Η σημαντικότερη ίσως παράμετρος της νέας διαχείρισης των απορριμμάτων που προτείνει ο δήμος Σπάρτης είναι οι χώροι στους οποίους θα εγκατασταθούν οι νέες πρακτικές διαχείρισης . Οι χώροι αυτοί θα πρέπει να επιλεγούν ύστερα από πολύ σοβαρή ανάλυση ΟΛΩΝ των αναγκαίων προϋποθέσεων που συνθέτουν αυτό που λέγεται «καταλληλότητα χώρου διαχείρισης απορριμμάτων».
Η αναγκαία αποδεκτή συνθήκη είναι να μη δημιουργηθούν νέες εστίες υποβάθμισης του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής των πολιτών στη θέση εκείνων που θα καταργηθούν .
Για το λόγο αυτό προξενούν τουλάχιστον απορία οι προτάσεις του δήμου για τη χωροθέτηση του «ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ» και της Μονάδας ΚΔΑΥ για τα ανακυκλώσιμα και ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ για τα οργανικά απόβλητα .
Σχετικά με το «ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΗΜΕΙΟ» η Μελέτη αναφέρει τα εξής :
«Στο Δήμο Σπάρτης έχει ήδη εντοπιστεί κατάλληλος χώρος για τη δημιουργία μεγάλου ΠΣ εντός των ορίων του Δήμου στη ΔΕ Σπαρτιατών όπου βρίσκεται το αμαξοστάσιο της Υπηρεσίας Καθαριότητας. Το ΠΣ θα εξυπηρετεί ολόκληρο το Δήμο, θα εξυπηρετεί δηλαδή 37.000 δυνητικούς χρήστες.
Το προτεινόμενο ΠΣ θα μπορεί να εκτρέψει 3.000 τόνους το 2020 , θα καταλαμβάνει έκταση περίπου 3-4 στρέμματα και το κόστος κατασκευής χωρίς τα έξοδα για αγορά γης θα ανέρχεται σε περίπου 700.000 €.»
Ακολούθως η Μελέτη αναφέρει –ενδεικτικά – ένα πολύ μεγάλο αριθμό ειδών «εισερχόμενων υλικών» στο ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΗΜΕΙΟ ανάμεσα στα οποία και τα εξής :
Α) Δυνητικά επικίνδυνα οικιακά απόβλητα : • Υλικά καθαρισμού • Χρώματα • Θερμόμετρα• Μπαταρίες και μπαταρίες αυτοκινήτων • Φάρμακα • Λαμπτήρες • Υαλοπίνακες
Β) Υλικά συσκευασίας και όμοιας σύστασης απόβλητα
Γ) Δυνητικά επαναχρησιμοποιήσιμα απόβλητα (ογκώδη και μη)
Δ) Πράσινα απόβλητα
Ε) Αδρανή
Ζ) Οργανικά απόβλητα
Η) συσσωρευτές , ΦΗΣ , Ελαστικά και Ορυκτέλαια , κλπ .
Είναι φανερό , λοιπόν , ότι το κατ’ ευφημισμόν «ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΗΜΕΙΟ» , θα συγκεντρώνει τεράστιες ποσότητες απορριμμάτων , ανάμεσα στα οποία και απορρίμματα «δυνητικά επικίνδυνα» όπως τα ονομάζει η ίδια η Μελέτη .
Αυτή , λοιπόν , η μεγάλη κεντρική μονάδα διαχείρισης απορριμμάτων προτείνεται να εγκατασταθεί στο αμαξοστάσιο της υπηρεσίας καθαριότητας του δήμου το οποίο βρίσκεται στα ΝΑ της Σπάρτης, κοντά στη μικρή περιμετρική , σε μια περιοχή απείρου φυσικού κάλλους , σε μικρή απόσταση από τον Ευρώτα και τις εγκαταστάσεις ΤΕΝΙΣ , απέναντι από τα Μενελάια , εγγύτατα του Πανεπιστημίου , δίπλα ακριβώς από το Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής του δήμου και τις εγκαταστάσεις 5Χ5 , σε γειτνίαση με το σπουδαιότατο αρχαιολογικό μνημείο της Σπάρτης με το όνομα «Ιερόν Ψυχικού» , το οποίο ίσως ήταν το περίφημο «Φηβαίον Ιερόν» που αναφέρει ο Παυσανίας αλλά και κοντά στη δωρεά Μανουσάκη η οποία προορίζεται για Γυμναστήριο και Αθλητικό Κέντρο .
