Ο στίχος αυτός του Νικόλα Άσιμου, θα ’λεγε κανείς, πως γράφτηκε αποκλειστικά για τη Σπάρτη, όπου μόνο μεταφυσικά, πλέον, μπορεί κάποιος να ερμηνεύσει τα όσα συμβαίνουν, διαχρονικά, σ’ αυτήν την πόλη.
Ενώ άλλοι τόποι και άλλες πόλεις, προχωρούν δημιουργικά προς τα εμπρός, εδώ στη Σπάρτη δεν κάνουμε ούτε καν σημειωτόν. Απλά βαδίζουμε σταθερά προς τα πίσω, τελείως ανάποδα δηλαδή.
Διαβάζουμε, φερ’ ειπείν, ως είδηση, ότι στην Κύπρο, στις 8 Μαρτίου 2024, φυτεύτηκαν 100 νέοι ευκάλυπτοι στην τουριστική περιοχή Γερμασόγειας της Λεμεσού, στο παραλιακό Δασούδι, με σκοπό την αποκατάσταση του τοπίου, μετά την μεγάλη καταστροφή που προκλήθηκε από πρόσφατο ανεμοστρόβιλο που έπληξε την περιοχή.
Η περιβαλλοντική αυτή δράση της φύτευσης των 100 ευκαλύπτων έγινε από το Τμήμα Δασών του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Κύπρου σε συνεργασία με τον Δήμο Γερμασόγειας, το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, πολλούς πολίτες και ξένους επισκέπτες.
Κι ενώ στην Κύπρο φυτεύουν ευκαλύπτους (και είναι σίγουρο πως οι Κύπριοι ξέρουν πολύ καλά τι κάνουν) εδώ στη Σπάρτη, προσφάτως, μετά από την «προγραφή» των φοινίκων της Παλαιολόγου, προχωρήσαμε και στην αποκοπή, από τη ρίζα, 33 ευσταλών και πλήρως ανεπτυγμένων ευκαλύπτων, οι οποίοι δημιουργούσαν μιαν εκπληκτικής ωραιότητας (και σημαντική περιβαλλοντικά) αλέα κατά μήκος της επαρχιακής οδού Σπάρτης – Μυστρά.
Πιο θλιβερό από την ίδια την πράξη είναι το γεγονός πως η καρατόμηση των 33 ευκαλύπτων εγκρίθηκε από το δημοτικό συμβούλιο Σπάρτης στα πλαίσια εφαρμογής μελέτης «ανάπλασης» του χώρου αυτού.
Συγκεκριμένα, το δημοτικό συμβούλιο Σπάρτης στις 18 Ιανουαρίου 2021 (αριθμ. Πρακτικού 5) συζήτησε (με τηλεδιάσκεψη), ως 2ο θέμα της Η.Δ., το παρακάτω:
«Έγκριση μελέτης του έργου: «ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΑΛΣΟΥΣ ΓΟΥΔΕ»
Στην εν λόγω μελέτη (προϋπολογισμού 531.000 ευρώ) αναφέρονται (μεταξύ άλλων) και τα εξής:
«Το δεύτερο τμήμα της διαδρομής που κινείται παράλληλα με την Ε.Ο. Σπάρτης – Μυστρά χαρακτηρίζεται από το πλούσιο πράσινο που δημιουργεί μια αίσθηση «τούνελ».
Στο χώρο μεταξύ της Ε.Ο. και του πεζόδρομου υπάρχουν σήμερα αρκετά πολύ υψηλά δένδρα ευκαλύπτου, εκ των οποίων η πλειοψηφία είναι είτε κακοσχηματισμένα είτε ακρωτηριασμένα και σε γενικές γραμμές ενέχουν ορισμένα στοιχεία επικινδυνότητας.
Στην αντίθετη πλευρά του πεζόδρομου, (την βόρεια), όπου αυτός κινείται παράλληλα με το υδατόρευμα Κνακίωνα, υπάρχουν περιοχές με πλούσια παραρευμάτια βλάστηση, όπου φύονται και ορισμένα πλατάνια τα οποία δείχνουν ενδείξεις ασθένειας (Μεταχρωματικού έλκους).
