόφιμα με ηλεκτρονικό εμπόριο. Διαλέγουν λεμόνια στο διαδίκτυο το πρωί και το απόγευμα τα παραλαμβάνουν σπίτι τους.
Σε αυτό το σημείο επιτρέψτε μου να αναφέρω μερικά καθοριστικά έργα του χαρτοφυλακίου μου.
Θέλω να ξεκινήσω με το πρόγραμμα μελισσοκομίας, γιατί για πρώτη φορά το φτιάξαμε μαζί. Θέλω να συνεχίσουμε έτσι. Θέλω οι πολιτικές να συναποφασίζονται από τους παραγωγούς και την πολιτεία!
Πρόσφατα λύσαμε προβλήματα των παραδοσιακών υδατοκαλλιεργειών που χρόνιζαν για 10ετίες με ταυτόχρονη περιβαλλοντική προστασία και εξασφάλιση αειφορικής διαχείρισης.
Οργανώθηκαν οι αγορές των βιοκαλλιεργητών.
Επίσης είμαστε η κυβέρνηση που τόλμησε να αναρτήσει τους δασικούς χάρτες. Ανοίξαμε ένα απόστημα δεκαετιών. Οι πολίτες αυτής της χώρας ήταν όμηροι πολιτικών, κάποιων επίορκων δημοσίων υπαλλήλων και της διαπλοκής. Με την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών οι παραγωγοί μας θα γίνουν κύριοι της γης τους. Το τονίζω ότι ούτε ένα στρέμμα καλλιεργήσιμης γης δεν θα χαθεί. Ιδιαίτερα οι κτηνοτρόφοι θα κερδίσουν πολύ περισσότερες εκτάσεις.
Η κυβέρνηση μας ψήφισε τον νέο νόμο για τους δασικούς συνεταιρισμούς, για να γλυτώσουμε από τους συνεταιρισμούς σφραγίδες και τους συνεταιρισμούς εμπόρων. Στην Λιθουανία με την μισή δασοκάλυψη έχουν το 2% του ΑΕΠ μόνο από δασοπονία. Εμείς με πολλαπλάσια βιοποικιλότητα, μοναδικά ξύλα επιπλοποιείας όπως η ελληνική καρυδιά, δεν έχουμε ούτε 0,05%.
Επίσης ξεκινήσαμε τα διαχειριστικά σχέδια βοσκήσιμων γαιών. Μία υποχρέωση που την θυμάμαι από την δεκαετία του 80, γίνεται επιτέλους πραγματικότητα. Στόχος μας να προστατεύσουμε το δάσος και να ελαχιστοποιήσουμε την εισαγωγή ζωοτροφών, όπως κάνουν οι Ιταλοί ανταγωνιστές μας στην Σαρδηνία.
Ολοκληρώνονται οι εργασίες της επιτροπής με στόχο οι αδειοδοτήσεις σταβλικών εγκαταστάσεων να βγαίνουν σε ελάχιστες μέρες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι ακριβώς οι δαιδαλώδεις διαδικασίες που εκτρέφουν την διαπλοκή και τελικά οδηγούν και σε καταστροφή του περιβάλλοντος.
Σχετικά με το ελληνικό σήμα δουλεύουμε πάνω στον έλεγχο, την βελτίωση και ταυτοποίηση. Με τον συνάδελφο μου το κύριο Φωτάκη ενώνουμε τις δυνάμεις του ΥΠΑΑΤ με την ΓΓΕΤ, ώστε τα επιστημονικά εργαστήρια όλης της χώρας, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και τους παραγωγούς να κάνουν στοχευμένη έρευνα για βελτίωση των ελληνικών φυλών και ποικιλιών, για ταυτοποίηση τους με στόχο της πάταξη των ελληνοποιήσεων και ανάδειξη των ευεργετικών τους ιδιοτήτων για την υγιεινή διατροφή. Ξεκινάμε από την ελιά και το αμπέλι και θα προχωρήσουμε στο κρέας, και το γάλα.
