Όταν αναφερόμαστε στην ψυχική ασθένεια, μιλάμε για μια ομάδα διαταραχών που χαρακτηρίζονται από μεταβολές στη σκέψη, τη διάθεση ή τη συμπεριφορά και συνδυάζονται με προσωπική δυσφορία ή έκπτωση της λειτουργικότητας.
H ψυχική ασθένεια δεν κάνει διακρίσεις, προσβάλει άτομα κάθε ηλικίας σε όλες τις περιοχές με κάθε κόστος, ψυχικό και κοινωνικό.
Ο ψυχικά ασθενής έχει να αντιμετωπίσει εκτός από την ασθένειά του, το κοινωνικό στίγμα, την προκατάληψη, τη δυσφήμιση και τον φόβο της κοινωνίας.
Δίνοντας έναν ορισμό του στίγματος θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρόκειται για μια δυσφημιστική ιδιότητα που μειώνει τη θέση και την αξία ενός ατόμου απέναντι στην κοινωνία, στερεί το δικαίωμα της πλήρους κοινωνικής αποδοχής και αναγκάζει κάποιον να κρύψει την αιτία που προκαλεί αυτή την αντιμετώπιση. Η κοινωνία υιοθετεί εσφαλμένες αντιλήψεις, δοξασίες, φόβους και μύθους για την ψυχική ασθένεια και κυρίως για όσους πάσχουν από σχιζοφρένεια.
‘’….Παίρνεις κάποια στιγμή τη μεγάλη απόφαση να ζητήσεις βοήθεια για το πρόβλημά σου και τιμωρείσαι γι’ αυτό. Σε καλουπώνουν σε μια διάγνωση, σου φοράνε το μανδύα της σχιζοφρένειας, αποκτάς μια ετικέτα με το όνομα της αρρώστιας σου, γεμίζεις ντροπή και έρχεσαι αντιμέτωπος με την κοινωνία , με τους άλλους , τους ‘φυσιολογικούς.’ Το κοινωνικό στίγμα είναι συχνά χειρότερο από την ίδια την αρρώστια’’.
Γιώργος Π. 35 ετών
Το κοινωνικό Στίγμα δείχνει έλλειψη σεβασμού στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια:
-Πονάει, τιμωρεί και ταπεινώνει τον άνθρωπο
-Βλάπτει και υπονομεύει κάθε είδους σχέση
-Φαίνεται στη στάση , στη συμπεριφορά , στη γλώσσα και στον τόνο της φωνής
-Προκαλείται ακόμη κι αν καμιά φορά δεν το θέλουμε
ΓΛΩΣΣΑ ΠΟΥ ΠΛΗΓΩΝΕΙ
-Τρελός, παλαβός ,ψυχάκιας, « για δέσιμο»
-Σχιζοφρενής , παρανοϊκός ,
μανιακός
-Ανάπηρος
-Αργός, τεμπέλης
ΓΛΩΣΣΑ ΠΟΥ ΣΕΒΕΤΑΙ
– Ψυχική ασθένεια
– Ψυχική νόσος
– Ψυχική διαταραχή
– Άτομο με σχιζοφρένεια
Μερικοί κανόνες που δεν πρέπει να ξεχνάς :
-Μην εστιάζεις στη μειονεξία. Είναι προτιμότερο να εστιάσεις στις δυσκολίες και στα προβλήματα που προκαλεί αυτή η μειονεξία .
– Μη χρησιμοποιείς συναισθηματικά φορτισμένες λέξεις και εκφράσεις , όταν αναφέρεσαι σε μια αρρώστια ( π .χ . ‘ υποφέρει από…’ , ‘θύμα της…’, ‘χτυπημένος από…’).
-Μη βάζεις ετικέτες και μη χρησιμοποιείς χαρακτηρισμούς όπως ‘σχιζοφρενής’, ‘ψυχασθενής’, ΄ παρανοϊκός’ .
