ΠΑΙΔΙΚΗ ΔΥΣΦΑΓΙΑ
Τι είναι και ποιος ο τρόπος αντιμετώπισής της ;
Τι είναι η Δυσφαγία ;
Με τον όρο αυτό αναφερόμαστε στις δυσκολίες της μάσησης και της κατάποσης υγρών και τροφών. Τη αδυναμία μεταφοράς της τροφής δηλαδή από το στόμα στο στομάχι, όποια και αν είναι η αιτία.
Επιπλέον δυσφαγία θεωρείται και οποιαδήποτε κατάσταση σχετίζεται με την διακοπή ευχαρίστησης του φαγητού, καθώς και με την αδυναμία σίτισης, θρέψης και ενυδάτωσης του οργανισμού.
Ποια είναι τα συμπτώματα της παιδικής δυσφαγίας ;
Τα συνηθέστερα συμπτώματα της δυσκαταποσίας σε βρέφη και παιδιά είναι τα ακόλουθα :
Δυσκολία του μωρού να θηλάσει.
Δυσκολία στο να πιεί ( θηλάσει) με μπιμπερό.
Έκκριση μεγάλης ποσότητας σάλιου.
Έξοδος υγρών/τροφής από το στόμα ή τη μύτη κατά την διάρκεια της σίτισης.
Βήχας ή πνίξιμο κατά τη διάρκεια των γευμάτων.
Δυσκολία να συντονίσει την αναπνοή του με την κατάποση.
Παρατεταμένη διάρκεια μάσησης τροφής χωρίς να την καταπίνει.
Ευερεθιστότητα, κλάμα ή υπνηλία κατά τη διάρκεια της σίτισης.
Συχνοί εμετοί.
Υγρή ή βραχνή ποιότητα φωνής και κλάματος.
Αδυναμία ή άρνηση να δεχθεί διαφορετικές υφές τροφών (π.χ. τρώει μόνο πολτοποιημένες τροφές)
Δυσκολίες μάσησης της τροφής.
Αδικαιολόγητη αύξηση της θερμοκρασίας σώματος ( πυρετός ) και βήχας.
Μείωση βάρους.
Αφυδάτωση.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις της παιδικής δυσφαγίας;
Η δυσφαγία είναι μια εξαιρετικά σοβαρή διαταραχή η οποία μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του παιδιού λόγω:
– Πνιγμού από εισρόφηση υγρών / τροφών.
– Πνευμονία ή λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, που ενδέχεται να οδηγήσουν σε χρόνια πνευμονική νόσο.
– Αφυδάτωση.
– Κακή θρέψη με αποτέλεσμα την αδυναμία λήψης συστατικών που βοηθούν την ανάπτυξη του παιδιού.
– Ψυχοσυναισθηματικές διαταραχές.
– Κοινωνική απομόνωση ( σε περιστάσεις που περιλαμβάνουν φαγητό ).
Υπάρχει θεραπεία για την παιδική δυσφαγία ;
Ο πρώτος θεραπευτής που εμπλέκεται τόσο στην διαδικασία της διάγνωσης, όσο και της αποκατάστασης της δυσφαγίας είναι ο Λογοθεραπευτής, αρκεί φυσικά να είναι εξειδικευμένος στις διαταραχές κατάποσης.
Με βάση τα αποτελέσματα της αξιολόγησης, ο λογοθεραπευτής – δυσφαγιολόγος προτείνει:
– Την παραπομπή για ιατρική παρέμβαση (π.χ. ανάγκη τοποθέτησης ή αφαίρεσης καθετήρων σίτισης και τραχειοστομίας), αν το κρίνει αναγκαίο.
– Την αλλαγή στη στάση σώματος του παιδιού και θέσης κατά την διάρκεια της σίτισης.
– Την αλλαγή της υφής, της σύστασης και της θερμοκρασίας των τροφών.
– Γενικότερες διατροφικές αλλαγές.
Πιο συγκεκριμένα, ο στόχος του λογοθεραπευτής είναι να :
– Απευαισθητοποιήσει ή να ευαισθητοποιήσει αισθητηριακά την περιοχή γύρω και μέσα στη στοματική κοιλότητα.
– Ενδυναμώσει τους μύες του στόματος.
– Ενισχύσει την κινητικότητα της γλώσσας.
– Βελτιώσει το μηχανισμό μάσησης.
– Αυξήσει την αποδοχή διαφορετικών τροφών.
– Οργανώσει το πρότυπο θηλασμού στα βρέφη.
Επιπλέον θα βοηθήσει τα μέλη της οικογένειας του παιδιού να κατανοήσουν την έκταση του προβλήματος και να βοηθήσουν στην θεραπευτική του αποκατάσταση.
Γράφει η Παπαδοπούλου Νικολέττα
Λογοθεραπεύτρια, MSc
Υπεύθυνη Κέντρου Λογοθεραπείας Νόησις
Βιβλιογραφία
Arvedson JC, Brodsky L. (2002). Pediatric swallowing and feeding assessment and management, 2nd ed. Albany, New York: Singular
Berne, R. & Levy, M. (2011). «Αρχές Φυσιολογίας» (Τομ.Β). Κρήτη: Πανεπιστημιακές εκδόσεις
Bigenzahn, W., Denk, D.M. (2007). Στοματοφαρυγγικές δυσφαγίες αιτιολογία, κλινική εικόνα και θεραπεία διαταραχών κατάποσης, : εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης.
Cichero, J. &Murdoch, B. (2006).«Dysphagia: Foundation, Theory and Practice». London: John Wiley& sons.
Johnson’s. (2013). Θεραπευτική παρέμβαση στη στοματική κοιλότητα για βελτίωση ομιλίας και σίτισης, Αθήνα: εκδόσεις Ελληνική Πρωτοβουλία.
Poore M, Barlow S, Wang J, et al. (2008). Respiratory treatment history predicts suck pattern stability in preterm infants. J Neonatal Nurs
Prasse, J. E. & Kikano, G. E. (2009). An Overview of Pediatric Dysphagia.
Reilly, S., Skuse, D. και Poblete, X. (1996), “Prevalence of feeding problems and oral motor dysfunction in children with cerebral palsy: A community survey”, The journal of Pediatrics 129
Wolf L, Glass R. (1992). Feeding and swallowing disorders in infancy: assessment and management. San Antonio, Texas: Therapy Skill Builders.