Η οικονομική Κρίση που μαστίζει τη χώρα μας εδώ και 5 χρόνια, έχει αλλάξει τις κοινωνικές ανάγκες των πολιτών και τις απαιτήσεις από τους πολιτικούς. Η κοινωνία αλλάζει, η πολιτική αλλάζει. Η επιβίωση είναι δύσκολη πλέον για την πλειοψηφία του κόσμου. Και η Τοπική Αυτοδιοίκηση τι ρόλο διαδραματίζει μέσα σε αυτό το δύσκολο και δυσμενώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον;
Η σημερινές δημοτικές αρχές των πέντε Δήμων της Λακωνίας έχουν πλέον δώσει τις εξετάσεις τους και σε μεγάλο βαθμό απέτυχαν. Απέτυχαν να αντισταθούν στη μνημονιακή λαίλαπα που έχει οδηγήσει τη κοινωνία και τους δημότες τους στην εξαθλίωση και τους ίδιους τους Ο. Τ. Α. στα πρόθυρα της χρεοκοπίας , απέτυχαν να βάλουν τους δήμους τους και συνολικά τον τόπο σε μια πορεία αυτοδύναμης , ισόρροπης και πολύπλευρης ανάπτυξης . Τα θετικά παραδείγματα ελάχιστα και αποσπασματικά.
-Γιατί δεν μπορούσαν ή γιατί δεν ήθελαν; Μάλλον το δεύτερο.
Προσκολλημένες, τόσο οι πλειοψηφίες όσο και οι μειοψηφίες (σχεδόν στο σύνολο τους) , στις πολιτικές δυνάμεις που μας κυβερνούν , εφαρμόζοντας με θρησκευτική ευλάβεια τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές των μνημονίων , δεν θέλησαν να αντιπαρατεθούν στην εφαρμογή τους και στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Οι ανάγκες της κοινωνίας και οι απαιτήσεις της από τις δημοτικές αρχές έχουν πλέον ξεπεράσει τα υπάρχοντα αυτοδιοικητικά σχήματα που δραστηριοποιούνται στους Δήμους της Λακωνίας είτε αυτά βρίσκονται σε θέση πλειοψηφίας είτε στη δημοτική αντιπολίτευση.
Το ερώτημα που όλες οι πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις της Λακωνίας θα κληθούν να απαντήσουν σε εννέα περίπου μήνες είναι :
-Τι Τοπική Αυτοδιοίκηση θέλουμε; Θα έχουμε « μία από τα ίδια» ή θα αναδείξουμε αυτοδιοικητικά σχήματα με όραμα και προοπτική για τη κοινωνία και το τόπο , δημοτικές αρχές που εγγυώνται μιαν ανεξάρτητη και αυτόνομη Τοπική Αυτοδιοίκηση ;
-Θα συνεχίσουμε να έχουμε Δήμους – «εργαλεία» εφαρμογής των μνημονιακών πολιτικών σε τοπικό επίπεδο ή θα αναδείξουμε δημοτικές αρχές που θα είναι κοντά στο δημότη και στα προβλήματα που αντιμετωπίζει;
-Θα εκλέξουμε δημοτικές αρχές που θα συνεχίσουν να λειτουργούν με αδιαφάνεια και μικροκομματικές σκοπιμότητες ή θα επιλέξουμε δημοτικές αρχές ανοιχτές στο δημότη, που θα επιδιώκουν τη συμμετοχή της κοινωνίας στα κοινά, μακριά από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις;
Σε αυτά τα ερωτήματα θα κληθούν να απαντήσουν και οι δυνάμεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς στη Λακωνία. Οι δυνάμεις αυτές οφείλουν να βγουν μπροστά έγκαιρα και να δημιουργήσουν εκείνες τις προϋποθέσεις που θα δίνουν θετικές απαντήσεις στα προαναφερθέντα – και όχι μόνο – ερωτήματα.