Στον νέο νόμο για τα νωπά προϊόντα, εξασφαλίζουμε μέγιστο χρόνο αποπληρωμής του παραγωγού μας τους 2 μήνες και κατοχυρώνουμε την υποχρεωτική αναγραφή της προέλευσης του γάλακτος στα τυροκομικά προϊόντα και του κρέατος στα σημεία πώλησης.
Για πρώτη φορά οι παραγωγοί μας μπορούν, αντί να καταναλώνουν πανάκριβη ενέργεια να γίνουν παραγωγοί και να πουλάνε ενέργεια μέσω των ενεργειακών κοινοτήτων. Σκεφτείτε για παράδειγμα όλα τα αρδευτικά και αποστραγγιστικά κανάλια, να σκεπαστούν με φωτοβολταϊκά. Θα γλυτώσουμε νερό που χάνεται σε εξάτμιση. Θα γλυτώσουμε από τα κουνούπια. Και ταυτόχρονα θα παράγουμε δωρεάν ενέργεια. Είναι επίσης μία επένδυση που ενδιαφέρει πολύ τους Κινέζους.
Πριν 2 χρόνια ξεκίνησε η αξιοποίηση του κατσίγαρου για λίπασμα. Αυτή η σημαντική πρωτοβουλία, μετατρέπει έναν επικίνδυνο απόβλητο σε πολύτιμο λίπασμα. Δεν κερδίζουμε μόνο τα θρεπτικά συστατικά, κερδίζουμε και το νερό, που με τις τελευταίες ξηρασίες είναι πολύτιμο.
Τέλος, με ιδιαίτερη χαρά, σε λίγες μέρες θα ανακοινωθεί η έναρξη καλλιέργειας της φαρμακευτικής κάνναβης, ενός φυτού ιδανικού για την Ελλάδα, για μόνιμη καλλιέργεια, αλλά και αμειψισπορά.
Σε άριστη συνεργασία με το υπουργείο Απασχόλησης, βάζουμε τα προγράμματα κοινωνικής οικονομίας και στον πρωτογενή τομέα. Ειδικότερα για την Πελοπόννησο, θέλω να αναφερθώ σε μερικά κρίσιμα ζητήματα: Η Κορινθιακή Σταφίδα πρέπει να γίνει ΠΟΠ και να αναγνωριστεί ως «Super Food». Ο Αγριόχοιρος πρέπει να θεωρηθεί εισβάλλον είδος και να εξαλειφθεί. Κακώς εισήχθηκε από τους κυνηγούς στην Πελοπόννησο, όπου δεν έχει φυσικούς εχθρούς και πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα. Το τσακάλι αντίθετα είναι μεν ενδημικό είδος, αλλά πρέπει να χρηματοδοτηθεί επιστημονική έρευνα γιατί άλλαξε ενδιαιτήματα και συμπεριφορά.
Σε λίγες μέρες βγαίνει ξανά το πρόγραμμα βιολογικής κτηνοτροφίας, όπου εξασφαλίστηκαν 8 εκατομμύρια αντί για 6 του προηγούμενου προγράμματος, για την Πελοπόννησο.
