Τσουνάμι παραπλανητικών αναφορών εμφανίστηκαν τις τελευταίες ημέρες στα «γνωστά» ΜΜΕ και επιδιώκουν να δημιουργήσουν κλίμα αβεβαιότητας για το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο προστασίας των ασθενέστερων συμπολιτών μας και τις κύριες κατοικίες των νοικοκυριών. Αποτελούν –μετά από τόσα άλλα– το «νέο» πεδίο καταστροφολογίας όπου αντιπολίτευση και καναλάρχες παίζουν –για μια ακόμη φορά– τα ρέστα τους. Μέχρι και πλειστηριασμούς του 2012 προσπάθησαν να περάσουν ως σημερινούς. Ή, ακόμα καλύτερα, βίλα στην Εκάλη (320 τμ) ως λαϊκή κατοικία!
Επομένως, είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε ότι:
1. Έχει θεσπιστεί ένα ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο, ώστε όλοι οι πολίτες και επιχειρήσεις να μπορούν να ρυθμίσουν το σύνολο των χρεών τους προς τράπεζες, εφορία, ασφαλιστικά ταμεία και λοιπούς ιδιώτες. Το πλαίσιο αυτό περιλαμβάνει δικλείδες ασφαλείας που προστατεύουν από αναγκαστικά μέτρα, όπως κατασχέσεις λογαριασμών, διαταγές πληρωμής και πλειστηριασμούς. Ειδικά η πρώτη κατοικία προστατεύεται από πλειστηριασμούς. Προστατεύονται οι ασθενέστεροι, καθώς και το εύλογο επίπεδο διαβίωσης κάθε πολίτη. Παράλληλα εντοπίζονται οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, που έχουν τη δυνατότητα αλλά αποφεύγουν να πληρώσουν με δόλια μέσα.
2. Έχει διαμορφωθεί ένα ιδιαίτερα αυστηρό πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας – το αυστηρότερο στην Ευρώπη. Με τις παρεμβάσεις που έγιναν στο νόμο Κατσέλη, η πρώτη κατοικία είναι πλήρως καλυμμένη για τη συντριπτική πλειονότητα των δανειοληπτών, είτε πρόκειται για χρέη προς τράπεζες είτε προς δημόσιο. Υπενθυμίζονται τα κριτήρια: η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας να μην υπερβαίνει τις 180.000 ευρώ για έναν ενήλικα (ποσό που προσαυξάνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη σε 220.000 για ζευγάρι, 240.000 για οικογένεια με ένα τέκνο, 260.000 για οικογένεια με δύο τέκνα και 280.000 για οικογένεια με τρία τέκνα) και το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του οφειλέτη να μην υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, προσαυξημένες κατά 70% (κυμαίνεται μεταξύ 13.906 και 40.800 ευρώ, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση). Επιπλέον, για κατοικίες με αντικειμενική αξία 120.000 – 220.000 ευρώ (και πάλι ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση) και ετήσιο εισόδημα μεταξύ 8.180 και 24.000 ευρώ, το δημόσιο καλύπτει έως και το 95% των μηνιαίων καταβολών επί τριετία. Σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος έγιναν παρεμβάσεις στον κώδικα δεοντολογίας των τραπεζών, σε κατεύθυνση ευνοϊκή για τους δανειολήπτες. Παράλληλα διαμορφώθηκε ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων, που αφορά όλα τα χρέη, προς εφορία, ταμεία, τράπεζες και λοιπούς ιδιώτες. Για τους εμπόρους που δεν καλύπτονται από τον ν. Κατσέλη – Σταθάκη, υπάρχει η δυνατότητα προσφυγής στον εξωδικαστικό. Στην τελική ευθεία, τέλος, βρίσκεται η νομοθετική ρύθμιση για τη δημιουργία αρχής αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας. Παράλληλα με αυτό το θεσμικό πλαίσιο δημιουργήσαμε την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, προκειμένου να συντονίζει τη λειτουργία του και κυρίως να ενημερώνει και να υποστηρίζει τους δανειολήπτες.
3. Στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.keyd.gov.gr, η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους παρουσιάζει αναλυτικά το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και τις προστατευτικές ρυθμίσεις για τους πολίτες, ενώ υπάρχουν και χρήσιμες απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα.