Σε ποια λογική ,όμως , και σε ποια κατεύθυνση θα μπορούσε να γίνει αυτή η κινητοποίηση; Καταθέτουμε γι’ αυτό μερικές σκέψεις- προτάσεις που μπορούν να γίνουν αφετηρία έναρξης ενός ειλικρινούς και γόνιμου διαλόγου στην τοπική κοινωνία :
-Επιδίωξη των κοινωνικών δυνάμεων που επιθυμούν μια ριζικά διαφορετική αυτοδιοικητική πορεία στο νομό Λακωνίας πρέπει να είναι η δημιουργία ενός αυτοδιοικητικού σχήματος σε κάθε Δήμο ( από τις έδρες και την περιφέρεια των Δήμων ) μέσα στο οποίο όλοι οι συμμετέχοντες θα συνεργάζονται δημοκρατικά , ισότιμα και δημιουργικά. Το σχήμα αυτό θα πρέπει να έχει ριζοσπαστικά και εναλλακτικά χαρακτηριστικά, όπου οι διαφορετικές απόψεις θα επιδιώκεται , όχι μόνο να υπάρχουν, αλλά και να συναντιούνται και να παράγουν αποτελέσματα. Ένα αυτοδιοικητικό σχήμα που δεν θα εξαντλείται σε πρόσκαιρες εκλογικές ανάγκες, αλλά θα συνεχίζει να αναπτύσσεται και την επομένη των εκλογών, με στόχο να πραγματοποιήσει , με την βοήθεια των δημοτών , το πρόγραμμά του.
-Η δημιουργία των σχημάτων – δημοτικών παρατάξεων κατά δήμο να προχωρήσει με ανοιχτές δημοκρατικές διαδικασίες στην τοπική κοινωνία και στα κινήματά της. Γιατί η ύπαρξη ενός αυθεντικού αυτοδιοικητικού κινήματος έχει ιδιαίτερη αξία για το βηματισμό ενός περιφερειακού δήμου που αγωνίζεται για τα δικαιώματα των πολιτών του και την ιδιαίτερη ταυτότητά του. Απαραίτητη προϋπόθεση η ενεργός συμμετοχή του δημότη στα κοινά του Δήμου. «Χρειάζονται» δημότες με ιδέες, προτάσεις, αιτήματα, διεκδικήσεις και συλλογικές δράσεις κι όχι παθητικοί θεατές αποφάσεων που λαμβάνονται ερήμην τους .
-Ο Δήμος να γίνει “Δήμος των Πολιτών” κι όχι όργανο της κεντρικής εξουσίας για την επιβολή των επιλογών του ΔΝΤ και των μνημονίων , που συνεπάγονται περικοπές στα πενιχρά κονδύλια τα οποία διαθέτει ο δήμος για κοινωνική υποστήριξη, παιδεία, αθλητισμό, έργα υποδομής και αναπτυξιακές πρωτοβουλίες.
Στα πλαίσια αυτά μπορούν να συσπειρωθούν δυνάμεις που θα θέσουν τις παρακάτω προτεραιότητες:
. Λύση δεν μπορεί να είναι η ιδιωτικοποίηση των πάντων , η ιδιωτικοποίηση των κοινωνικών υποδομών και λειτουργιών , η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης, άρδευσης, αποχέτευσης, καθαριότητας , κλπ.
• Βασική προτεραιότητα στις σημερινές ζοφερές συνθήκες που οδηγούν σε διόγκωση της ανεργίας , σε λουκέτα επιχειρήσεων, καθίζηση της οικοδομικής δραστηριότητας , συρρίκνωση των επαγγελμάτων που ζουν από τον τουρισμό και αποδιοργάνωση της αγροτικής παραγωγής πρέπει να τεθεί η κοινωνική αλληλεγγύη. Να στηριχθούν , δηλαδή , και να επεκταθούν οι κοινωνικές δομές πρόνοιας. Τα πιο ευάλωτα άτομα και ομάδες έχουν το δικαίωμα σε ειδικά μέτρα για προστασία και ενσωμάτωση στη καθημερινή ζωή, στην εξασφάλιση των βασικών υπηρεσιών και την καταπολέμηση των διακρίσεων.
• Σχεδιασμός μιας στρατηγικής Τοπικής Ανάπτυξης του Δήμου με συγκεκριμένες ενέργειες και έργα ήπιας ανάπτυξης που θα μπορούν να ενισχύσουν την απασχόληση και την προσπάθεια βελτίωσης των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών στη κάθε περιοχή ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της, ενάντια στο μαρασμό στον οποίο οδήγησαν η κεντρική πολιτική εξουσία και η υποταγή των απερχόμενων δημοτικών αρχών σ’ αυτήν .
