Από το 2008, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, καθιερώθηκε πως κάθε χρόνο, θα γιορτάζεται στις 2 Απριλίου η Ημέρα Ευαισθητοποίησης και Ενημέρωσης για τον Αυτισμό. Μια ημέρα που σκοπός της είναι να ενημερώσει την παγκόσμια κοινή γνώμη για τον αυτισμό , να «ανάψει το μπλε φως» για κάθε παιδί με αυτισμό.
Η Αυτιστική Διαταραχή ή αυτισμός αποτελεί σοβαρή μορφή ΔΑΔ και έχει χαρακτηριστεί ως διαταραχή αυτιστικού φάσματος (spectrum disorder), που σημαίνει ότι η κλινική εικόνα του αυτισμού δεν είναι ομοιογενής αλλά κυμαίνεται από ηπιότερες μορφές (που χαρακτηρίζονται από φυσιολογική νοημοσύνη με ελάχιστα ή σε ήπια μορφή αυτιστικά στοιχεία) μέχρι βαρύτερες μορφές (παρουσία βαριάς νοητικής καθυστέρησης και πολλαπλά αυτιστικά στοιχεία (Γενά, 2002).Ο αυτισμός αποτελεί μία σοβαρή και εκτεταμένη διαταραχή της ανάπτυξης. Ο όρος εκτεταμένη (ή διάχυτη) αναφέρεται στη σύνθετη φύση της διαταραχής, καθώς επηρεάζει τρεις αναπτυξιακές περιοχές: την κοινωνική αλληλεπίδραση, την επικοινωνία και τη φαντασία- σκέψη. Αυτές οι τρεις περιοχές συνιστούν τον πυρήνα των κλινικών χαρακτηριστικών του αυτισμού.
Η μελέτη των McGuire και Michalko (2009) αναφέρει ότι ο αυτισμός αποτελεί ένα μυστήριο, αφού όσα άτομα υπάγονται στο φάσμα του χαρακτηρίζονται από πολλά και διαφορετικά χαρακτηριστικά με κυρίαρχη την ανομοιογένεια. Για να κατανοήσεις σε βάθος, πρέπει να αφουγκραστείς με συνέπεια και προσοχή. Τα λόγια ενός παιδιού με αυτισμό μας αποκαλύπτουν τα κομμάτια του παζλ που συνθέτουν τη διαταραχή αυτιστικού φάσματος.
“Είμαι σίγουρος ότι δε γνωρίζετε τον κόσμο μου… Εγώ λοιπόν που ζω μέσα σε αυτόν θα ήθελα να σας τον περιγράψω, γιατί μόνο με αυτόν τον τρόπο θα κατανοήσετε πως σκέφτομαι και πως αντιδρώ…Ξέρω ότι είναι δύσκολο να με αποδεχθείτε τις περισσότερες φορές, γιατί είμαι διαφορετικός, γιατί μπορεί να σας σπάω τα νεύρα με τις εμμονές μου ή ακόμα και να θεωρείτε ότι δε σας δίνω την απαιτούμενη σημασία, την οποία ζητάτε από ‘μένα, όμως εάν γνωρίζατε πώς να με αντιμετωπίσετε, εάν μαθαίνατε τι μου αρέσει και τι όχι, τι με ενοχλεί και τι όχι, όλα θα ήταν πολύ πιο εύκολα… Γνωρίζω ότι ίσως καμιά φορά να φαντάζει δύσκολο να με αντιμετωπίσετε, όμως δεν είναι ακατόρθωτο…Να λοιπόν κάποια από τα βασικά μου χαρακτηριστικά…Τα χαρακτηριστικά του δικού μου κόσμου:”
Έχει αρκετές εμμονές με πράγματα και καταστάσεις και πολλές φορές κάνει πολλές στερεότυπες κινήσεις.
Θέλει όλα να είναι προγραμματισμένα…Δε του αρέσει καθόλου να συμβαίνουν καταστάσεις απρόοπτες, γιατί τρομάζει με ο,τιδήποτε ξαφνικό…του αρέσει τις περισσότερες φορές να βάζει σε τάξη τα παιχνίδια, αλλά στη σειρά και στη θέση που αυτό θέλει κάθε φορά… Συχνά εμφανίζει αποφυγή ή άρνηση σωματικής και κοινωνικής επαφής (εγγύτητα). Δυσκολεύεται να «ακούσει» και να προβλέψει τη συμπεριφορά των άλλων (θεωρία του νου), με αποτέλεσμα η έλλειψη αυτών των δεξιοτήτων να οδηγεί στην αδυναμία κοινωνικοποίησης και σε εμφάνιση συμπεριφοράς απομόνωσης. Το ενοχλεί αφάνταστα όταν ακούει φωνές και συσσωρευμένους θορύβους, νιώθει ότι πνίγεται… Μπορεί να μην σε κοιτάζει μαμά πάντα.. ενδέχεται να μη σε κοιτάει την ώρα εκείνη ή να ασχολείται με κάτι άλλο, το οποίο το ενδιαφέρει περισσότερο εκείνην τη στιγμή… Οι εικόνες μιλούν δυνατότερα από τα λόγια :
Μάρθα Ι.Ηλιοπούλου
Ειδική Παιδαγωγός/Φιλόλογος
MA Special Education/B.T.E.C Edexcel
Μέλος Πανελλήνιας Ένωσης Ειδικών Παιδαγωγών