Το τμήμα αυτό της διαδρομής θα αναβαθμιστεί και εμπλουτιστεί όσον αφορά στο πράσινο με τους εξής τρόπους:
Θα απομακρυνθεί η βλάστηση που βρίσκεται σε κακή κατάσταση από πλευράς φυτοϋγείας ή/και ασφάλειας. Συγκεκριμένα θα απομακρυνθούν 37 ευκάλυπτοι, 4 μουριές και ένα κυπαρίσσι από τη νότια πλευρά και 6 πλατάνια από τη βόρεια.»
(οι υπογραμμίσεις δικές μου)
Στη συνέχεια η μελέτη αναφέρει ότι θα φυτευτούν στη νότια πλευρά 48 νέα δένδρα μεγάλου μεγέθους κλπ, κλπ.
Η μελέτη αυτή, η οποία περιείχε ως οργανικό μέρος της και την κοπή 48 συνολικά δέντρων, μεταξύ των οποίων και των 33 ευκαλύπτων, υπερψηφίστηκε από το δημοτικό συμβούλιο Σπάρτης με μόνο 2 αρνητικές ψήφους από τον Παναγιώτη Κουρτσούνη και τον Θάνο Μιχελόγγονα.
Επομένως, η ευθύνη για την περιβαλλοντική καταστροφή που έγινε και δημιούργησε αναστάτωση και δυσμενείς εντυπώσεις στους δημότες βαρύνει αυτούς που την ενέκριναν και είναι αυτοί (είτε σαν παρατάξεις είτε σαν σύμβουλοι) που πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη απέναντι στους πολίτες και να απαντήσουν ευθέως και δημοσίως πώς και γιατί την ενέκριναν.
Το θέμα αυτό της καρατόμησης των 33 ευκαλύπτων με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Σπάρτης, βάζει ένα γενικότερο σοβαρό ζήτημα ευθύνης για το δημοτικό συμβούλιο, τις παρατάξεις και τους δημοτικούς συμβούλους όσον αφορά την εμβάθυνση στα συζητούμενα θέματα και την επεξεργασία και ανάλυση όλων των παραμέτρων τους, ώστε να αποκλείεται, πλήρως, το ενδεχόμενο οι αποφάσεις, εκ των υστέρων, να στρέφονται κατά των συμφερόντων της πόλης, των δημοτών, του περιβάλλοντος, της αειφόρου ανάπτυξης κλπ, κλπ.
ΔΕΝ είναι δυνατόν ένα δημοτικό συμβούλιο να εγκρίνει, με τέτοια ισχυρή πλειοψηφία, την καρατόμηση 48 δέντρων, στηριζόμενο σε μιαν επιχειρηματολογία τριών αράδων (!!!) μέσα στη μελέτη.
Επίσης, με αφορμή αυτή τη μαζική κοπή των ευκαλύπτων, μπαίνει και σοβαρό θέμα πλατιάς και πλήρους ενημέρωσης των πολιτών για ζητήματα που αφορούν την ποιότητα ζωής τους αλλά και του δικαιώματος να εκφράζουν τις απόψεις τους μέσα από διαδικασίες ουσιαστικής διαβούλευσης.
Ένα δημοτικό συμβούλιο δεν πρέπει να αποφασίζει ΓΙΑ τους πολίτες αλλά ΜΕ τους πολίτες.
Επιτυχείς, καίριες και στοχευμένες παρεμβάσεις ανάπλασης τέτοιου τύπου είναι εκείνες που ενσωματώνουν δημιουργικά το φυσικό περιβάλλον ως στοιχείο της ανάπλασης, βασίζονται στις αρχές της αειφορίας και του πράσινου χαρακτήρα των πόλεων, δίνουν προτεραιότητα στο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον και συγκροτούν μια πράσινη πρόταση για τη δημιουργία ανθρώπινων πόλεων.
Ο κ. δήμαρχος Σπάρτης, οι επικεφαλής των παρατάξεων αλλά και οι δημοτικοί σύμβουλοι οφείλουν να ξανασυζητήσουν το θέμα της κοπής των 33 ευκαλύπτων, να φωτίσουν πλήρως τα «πώς» και τα «γιατί», να καταλογίσουν τις ευθύνες εκεί που ανήκουν, να ξαναδούν την εν λόγω μελέτη, ώστε να αποκλείσουν το ενδεχόμενο μιας νέας καταστροφής παρόμοιου τύπου, και να θέσουν, γενικότερα, νέους όρους, όσον αφορά τη συζήτηση των θεμάτων του δημοτικού συμβουλίου καθώς και τη λήψη των αποφάσεων.
Βαγγέλης Μητράκος