Η ερώτηση , λοιπόν , είναι αυτονόητη :
ΕΙΝΑΙ ΠΟΤΕ ΔΥΝΑΤΟ , ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΝΑ ΔΙΑΝΟΗΘΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΑ ΣΤΗΣΕΙ ΜΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΟΠΟΙΟΥΔΗΠΟΤΕ ΤΥΠΟΥ ΜΕΣΑ ΣΕ ΕΝΑΝ ΤΕΤΟΙΟΝ ΧΩΡΟ , Ο ΟΠΟΙΟΣ ΥΠΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΣΠΑΡΤΗΣ ;
Αλλά και η δεύτερη βασική μονάδα διαχείρισης χωροθετείται σε τοποθεσία που λογικά δεν συνάδει με τέτοια λειτουργία . Συγκεκριμένα η Μελέτη αναφέρει τα παρακάτω :
«Ο Δήμος έχει ήδη ξεκινήσει ενέργειες για παραχώρηση δημόσιας έκτασης στην θέση “Χούνι- Ψηλό Βουνό” στην Τοπική Κοινότητα Καστορείου για δημιουργία μονάδας κομποστοποίησης προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων και μονάδα ΚΔΑΥ. Παράλληλα ο Δήμος ερευνά και αξιολογεί την εναλλακτική λύση για ενοικίαση κατάλληλα αδειοδοτημένου χώρου για την πλήρη λειτουργία των μονάδων αυτών έως ότου ολοκληρωθούν οι αδειοδοτήσεις και υλοποιηθεί ή ανέγερση των εγκαταστάσεων του δήμου.»
Σύμφωνα με την ενημέρωση που έχει γίνει η έκταση αυτή εχρησιμοποιείτο ως ΧΑΔΑ της περιοχής, είναι έκταση δασική και αναμένεται ο αποχαρακτηρισμός της από το Δασαρχείο και η παραχώρησή της στο δήμο .
Πάλι το ερώτημα αυτονόητο :
ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ Η ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΑ ΠΙΟ ΕΠΙΒΑΡΥΜΕΝΑ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΑ , ΤΑ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΑ , ΝΑ ΠΗΓΑΙΝΕΙ ΣΕ ΔΑΣΙΚΗ ΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΟΡΕΙΩΝ ΔΗΜΩΝ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΤΟ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ;
Το παραπάνω ερώτημα γίνεται ακόμα πιο επιτακτικό από το γεγονός ότι η μέθοδος κομποστοποίησης των οργανικών που έχει επιλεγεί είναι εκείνη του «ανοιχτού τύπου» , οργανικά απόβλητα , δηλαδή , εκτεθειμένα , τα οποία απλώς αναμοχλεύονται μέχρι να γίνουν κομπόστ .
Ο δήμος Σπάρτης οφείλει μπροστά σε σπουδαίες επιλογές που θα διαγράψουν το μέλλον της πόλης για τις επόμενες 10ετίες , να συνδιαλλαγεί ουσιαστικά με τους δημότες και να κάνει τις επιλογές εκείνες που πραγματικά θα δημιουργήσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων φιλικό προς το περιβάλλον και τους ανθρώπους, χωρίς «εκπτώσεις» , «αμβλύνσεις» και «συμβιβασμούς ανάγκης» , χωρίς παρενέργειες και νέες «πληγές» στη θέση των παλιών .
Μέσα σ’ αυτές τις επιλογές πρέπει να είναι και η αναθεώρηση της πρότασής του για τις δυο παραπάνω χωροθετήσεις και η αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων που σίγουρα υπάρχουν !
Βαγγέλης Μητράκος