Ὁ δὲ Κόρινθος ἀφνειὸς μὲν λέγεται διὰ τὸ ἐμπόριον, ἐπὶ τῷ Ἰσθμῷ κείμενος καί δυεῖν λιμένων κύριος, ὧν ὁ μὲν τῆς Ἀσίας ὁ δὲτῆς Ἰταλίας ἐγγύς ἐστι.
Στράβων Η, VII, 20, 10-12
Για 5η χρονιά συνεχίζονται οι υποβρύχιες έρευνες και ανασκαφές στο αρχαίο λιμάνι Λεχαίου Κορινθίας από το Lechaion Harbour Project.
Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί συνεργασία της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων με το αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Δανίας στην Αθήνα, υπό τη διεύθυνση της Εφορείας και με σκοπό την ανασκαφή και μελέτη του αρχαίου Λιμένα της Κορίνθου στο Λέχαιο.
Οι έρευνες διεξάγονται υπό τη διεύθυνση του Δρ. Δ. Κουρκουμέλη από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων και του Δρ. B. Lovén (SΑΧΟ-Institute, University of Copenhagen) και χρηματοδοτούνται από το Augustinus Foundation και το ίδρυμα Carlsberg.
Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Διεξήχθησαν ανασκαφές και ψηφιακές αποτυπώσεις στην περιοχή του διαύλου εισόδου, του εξωτερικού προς τον εσωτερικό λιμένα. Συνεχίστηκαν οι γεωφυσικές έρευνες και δειγματοληψίες ιζημάτων. Σκοπός των ερευνών είναι να μελετηθεί η στρωματογραφία και η γεωμορφολογία των λεκανών, για να ανασυντεθεί η παλαιογραφία της περιοχής και να εντοπισθούν κατάλοιπα των λιμενικών κατασκευών. Και αυτή την ανασκαφική περίοδο 6 εβδομάδων, οι μνημειακής κατασκευής μόλοι και οι γειτονικές περιοχές είναι το επίκεντρο της έρευνας.
Οι ανασκαφές και οι αντίστοιχες μελέτες οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το λιμάνι του Λεχαίου, το επίνειο της Κορίνθου στον Κορινθιακό Κόλπο, ήταν ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια του αρχαίου κόσμου. Κατασκευάσθηκε από τη δυναστεία των Κυψελιδών την Αρχαϊκή εποχή (περίπου 600 π.Χ.) με πρότυπο σχεδιασμό για την εποχή του. Εντάσσεται το έργο αυτό σε ένα από τα μεγάλα έργα της εποχής μαζί με το Δίολκο και την οχύρωση του Ακροκορίνθου, βάσει του στρατηγικού σχεδιασμού για την ανάπτυξη και την ασφάλεια της περιοχής. Παρά το δύσκολο της θέσης επιλογής, προσανατολισμένο στο Βορρά, με ευφυείς σχεδιασμούς και την κατασκευή του εσωτερικού λιμανιού, λειτούργησε με σωστές επεμβάσεις και συντηρήσεις επί πολλούς αιώνες. Απετέλεσε δε τον κύριο μοχλό ανάπτυξης και ευημερίας των πολιτών της “Αφνειού Κορίνθου”.
Μετά την ολοκλήρωση των μελετών, οι οποίες συνδυάζονται και με τις αντίστοιχες ανασκαφές που έγιναν για δεύτερη φορά, το καλοκαίρι του 2017 στο χερσαίο χώρο του λιμανιού, θα οδηγηθούμε στην ανάδειξη, προβολή και αξιοποίηση του τεραστίου αυτού αρχαίου λιμένα. Θα γίνει σύνδεση του Λεχαίου με τα αντίστοιχα έργα του αρχαίου λιμένα των Κεγχρεών και του Διόλκου σε έναν ολιστικό και ολοκληρωμένο σχεδιασμό, όπου θα προβάλλονται αυτά τα μεγάλα “Δαιδάλματα” στο χρόνο και στον τόπο.
Η Περιφέρεια Πελοποννήσου ετοιμάζεται για τα ανωτέρω λαμβάνοντας υπ’ όψιν την αντίστοιχη μελέτη της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών, της οποίας η Β’ Φάση εκπονείται, που αφορά το ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης της ευρύτερη περιοχής της Αρχαίας Κορίνθου.
Δρ. Απόστολος Ε. Παπαφωτίου
Εντεταλμένος Σύμβουλος Πελοποννήσου
Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Οικονομολόγος Ε.Κ.Π.Α.