• Προώθηση ενιαίου χωροταξικού – πολεοδομικού σχεδιασμού για τις περιφέρειες των δήμων , με τη συμμετοχή των πολιτών , στο πλαίσιο της αειφόρας λογικής. Στόχος , η ισορροπία μεταξύ αστικής ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος και η ανάδειξη της ιστορικής, αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε τόπου .
• Υπεράσπιση και αναβάθμιση των δημόσιων κοινόχρηστων χώρων , για να διαφυλαχθεί και να διατηρηθεί ο δημόσιος χαρακτήρας τους , πράγμα που έχει άμεση σχέση με την τοπική ανάπτυξη αλλά και την ποιότητα ζωής των πολιτών .
• Αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και του περιβάλλοντος σε ένα δήμο «πράσινο», βιώσιμο, φιλικό στον άνθρωπο , που μπορεί να γίνει παράδειγμα δήμου μηδενικών αποβλήτων και αειφόρου ανάπτυξης.
• Σύγκρουση με αντιλήψεις ξενοφοβίας και κοινωνικού ρατσισμού απέναντι σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες .
• Στήριξη συλλογικών δράσεων που παράγουν κοινωνικό και οικονομικό όφελος (κοινωνικές επιχειρήσεις, γυναικείοι συνεταιρισμοί, πολιτιστικές δράσεις, εθελοντικές ομάδες, πρωτοβουλίες πολιτών κτλ.).
• Διαρκής πάλη για μια αυτοδιοίκηση που θα διαχειρίζεται με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα τους δημοτικούς πόρους και θα εφαρμόζει την αξιοκρατία στο ανθρώπινο δυναμικό της.
• Διεκδίκηση αρμοδιοτήτων και πόρων από την κεντρική εξουσία αλλά και από ευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης .
• Έμπρακτη και δυναμική έκφραση της αντίθεσής τους με το μοντέλο αυτοδιοίκησης του «Καλλικράτη» , ο οποίος με τη βοήθεια του εκλογικού νόμου επιβάλλει ένα συγκεντρωτικό και δημαρχο-κεντρικό σύστημα εξουσίας που απομακρύνει ακόμα περισσότερο τους πολίτες και τις περιφερειακές κοινότητες, από τη συμμετοχή τους στη λήψη των αποφάσεων για τα τοπικά, δηλαδή τα άμεσα, δικά τους προβλήματα.
• Δέσμευση των δημοτικών παρατάξεων για αμεσο-δημοκρατικές διαδικασίες με την υιοθέτηση πρωτοβουλιών που θα υπογράφει προκαθορισμένο ποσοστό δημοτών , καθώς και με την καθιέρωση τοπικών δημοψηφισμάτων , λαϊκών συνελεύσεων και άλλων μορφών λαϊκής συμμετοχής .
• Εφαρμογή μεθόδων «συμμετοχικού» προϋπολογισμού και δημόσιου απολογισμού ανά δημοτική και τοπική κοινότητα.
Τα παραπάνω, χωρίς να αποτελούν μια ολοκληρωμένη πρόταση – άλλωστε αυτό δεν αποτελεί πρόθεση μας – είναι κάποιες σκέψεις για τη διαδικασία ίδρυσης και το πολιτικό – αυτοδιοικητικό περιεχόμενο δημοτικών παρατάξεων , που θα έχουν το «στίγμα» των δυνάμεων της Ριζοσπαστικής Αριστεράς στο Νομό Λακωνίας .
Πιστεύουμε πως απαιτείται μια προσπάθεια που θα συμβάλει στην επανατοποθέτηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σαν φορέα παραγωγής πολιτικής σε τοπικό επίπεδο, στα όρια που προστάζει το Σύνταγμα (άρθρο 102). Μια προσπάθεια η οποία βασισμένη σε ριζοσπαστικές βάσεις και πρόγραμμα θα αποτελέσει ανάχωμα στις μνημονιακές νεοφιλελεύθερες πολιτικές σε τοπικό επίπεδο και θα οδηγήσει τον τόπο μας σε μια πορεία δημιουργικής ανάπτυξης , προόδου κι ευημερίας.
ΣΠΑΡΤΗ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013
ΘΩΜΑΣ ΔΙΟΝΥΣΗΣ
ΜΗΤΡΑΚΟΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