-Μη χρησιμοποιείς όρους με ψυχιατρικές διαγνώσεις , όταν θες να περιγράψεις άλλες καταστάσεις. Η ψυχιατρική διάγνωση δεν είναι σχήμα λόγου. Όταν π. χ μιλάς για ‘σχιζοφρενικές καταστάσεις’ , όχι μόνο στιγματίζεις , αλλά είσαι και ανακριβής.
-Μάθε να χρησιμοποιείς γλώσσα με επίκεντρο τον άνθρωπο. Μη χρησιμοποιείς επιθετικούς προσδιορισμούς, όπως ‘ψυχοπαθής βιαστής’ ή ‘ παρανοϊκός δολοφόνος’
Μύθοι και αλήθειες για την ψυχική υγεία
Σου θυμίζει κάτι; Καιρός να μάθουμε….
«Σταμάτα να μιζεριάζεις, δεν έχεις τίποτα »
Οι ψυχικές διαταραχές δεν είναι αποκυήματα της φαντασίας, είναι πραγματικές ασθένειες, όπως και οι σωματικές και προκαλούνται από βιολογικούς και ψυχοκοινωνικούς παράγοντες
«Καλά τώρα… Αυτός είναι τελειωμένη υπόθεση, καμένο χαρτί»
Οι ψυχικές διαταραχές αντιμετωπίζονται. Η σύγχρονη Ψυχιατρική διαθέτει τα επιστημονικά μέσα για την αποτελεσματική θεραπευτική αντιμετώπιση
των ψυχικών διαταραχών
«Τι περιμένεις …;Με τέτοιους γονείς…»
Χιλιάδες γονείς ατόμων με ψυχικές διαταραχές υποφέρουν από συναισθήματα ντροπής ενοχής. Αυτό που χρειάζονται οι οικογένειες είναι κατανόηση συμπαράσταση και υποστήριξη και σε καμία περίπτωση επίκριση και
δυσπιστία
«Ο σχιζοφρενής δολοφόνος με το πριόνι….»
Γενικά τα άτομα με ψυχική ασθένεια δεν είναι περισσότερο επικίνδυνα αν συγκριθούν με το γενικό πληθυσμό. Τα άτομα με σχιζοφρένεια εμφανίζουν ελαφρά αυξημένους δείκτες βίαιης συμπεριφοράς η οποία κατά κανόνα οφείλεται στην παραμέληση της φαρμακευτικής θεραπείας και στην έλλειψη στήριξης και αποδοχής
«Καλή ιδέα ο ξενώνας για τους ψυχικά ασθενείς…όχι όμως και δίπλα στο σπίτι μου»
Η σύνδεση της ψυχικής ασθένειας με τη βία και την επικινδυνότητα, ο φόβος και η άγνοια έχουν σαν αποτέλεσμα την αρνητική κοινωνική αντίδραση και στερούν από τους ψυχικά ασθενείς την ευκαιρία να ζήσουν μέσα στην κοινωνία, ανάμεσά μας. Οι ψυχικές διαταραχές σήμερα μπορούν
να αντιμετωπιστούν πιο αποτελεσματικά έξω από το ίδρυμα, στην κοινότητα
«Θα έδινες δουλειά.σε κάποιον με σχιζοφρένεια…;»
Τα άτομα με σχιζοφρένεια μπορούν να εργαστούν,ακόμα και αν έχουν συμπτώματα. Σε μερικούς μάλιστα τομείς είναι εξαιρετικά παραγωγικά και δημιουργικά. Η εργασία φαίνεται να συμβάλλει σημαντικά στην αποκατάστασή τους
ΤΟ ΣΤΙΓΜΑ ΠΛΗΓΩΝΕΙ. Η σωστή ενημέρωση βοηθά. Χρησιμοποίησέ την!
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΛΑΜΠΡΙΝΑΚΟΥ
Κοινωνική Λειτουργός στην Κινητή Μονάδα Ψυχικής ΥγείαςΛακωνίας
Τηλ.&fax 2731025480