Εδώ θέλω να αναφερθώ στην σύνδεση του τουρισμού με τον πρωτογενή τομέα: Κατ’ αρχάς θα πρέπει να αποδομήσουμε την αυταπάτη ότι οι φυσικές ομορφιές (οι καταγάλανες ακτές, ο ήλιος και τα όμορφα τοπία), είναι η αιτία που επισκέπτονται οι τουρίστες την Ελλάδα. Ίσως παίζουν κάποιον ρόλο αλλά θα εξηγήσω γιατί δεν είναι ο σπουδαιότερος: Δεκάδες χώρες στο Βόρειο και Νότιο ημισφαίριο έχουν αντίστοιχο κλίμα και φυσικές καλλονές, χωρίς την επιτυχία της Ελλάδας. Αντίστροφα, χώρες με εξαιρετική επισκεψιμότητα και πανάκριβο τουριστικό προϊόν δεν έχουν καμία φυσική ομορφιά. Στην πραγματικότητα, ο σημαντικότερος παράγοντας είναι ο άνθρωπος της υπαίθρου. Όσο τα δικά μας χωριά παραμένουν έρημα είναι αδύνατον να προσελκύσουν τουρίστες παρά την ανυπέρβλητη ομορφιά τους. Και αυτό το ελκυστικό περιβάλλον δεν θα υπήρχε χωρίς τον πρωτογενή τομέα. Για αυτό απέτυχαν τα περισσότερα «δασικά χωριά». Γιατί δεν ήταν χωριά με χωρικούς που ζουν από την γη τους. Αν λοιπόν συνειδητοποιήσουμε τα τεράστια όπλα που διαθέτουμε, θα μπορούσαμε να απογειώσουμε ταυτόχρονα τον πρωτογενή τομέα μαζί με τον τουρισμό με αγροτουρισμό και διανυκτερεύσεις σε πραγματικές, κατάλληλα διαμορφωμένες, κτηνοτροφικές μονάδες.
Σε αυτό το σημείο επιτρέψτε μου να αναφερθώ στον πιο ακριβοπληρωμένο τουρισμό παγκοσμίως: τον πεζοπορικό τουρισμό. Ίσως δεν συνειδητοποιούμε το χρυσορυχείο που βρίσκεται στα ελληνικά μονοπάτια, εάν οι στάνες και τα χωριά μας έχουν υποδομές να υποδεχθούν τον πεζοπόρο στον Πάρνωνα, τον Ταΰγετο, την λίμνη Δόξα κ.λπ. Ως υπουργός αναπληρωτής Περιβάλλοντος ξεκίνησα το πρόγραμμα πιστοποίησης των πεζοπορικών μας διαδρομών.
Τέλος, ως Οικολόγος Πράσινος, θα ήθελα να υπενθυμίσω τους δύο πυλώνες: Της κυκλικής οικονομίας, όπου σε όλο τον κόσμο τα υποπροϊόντα της αγροτικής παραγωγής είναι πολύτιμες πρώτες ύλες για πρόσθετη οικονομική δραστηριότητα. Στην Ολλανδία το 40% των κερδών των σφαγείων προέρχεται από τα υποπροϊόντα που στην Ελλάδα είτε τα καίμε, είτε τα πετάμε στα ρέματα. Στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας τα υπολείμματα τυροκομίας και ελαιοκομίας γίνονται θαυμάσια ζωοτροφή με πολύ καλύτερες αποδόσεις από την σόγια. Ο άλλος πυλώνας είναι η ενεργειακή αυτονομία. Ο νέος νόμος για τις ενεργειακές κοινότητες ανοίγει νέο πεδίο εισοδήματος για τους παραγωγούς μας. Δεν μιλάω μόνο για φωτοβολταϊκά: Στην Γερμανία ούτε ένα στάχυ δεν πάει χαμένο: Ολόκληρες μονάδες παράγουν ενέργεια. Βιομάζα, βιοαέριο και γεωθερμία μπορούν να παράγουν ρεύμα και να προσθέσουν ένα σημαντικό εισόδημα στον αγρότη.
Πρέπει σήμερα να τελειώσουμε επιτέλους με την Ελλάδα του χθες, να τελειώσουμε με το πελατειακό κράτος. Οικοδομούμε την Ελλάδα του αύριο, όπου με σεβασμό στον άνθρωπο και στο περιβάλλον η βιώσιμη παράγωγη θα δίνει ένα καλό εισόδημα στον παράγωγο, ενώ ούτε ένα ευρώ δεν θα καταλήγει στον παρασιτισμό.
Σας ευχαριστώ