Της Μάρθας Ηλιοπούλου
Ειδική Παιδαγωγός / Φιλόλογος MA Special Education/B.T.E.C Edexcel
Υπεύθυνη στο Κέντρο Αγωγής Παιδιού & Εφήβου “Εξέλιξη”
www.kentro-exelixi.gr
Διδασκαλία Δεξιοτήτων Μελέτης
Ως κατ’ οίκον εργασίες (homework) ορίζονται «τα καθήκοντα που ανατίθενται στους μαθητές από τους εκπαιδευτικούς, για να πραγματοποιηθούν εκτός του σχολικού ωραρίου» (Cooper, 2001).
Οι κατ’ οίκον εργασίες είναι ένα αμφιλεγόμενο θέμα και έχουν προκαλέσει από παλιά αρκετές συζητήσεις σχετικά με τη χρησιμότητα και την αναγκαιότητα της ανάθεσής τους. Τα παιδιά παρουσιάζουν δυσκολία διαχείρισης αυτών των εργασιών, ειδικότερα τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν πολλές δυσκολίες οργάνωσης της προσωπικής τους μελέτης και της υλοποίησης των κατ’οίκον εργασιών του . Στη συνέχεια παρατίθενται μία σειρά από χρήσιμες συμβουλές, για να μάθουμε τα παιδιά να οργανώνουν την μελέτη τους.
* Καθορισμός στόχων και σχέδιο για την επίτευξή τους.
* Κατανομή χρόνου για τη διεκπεραίωση των δραστηριοτήτων και τήρηση του προγράμματος.
* Επιλογή και εφαρμογή στρατηγικών.
* Μείωση της διάσπασης. Αναγνώριση των σημείων της κούρασης και της έλλειψης προσοχής και ανάπτυξη μεθόδων για την αντιμετώπιση της κόπωσης και της διάσπασης της προσοχής.
* Αυτοέλεγχος για την ολοκλήρωση και ορθότητα των κατ’ οίκον εργασιών και αυτό-ενίσχυση.
* Αναζήτηση βοήθειας όταν χρειάζεται.
* Συζήτηση με τους γονείς για το πώς θα υποστηρίζουν την εφαρμογή δεξιοτήτων μελέτης στο σπίτι.
* Χρήση κάποιου τρόπου οργάνωσης για τις κατ’ οίκον εργασίες, π.χ. ένα τετράδιο καταγραφής των εργασιών που ανατίθενται (Epstein et al., 1993)
* Βοήθεια την οποία τα παιδιά αντιλαμβάνονται ως εξαναγκασμό ή πίεση έχει αρνητικά αποτελέσματα στα κίνητρα και τη σχέση τους με τους γονείς.
* Καθιέρωση μιας οικογενειακής ρουτίνας για τη συζήτηση για το σχολείο και τη σημασία της μάθησης.
* Προγραμματισμός της μελέτης. Βοηθάμε τα παιδιά να οργανώνουν, να σχεδιάζουν, να θέτουν προτεραιότητες
* Εξασφαλίζουμε χρόνο που θα αφιερώνεται στην επικοινωνία με τα παιδιά πέρα από το τη βοήθεια στα μαθήματα.
* Εξασφαλίζουμε χρόνο στα παιδιά για αθλητισμό και ψυχαγωγία, ανεξάρτητα από την απόδοσή τους στη μελέτη.
• Παρέχουμε την κατάλληλη υποστήριξη, ανάλογα με τις ανάγκες του μαθητή.
• Δεν κάνουμε τις εργασίες για το παιδί μας!
• Μαθαίνουμε καλύτερα όταν διδάξουμε αυτό που μάθαμε σε κάποιον άλλο.
• Αποφεύγουμε τις υπερβολικές διορθώσεις γιατί μειώνουν τα κίνητρα και την αυτοεκτίμηση.
• Έμφαση στην επιτυχία και στην καλή προσπάθεια. Ένας καλός κανόνας είναι να παρέχουμε τουλάχιστον 3 επιβραβεύσεις για κάθε διόρθωση – παρατήρηση.
Τέλος, ενθαρρύνουμε τη σύγκριση με την προηγούμενη δουλειά του παιδιού και όχι με την δουλειά των άλλων. Ακούμε τα παράπονα και τις απογοητεύσεις του παιδιού. Εάν θυμώσετε και νευριάσετε αυτό θα αυξήσει τη ματαίωση του παιδιού και το δικό σας άγχος. Μια καλή αρχική ερώτηση θα ήταν «με ποιο τρόπο μπορώ να σε βοηθήσω».
Αν κρίνουμε ότι δε μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί μας ή η εμπλοκή με τη μελέτη διαταράσσει τη σχέση μας μαζί του, η βοήθεια από άλλο πρόσωπο μπορεί να είναι η λύση.