4. Με απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, δημιουργείται πανελλαδικό δίκτυο υποστήριξης και ενημέρωσης των δανειοληπτών. Ήδη λειτουργούν 17 κόμβοι σε όλη τη χώρα, όπου κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο μπορεί να ενημερώνεται δωρεάν σχετικά με το ισχύον πλαίσιο και τις δυνατότητες που του προσφέρει, καθώς και να λύνει τις όποιες απορίες έχει για προβλήματα οφειλών που προσωπικά αντιμετωπίζει.
Ενδεικτικά προσφέρεται ενημέρωση για:
> πλειστηριασμούς, ηλεκτρονικούς ή σε Ειρηνοδικεία, τόσο τραπεζών όσο και δημοσίου
> κατασχέσεις λογαριασμών και διαταγές πληρωμής
> πώληση ή μεταβίβαση δανείων σε fund
> το νομοθετικό πλαίσιο Σταθάκη – Κατσέλη, που προστατεύει την πρώτη κατοικία και το εισόδημα νοικοκυριών και ελεύθερων επαγγελματιών
> τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων προς τράπεζες, δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία και λοιπούς ιδιώτες, η προσφυγή στον οποίο προσφέρει προστασία από καταδιωκτικά μέσα.
Οι ενδιαφερόμενοι για ραντεβού σε οποιοδήποτε Γραφείο ή Κέντρο Ενημέρωσης και Υποστήριξης Δανειοληπτών πρέπει να καλούν στο 213 212 57 30. Οι κόμβοι του πανελλαδικού δικτύου είναι:
1. Αθήνα: έδρα του τέως Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (Σολωμού 60 και Πατησίων)
2. Πειραιάς: Κέντρο Προώθησης Απασχόλησης ΟΑΕΔ (Μαυρομιχάλη και Μεσολογγίου 4)
3. Άγιος Ιωάννης Ρέντης (Θηβών 196-198, Ρέντη)
4. Θεσσαλονίκη: Δημαρχείο Θεσσαλονίκης (Βασιλέως Γεωργίου 1)
5. Παύλου Μελά Θεσσαλονίκης: Δημαρχείο Παύλου Μελά (Καραολή & Δημητρίου 1, Κόκκινο Κτίριο, 3ος όροφος)
6. Κοζάνη: Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (Δημοκρατία 27, γραφείο 11)
7. Λάρισα: Αεροδρομίου 13
8. Ιωάννινα: Κεντρικό Δημαρχείο (Παπανδρέου 5)
9. Άρτα: κτίριο ΟΑΕΔ (Μακρυγιάννη 1, 1ος όροφος)
10. Πάτρα: κτίριο ΟΕΚ (Αγ. Ανδρέου και Φιλοποίμενος, 3ος όροφος, Παλαιά Περιφερειακή Δ/νση Πελοποννήσου)
11. Καλαμάτα: κτίριο Δήμου Καλαμάτας (Αριστομένους 68)
12. Κόρινθος: ΚΠΑ Κορίνθου (Πατρών 107, 1ος όροφος)
13. Χαλκίδα: Περιφέρεια Χαλκίδας (Λεωφόρος Χαϊνά 93, ισόγειο)
14. Βόλος: κτίριο Δήμου Βόλου (Κρήτης 38)
15. Αλεξανδρούπολη: κτίριο ΟΑΕΔ ΕΠΑΣ (20 χλμ Αλεξανδρούπολης – Πελαγίας)
16. Ηράκλειο Κρήτης: κτίριο ΟΕΚ (Δημοκρατίας 13, 2ος όροφος)
17. Καρδίτσα: κτίριο Δήμου Καρδίτσας (Σαρανταπόρου 140, 2ος όροφος).
Χωρίς να κλείνουμε τα μάτια σε προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί ή που πιθανόν να δημιουργηθούν στο μέλλον, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τους υφιστάμενους μηχανισμούς προστασίας, οι οποίοι έχουν δομηθεί με σκοπό να στηρίξουν όσους τεκμηριωμένα αδυνατούν να αντεπεξέλθουν σε συσσωρευμένες υποχρεώσεις από δάνεια και χρέη προς ασφαλιστικά ταμεία και δημόσιο. Σημαντικότερο όλων είναι να ενημερώνουμε κάθε συμπολίτη μας που έχει ανάγκη και που βρέθηκε σε μια δίνη χρεών, από την οποία, πολλές φορές χωρίς πραγματικό λόγο, πιστεύει ότι δεν μπορεί να ξεφύγει. Αξίζει ο κάθε πολίτης που ταλανίζεται από χρόνια χρέη να κάνει το βήμα και να αναζητήσει τις λύσεις που του παρέχονται.
Διονύσης Θωμάς
οικονομολόγος